Gaixotasun infekziosoen aurkako jarduera-protokoloak (V) Protocolos de actuación frente a enfermedades infecciosas (V) LEGIONELOSIA
|
|
- Norah Harper
- 6 years ago
- Views:
Transcription
1
2 Gaixotasun infekziosoen aurkako jarduera-protokoloak (V) Protocolos de actuación frente a enfermedades infecciosas (V) LEGIONELOSIA OSASUN SAILA Osasun Sailburuordetza Osasun Publikoko Zuzendaritza DEPARTAMENTO DE SANIDAD Viceconsejería de Sanidad Dirección de Salud Pública Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen Zerbitzu Nagusia Servicio Central de Publicaciones del Gobierno Vasco Vitoria-Gasteiz, 2008
3 Lan honen bibliografia-erregistroa Eusko Jaurlaritzako Liburutegi Nagusiaren katalogoan aurki daieke: < Egileak: Eva Alonso Fustel Juncal Artieda Arandia Miguel A. García Calabuig Fernando González Carril Eskertza: dokumentu honen prestakuntzan parte-hartu duten Osakidetzako eta Osasun Saileko profesional guztiei. Argitanaldia: 1. a, 2008ko uztaila Ale-kopurua: ale Euskal Autinomia Erkidegoko Administrazioa Osasun Saila Internet: Argitaratzailea: Inprimatzea: Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen Zerbitzu Nagusia Servicio Central de Publicaciones del Gobierno Vasco Donostia-San Sebastián, Vitoria-Gasteiz Leitzaran grafikak ISBN: Lege gordailua: SS
4 AURKIBIDEA 1. SARRERA GORDAILUA ETA GAIXOTASUNA TRANSMITITZEKO BIDEA LEGIONELLA BIDEZKO INFEKZIOAREN ZEINU MEDIKOAK DIAGNOSTIKOA Diagnostiko klinikoa Diagnostiko erradiologikoa Diagnostiko biologikoa EPIDEMIOLOGIA ZAINTZA EPIDEMIOLOGIKOA Sailkapen klinikoa Sailkapen mikrobiologikoa Sailkapen epidemiologikoa Kasuen jakinarazpena BIBLIOGRAFIA ERANSKINA: LEGIONELOSIA-INKESTA EPIDEMIOLOGIKOA KONTUAN IZAN BEHARREKO ARGIBIDEAK
5 1. SARRERA Legionelosiak Legionella generoko bakteriek eragindakoak dira. Hau da, espora sor - tzen ez duen eta kapsulatu gabeko (-) gram baziloak eragindakoak. Horietako 50 espezie eta 70 serotalde baino gehiago ezagutzen dira. Ez da inguru bakteriologiko estandarretan hazten eta BCYE ingurune espezifikoetan kultibatu daiteke. Legionella pneumophila, serotalde 1a (Lp1), ohizkoena da giza patologian duen zerikusiari dagokionean (%80>). Ondoren, 6. serotaldea dago. Bestelako espezieak batik bat pertsona inmunodeprimituetan bakartu egiten dira. 2. GORDAILUA ETA GAIXOTASUNA TRANSMITITZEKO BIDEA Legionellaren gordailua uretan dago. Natura-ingurunean ibaietan, lakuetan, ur termaletan eta abarretan dago. Legionella ameba eta bestelako protozooen bornean bizi eta ugaltzen da. 20ª eta 45ºC arteko ur-tenperaturek bere garapenean laguntzen dute. Dirudienez, organismoak ez dira 20ªC azpiko tenperaturetan ugaltzen eta ez dute bizirauten 60ºC gorako tenperaturetan. Hala ere, egoera sorrean iraun dezakete ur hotzean eta ugaldu daitezke urak temperatura egokia hartzen duenean. Ugaltzeko, Legionella bakteriak nutrienteak behar ditu. Nutriente hauek uraren beraren sisteman izan ohi diren organismoetatik datozkio: algetatik, amebetatik eta bestelako bakterietatik, besteak beste. Halaber, uste da uraren sisteman sedimentuak, lohiak, karea eta bestelako materialak izateak, geruza biotikoekin batera, zerikusi handia duela bakteria gordetzeko eta era berean bere hazkunderako aldeko baldintzak eskaintzeko. Legionellak uraren sistemak koloniza ditzake eta bertan biziraun dezake, batez ere honako hauetan: ur beroaren sistemetan, dutxetara doan ur sanitarioaren banaketa-zirkuitoetan, aire-sistemen hoztorreak bezalako sistemetan eta tresnetan; hezegailuetan, jacu - zzietan, igerilekuetan, ur-termaletan eta bainuetxeetan, dekorazio-iturrietan, aerosolen bidezko arnasketako mediku-ekipoetan eta abarretan. Izan ere, tresna hauek dira Legionellaren infekzio-iturri nagusiak. Bestalde, Legionella longbeachae-k eragindako kasu batzuk ere diagnostikatu dira. Kasu hauen iturria zoruan datza. Hala ere, transmiti tzeko bidea ez dago argi. 7
6 Legionelosia, aerosolak inhalatzeagatik eta Legionella bakteriadun ura xurgatzeagatik (mikroxurgaketak, batik bat forma nosokomialetan) hartu ohi da, nahiz eta espezie eta serotalde guztiak neurri berean inplikaturik ez egon. Izan ere, gaixotasuna hartzeko arriskua aerosolean diren bakterien metaketaren eta esposizioaren iraupenaren araberakoa izango da. Halaber, arriskua handitu egiten da ur tantaren tamaina txikitzean. Hau da, 5µm baino gutxiagoko diametrodun ur tantak luzaroagoan izaten dira airean eta errazago ailegatzen dira beheko arnasbideetara. Ez da baieztatu pertsonatik pertsonako transmisiorik. Baliteke ahoratzeagatiko transmisiorik izatea, baina ez dago egiaztaturik. Legionellaren prebentzioan eta kontrolean ondoko hauek kontuan hartzekoak dira: Legionella instalazioetan sartzea ekiditea. Instalazioetan Legionellaren ugalketa ekiditea, ugalketan laguntzen duten baldin - tzak eragotziz eta kontrolatuz (tenperatura eta zikinkeria). Legionellaren aerosolizazioa ekiditea, aerosolen sorrera eta isurketa ekidinez. 3. LEGIONELLA BIDEZKO INFEKZIOAREN ZEINU MEDIKOAK Bi forma kliniko ezberdintzen dira; bi formen hasierako ezaugarriak ondoko hauek dira: astenia, sukar handia (40ºC), mialgiak eta zefalea: Legionarioaren gaitza: produktiboa ez den eztularekin hasi ohi da; oso gutxitan espektorazio mukoidearekin, batzuetan hemoptoikoa dena. Biriketako erradiografiak txarto mugatutako infiltratuak, halaber heterogeneoak, erakusten ditu, biriketako bi eremuetara etengabe zabaltzen direnak. Infekzioak arnas gutxiegitasuna eragin dezake. Hilgarritasuna ospitalizatutako gaixoetan %40koa eta inmunodeprimituetan ehuneko handiagoa izan daiteke. Pontiac sukarra: gripe sindrome baten parekoa da; ez da pneumoniarik eta ez du arriskuan jartzen pazientearen bizitza. Berez osatzen da 2tik 5 egunera. Inkubazio-aldia: aldatu egiten da gaixotasunaren forma klinikoaren arabera. Legionarioaren gaitza: 2 egunetik 10 egunera (normalean 5 egunetik 6 egunera). Pontiac sukarra: 5 ordutik 3 egunera (normalean 24 ordutik 48 ordura). Ondoko hauek Legionelosia garatzeko arrisku-faktore indibidualtzat jotzen dira: Helduaroa. Gizonezkoa izatea (gizonezkoak/emakumezkoak = 2,5). 8
7 Tabakismoa, alkoholismoa. Inmunosupresioa, minbizia, diabetesa, kortikoterapia. Arnas-afekzio kronikoak. 4. DIAGNOSTIKOA 4.1 Legionelosiaren diagnostiko klinikoa erradiologikoki egiaztatutako pneumonian oinarritzen da. Gaixotasunaren larritasuna oso aldakorra da. Koadro klinikoa etengabe ezartzen da 2-3 egunetan: astenia, gutxi gorabehera hirugarren egunean 39-40ªC graduko sukar bihurtutako neurrizko sukarra, mialgiak eta zefalea. Eztula, oro har, ez da oso produktiboa. Beherakoak, goragaleak eta gonbitoak bezalako liseriketa arazoak elkar daitezke; halaber, nahasmendua eta delirioak bezalako arazo neurologikoak. Infekzioak arnasketako gutxiegitasuna, giltzurruneko gutxiegitasun akutua eta birikakanpoko zeinuak (endokarditisa, giltzurruneko abzesuak ) eta errabdomiolisia eragin di - tzake. Pronostikoan eragina duten faktoreak ondoko hauek dira: azpiko patologiak, adin aurreratua, eta diagnostikoa eta tratamendua berandutzea Diagnostiko erradiologikoa: irudi erradiologikoa sindrome albeolar edo albeolointerstizial batekin orokortutako pneumonia batena da; pneumonia hori aldebikoa izan ohi da. Inmunodeprimituen kasuan, kondentsazio albeolarrarekin batera, kabitazioa ager daiteke Diagnostiko biologikoa: Laborategiko frogak legionelosiaren susmoa arrazoizkoa egiten duten osagai klinikoak direnean egin behar dira. Hori egiteak frogen sen tsibilitatea handituko du. Hazkuntza Urrezko estandarra hartzen da diagnostikorako metodotzat. Izan ere, diagnostikorako prozedimenduen artean espezifikoena da, nahiz eta oso sentsiblea ez izan (%10-80). Gernuan Ag-ren positibotasuna ageri arren, beharrezkoa da laginetan Legionellaren bilaketa sistematikoa egitea. 9
8 Hazkuntza egiteko bideak: espektorazioa, trakea-xurgaketak, garbiketa bronkoalbeolarrak, odola eta birika-ehuna. Legionelosiaren susmoa arrazoizkoa bada, edozein lagin erein behar da, nahiz eta polinuklearrik ez izan. Hazkuntza geldoa da; izan ere, 3 egunetik 10 egunera irauten du, eta BCYE (Buffered charcoal yeast extract) bezalako bitarteko espezifikoak behar ditu. Tratamendu antibiotikoa hasia bada ere, hazkuntza abian jarri behar da, jakinaren gainean izanda horrek sentsibilitatea txikitzen duela. Legionellaren antigeno disolbagarriak antzematea gernuan. Antzemandako osagai antigenikoa bakteriaren zelula-paretaren lipopolisakaridoen frakzioa da, berotasunean egonkorra dena. Lehenbiziko diagnostikoak RIA (erradioinmunoanalisia) bidez egin ziren. 80. hamarkadan, ordea, erradioisotopoak izateko zailtasunak, erradioisotopo hauen ordez, ELISA (enzyme-linked inmunosorbent assay)testa erabiltzea ekarri zuen. Antigenuria antzemateko metodo berritsuena mintzaren inmunokromatografia da (ICT) (Binax-NOW), erabiltzeko erraza eta azkarra dena. Gernuan antigeno disolbagarriak bilatzea ezinbestekoa da diagnostiko azkarra egiteko (15 minutukoa mintzaren inmunokromatografiaren kasuan eta 4 ordukoa ELISA testaren kasuan). Froga positibo mantentzen da, nahiz eta pazientea tratamendu antibiotikoaren menpe egon. Antigenoak sintoma klinikoak hasi osteko 2-4 egunetan agertzen dira gernuan. Eskrezioa aldakorra da pazientearen arabera, baina egun batzuetatik 2 hilabetera luza daiteke; baita urte batera ere paziente batzuen kasuan. Gernuaren metaketak frogaren sentsibilitatea hobetzen du. Sentsibilitate hori %70-88 artekoa izan daiteke eta espezifizitatea %100etik gertu dago. Aurresateko balio positiboa (ABP) %86koa da eta aurresateko balio negatiboa %95ekoa. Binax NOW eta Binax EIA frogek, Legionella neumophilla 1 serotaldekoak baino ez dituzte antzematen, legionelosien %90aren serotalde erantzulekoak hain zuzen ere. ELI SA Biotestak Legionellaren bestelako serotalde eta espezietako antigenoak antzematen ditu; hala ere, test horren erabilera ez dago orokortuta. Inmunofluoreszentzia zuzena (DFA) Direct fluorescent antibody Inmunofluoreszentzia zuzenaren bidezko biriketako ehun, arnas-sekrezio edo serum laginen azterketa zuzena. L.pneumophila diren eta L.pneumophila ez diren serotalde ezberdinak antzematen ditu. DFA-ren sentsibilitatea arnas-sekrezioetan %25etik %75 artekoa da; espezifikotasuna %95tik gorakoa. Froga hori teknika horretan trebatutako pertsonalak egin beharko du laborategi batean. Izan ere, ez da ohizko testa. Sentsibilitate gutxiko froga da eta Pseudomonas sp, Stenotrophomonas maltophilia edo Bordetella pertussis-ekin gurutzatutako erreakzioak daude. 10
9 1 TAULA Frogak legionelosiaren diagnostiko biologikorako. Testa Atzerapena Lagina Sentsibilitatea Espezifikotasuna Iruzkinak emaitzan % % Hazkuntza 3-10 egun Arnasekoa < Espezie eta serotalde guztiak Sentsibilitate Odola < kliniko gutxi Inmunofluoreszentzia > 4 o Arnasekoa >95 zuzena Gernu Lehenago gernua antigenoa < 1 o Gernua >99 metatzea gomenantzematea datzen da Fase akutuan eta susperraldian egin behar da serobi- Serologia 3-10 aste Seruma >95 hurketa antzemateko. Titulu bakarrak kontuz interpretatu. Arnasekoa >90 Teknika hau ez dago kasuaren zehaztapen PCR <4 h Seruma >90 definizo-irizpideen eta serotaldeen barne. Gernua >90 Espezie guztiak antzematen ditu. 11
10 Serologia Serologiak diagnostiko berantiarra eta atzerabegirakoa egiteko baino ez du aukera ematen eta ondorioz, ez du eraginik erabaki terapeutikoan. Hala ere, Legionella pneumophilla ez 1-ak eragindako legionelosiaren diagnostikoa egitea baimentzen du. Beharrezkoa da inmunofluoreszentzia ez zuzenaren, enzimoinmunoanaisiaren (ELISA) edo mikroaglutinazioaren bidez neurtutako (IFEZ) antigorputzen titulua 4 aldiz biderkatzea. Halaber, antigorputzak, lg G eta Ig M, sintomak agertu osteko (11 eta 15 egun) aste betera edo bi astera ager daitezke eta gailurra ondoko 4 edo 5 astean lortuko da. Gomendatzen da odol-lagina gaixotasunaren lehenego egunetan hartzea eta bigarren lagina eboluzioaren osteko 3 eta 6 aste bitartean. Pertsonaren araberako aldaketa asko dago eta kasu batzuetan antigorputzak 2 eta 18 hilabeteko bitartea arte ez dira desagertzen. Gurutzatutako erreakzio asko deskribatu dira mycobakteria, leptoespira, Chlamdia, Mikoplasma, Citrbacter, Campylobacter eta Coxiella burnetti-ekin. Halaber, gurutzatutako erreakzioak aurkitu dira serotalde ezberdinen eta Legionella especie ezberdinen artean. Gurutzatutako erreakziorik ohizkoena 1 eta 6 serotaldeen artekoa da. Anplifikazio-genomikoagatiko antzematea (PCR) Legionellaren DNA espezifikoa antzematen du arnas-sekrezio, gernu eta serumean, sentsibilitate eta espezifikotasun gradu ezberdinekin. Diagnostikorako prozedura urrien artean, ezagututako Legionella espezie guztiek eragindako infekzioak antzemateko poten - tziala duena da. Test ezberdinak daude eremu espezifikoak antzematen dituztenak: 5SrRNA gena (187,189), 16SrRNA gena (156,183,206) edo mip-a (macrophage inhibitor potentiator) gen (82,189,229). PCR-a neurriz sentsiblea da, baina oso espezifikoa. Teknikarik modernoena, real-time PCR-k, gurutzatutako kutsadurak murrizten ditu, baina sentsibilitate eta espezifikotasun hobeak agintzen ditu; hala ere, beharrezkoak dira balidazio gehiago. Egun, diagnostiko biologikoa gernuan legionellaren antigenoa antzematean datza. Horrek, Legionella pneumophilla 1 serotaldeak eragindako kasuak diagnostikatzea muga - tzen du. Hazkuntza ezinbestekoa da kasuen ikasketa epidemiologikorako, eta litekeena da etorkizunean PCR erabili ahal izatea. 5. EPIDEMIOLOGIA Espainiako estatuan, legionelosia derrigorrezko deklarazioko gaixotasuna da 1997tik. Urte hauetan zehar, gutxitze arina gertatu da agertutako kasuen artean, nahiz eta eboluzio hau berbera ez izan Elkarte Autonomo guztietan. Izan ere, Elkarte Autonomo batzuetan kasuen kopurua handitu egin da. (2. taula) 12
11 2. TAULA Legionelosiaren kasuak eta tasak Elkarte Autonomo bakoitzeko. Aitorpen numerikoa urteak Autonomia Erkidegoak kasuak tasak kasuak tasak kasuak tasak kasuak tasak kasuak tasak kasuak tasak Andaluzia 95 1, , , , , ,78 Aragoi 34 2, , , , , ,49 Asturias 12 1, , , , , ,31 Balear Uharteak 37 4, , , , , ,77 Kanariak 5 0,29 6 0, , , , ,71 Kantabria 23 4, , , , , ,33 Gaztela-Mantxa 19 1, , , , , ,54 Gaztela-Leon 17 0, , , , , ,59 Katalunia 138 2, , , , , ,16 Valentzia 100 2, , , , , ,11 Extremadura 5 0, ,94 6 0,56 7 0, , ,00 Galizia 29 1, , , , , ,34 Madrid 53 1, , , , , ,50 Murtzia , , , , , ,45 Nafarroa 42 7, , , , , ,94 Euskadi 98 4, , , , , ,71 Errioxa 8 3, ,73 8 2,81 8 2,75 9 3, ,69 Ceuta 0 0,00 0 0,00 2 2,79 0 0,00 1 1,40 0 0,00 Melilla 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 0 0,00 Orotara , , , , , ,38 Iturria: Epidemiologiako Zentro Nazionala Gure inguruko Europako herrialdeetan, Frantzian eta Erresuma Batuan esaterako, epealdian urteko inzidentzia handitu omen da. (3. taula) 13
12 3. TAULA Legionelosiaren kasu eta tasak biztanleko Europako herrialdeetan Ingalaterra eta Gales Frantzia Urteak Kasuak Tasak Kasuak Tasak , , , , , , , , , , , ,30 Euskadin ere kasuen handitze arina gertatu da epealdi berean, nahiz eta inzidentziaren egonkortzeari buruz hitz egin daitekeen. EAEn gertatu kasu batzuk, gaixotasunaren inkubazioaren epe batean edo epealdi osoan egindako bidaiak direla eta izan dira. Ondorioz, ingurumeneko arrisku-faktoreak Euskaditik kanpo daudela esan daiteke. 4. TAULA Legionelosiaren kasuak eta tasak. EAE ARABA BIZKAIA GIPUZKOA EAE Urtea Kasuak Tasak Kasuak Tasak Kasuak Tasak Kasuak Tasas , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,47 Tasak biztanleko. Izendailetzat erabilitako populazioa EAEko 2001eko erroldakoa da 14
13 Ezagututako arrisku-faktoreen (AF) artean, tabakozaletasuna eta alkoholaren gehiegizko kontsumoa dira ohizko AF indibidualak. Ingurumeneko AF edo ezagututako arriskuegoeren artean, lehendabizi biaiatu izanaren aurrekaria dago eta bigarren lekuan aire girotu sistemekiko esposizioa. (5. taula) 5. TAULA Legionelosiaren faktoreak eta arrisku-egoerak. EAE Faktore eta arrisku-egoerak(*) Kopurua % Erretzailea ,56 Edalea ,84 Arnas eritasun kronikoa 60 9,42 Diabetesa 42 6,59 Inmunosupresio kortikoide 31 4,87 Neoplasia 8 1,26 Alterazio inmunologikoa 3 0,47 Ez da AF indibidualik ezagutzen ,10 Bidaiatu izanaren aurrekaria 68 10,68 Aire sistemekiko esposizioa 23 3,61 Ospitalizatua izanaren aurrekaria 18 2,83 Saunak, bainuak, bainuetxeak 11 1,73 Lanbide-jarduera 3 0,47 Ez da ingurumen arriskurik ezagutzen 28 4,40 Bestelakoak 87 13,66 (*) Kasu batzuek arrisku faktore edo arrisku egoera 1 baino gehiago izan dezakete 6. ZAINTZA EPIDEMIOLOGIKOA Kasuen sailkapena Legionarioaren gaitza pneumoniaren ez ohizko gaitza da eta ez du ezaugarri kliniko berezirik bestelako pneumonien aldean. Beraz, bere diagnostikoa egiteko beharrezkoa izango da laborategiko ikerketak egitea. Zaintza epidemiologikoaren helburuetarako ondoko sailkapena egiten da: 15
14 6.1. Sailkapen klinikoa 1) Legionarioaren gaitza (legionelosi peumonikoa) Pneumoniaren diagnositko klinikoa infekzioaren ebidentzia mikrobiologikoarekin Legionella sg 1-ekin edo bestelako L. pneumophila serotaldeekin edo bestelako Legionella espezieekin. 2) Legionelosi ez pneumonikoa edo Pontiac sukarra Legionellak eragindako infekzioaren ebidentzia mikrobiologikoko kasuak (egiaztatutakoa edo litekeena) eta pneumonia ebidentzia gabeko arnasketako sintomak. 3) Sintomarik gabeko Legionellak eragindako infekzioa Legionellak eragindako infekzio sintomarik ez duen pazientean Legionellaren laborategiko egiaztatutako edo litekeen ebidentzia. 4) Legionellak eragindako infekzioa sintoma ezezagunekin Sintoma ezezagunak dituen pazientean Legionellaren laborategiko egiaztatutako edo litekeen ebidentzia. 5) Legionelosiaren susmoa Gaixotasun bateragarria (pneumonia edo gripearen sintomak) susmoarekin baina Legionellak eragindako gaixotasunaren laborategiko froga ebidenterik gabe. 1. Antigorputzen titulu bakarra: 1:16; 1:32 edo 1:64 (brotea denean: 1:16 edo 1:32). 2. Serologia positiboa 4 aldiz handiagoa den tituluarekin edo balidatu gabeko titulu altuago bakar batekin Sailkapen mikrobiologikoa Litekeen kasua Pneumoniaren diagnostiko klinikoa ondoko laborategiko datuetako ebidentzia bakar batekin edo gehiagorekin ko titulu bakarra inmunofluoreszentzia ez zuzenaren teknikaren bidez 1 serotaldean (sg) edo 64ko titulu bakarra brote baten murgilduta bagaude. 2. Bakteriaren tindaketa zuzena arnasketa sekrezioetan edo biriketako ehunean, antigorputz mono edo poliklonaldun fluoreszentzia ez zuzenak eragindakoa Legionellaren edozein espezie edo serotaldetan, sg 1 barne. 16
15 Egiaztatutako kasua Pneumoniaren diagnostiko klinikoa eta laborategiko ondoko datuetako ebidentzia bakar batekin edo gehiagorekin. 1. Legionellaren edozein espezie edo serotalde bakartzea arnasketa sekrezio, biriketako ehun edo odola denean. 2. Serobihurketa: antigorputzen handitzea lau aldiz edo gehiago, L. pneumophila sg 1, inmunofluoreszentzia ez zuzenaren bidez, gaixotasunaren fase akutuan eta gaixondokoan hartutako serumetan. 3. L. pneumophila sg 1 antigenoaren demostrazioa gernuan egiaztatutako tekniken bidez Sailkapen Epidemiologikoa Legionarioaren gaitza Egiaztatutako kasua: pneumoniaren ebidentzia klinikoa edo erradiologikoa eta diagnostiko erradiologikoa organismoa bakartzeagatik arnasketa sekrezioetan oinarritutakoa, serobihurketa: antigorputzen handitzea lau aldiz edo gehiago, L. pneumophila SG1 kasuetan, edo L. pneumophila sg1 antigenoaren demostrazioa gernuan. Kasu susmagarria edo litekeen kasua: pneumoniaren ebidentzia klinikoa edo erradiologikoa eta L. pneumophila sg 1-eko antigorputzen maila altu baten diagnostiko mikrobiologikoa ( 256). Kasuak agertzen diren araberako sailkapena Noizbehinkako kasuak: bakartutako kasua, bestelakoekin zerikusiri epidemiologikorik ez duena. Talde komunitarioa: 2 kasu edo gehiago, bizilekua edo lana edo bisitatutako lekuak kontuan hartuta eta denboran zerikusia izanda, ikerketu behar direnak. Brote komunitarioa: Kasuen talde komunitarioa, ebidentzia mikrobiologikoarekin edo ebidentzia mikrobiologiko hori gabe, infekzio iturri amankomun handi horren ebidentzia epidemiologiko handia dagoenean eta horri erantzuteko, infekzio iturri susmagarrietan kontrolerako neurriak hartzen direnean. Kasuak agertzen diren eremuaren araberako sailkapena Bidaiekin zerikusia duten kasuak: gau batez edo gehiagotan hotelen batean egon izana gaixotasuna hasi aurreko 2 eta 10 egun bitartean. 17
16 Bidaiarekin zerikusia duen Taldea: hotel berean izan direnen 2 kasu edo gehiago eta gaixotasuna 2 urteko epean hasten denean. Ospitalean hartutako legionelosia edo legionelosi nosokomiala 1. Behin-betiko nosokomiala: sintomak hasi aurreko 10 egunetan ospitalean izan den gaixoa. 2. Litekeen nosokomiala: sintomak hasi aurreko 10 egunetako 1. eta 9. egun bitartean ospitalean izan diren pazienteak eta gainera: a) legionarioaren gaitza duten kasu 1 edo gehiago duten ospitaletan gaixotzen dira edo b) Epe berean ospitaleko ur sistemen bakartzearekin ezin bereizi daitekeen bakar - tzea dute eta ezin dira bereizi antigorputz monolonalen tekniken bidez edo tiraje molekularren metodoen bidez. Litekeen nosokomiala: sintomak hasi aurreko 10 egunetako 1. eta 9. egun bitartean, legionarioaren gaitzik izan ez den eta infekzioaren eta ospitalaren artean harreman mikrobiologikorik nabarmendu ez den ospitalean izan diren pazienteak. Kasuen jakinarazpena EDO Sistema: Legionelosia derrigorrezko deklarazioko gaixotasuna da (DDG) EAEn, abenduaren 24ko 312/1996 Dekretuaren arabera, 1997ko urtarrilaren 2ko EHAA, Euskal Herriko Zaintza Epidemiologikoaren Sistema sortzen duena. Dekretu horren arabera, legionelosia I. Eranskinaren B2 taldean dago; beraz, aitortzen duen medikuak aitorpen indibidualaren orria beteta bidali beharko du (I. Eranskina). SIMCAV: Halaber, aipatutako Dekretuaren arabera, Informazio Mikrobiologikoren Sisteman aitortu beharko da. Kasu horretan, EAEko mikrobiologi-laborategiek Legionellaren determinazio analitiko positiboak premiaz jakinarazi beharko dituzte Epidemiologi- Unitateetan. 18
17 BIBLIOGRAFIA Legionella and the prevention of legionellosis. World Health Organization 2007 Barry S. Fields, Robert F. Benson and Richard E. Besser. Legionella and Legionnaires Disease: 25 Years of Investigation. Clinical Microbiology Reviews, July 2002, p Bram M. W. Diederen, Caroline M.A. de Jong, Facial Marmuouk, Jan A.J. Kluytmams, Marcel F Peeters and Anneke Van der Zee. Evaluation of real-time PCR for the early detection of Legionella pneumophila DNA in serum simples. Journal of Medical Microbiology 2007, 56, Bram M. W. Diederen and Marcel F Peeters. Evaluation of Two New Inmunochromatographic Assays (Rapid U Legionella Antigen Test and SD Bioline Legionella Antigen Test) for De - tection of Legioenlla pneumophila Serogroup 1 Antigrn in Urine. Journal of Clinical Micro - biology, Aug. 2006, p Bram M. W. Diederen, Caroline M.A. de Jong, Jan A.J. Kluytmams, Anneke Van der Zee and Marcel F Peeters. Detection and quantification of Legionella pneumophilla DNA in serum: case reports and review of literatura. Journal of Medical Microbiology, 2006, 55, Ed P. F. Yzerman, Jeroen W. den Boer, Kamilla D.Lettinga, Arnoud J Schel, Joop Schellekens and Marcel Peeters. Sensitivity of three serum antibody tests in a large outbreak of Legionnaires disease in the Neyherlands. Journal of Medical Microbiology, 2006, 55, M. Koide, F. Higa, M. Tateyama, I. Nakasone, N. Yamame, J. Fujita. Detection of Legionella Species in Clincal Simples: Comparison of Polymerase Chain Reaction and Urinary Antigen Detection Kits. Infection 34, 2006, Nº 5. Kristien Dirven, Margareta Ieven, Marcel F Peeters, Anneke Van der Zee, Koen De Schrijver and Herman Goznes. Comparison of three Legionella urinary antigen assays during an outbreak of legionellosis in Belgium. Journal of Clinical Microbiology, 2005, R.M. Blázquez, F.J. Espinosa, C.M. Martinez-Toldos, L. Alemany, M.C. Garcia-Orenes, M. Segovia. Sensitivity of urinary antigen test in relation to clinical severity in a large outbreak of Legionella pneumonia in Spain. Eur. J. Clin. Microbio Infect Dis, 2005, 24:
18 Diane S.J. Lindsay, William H. Abrahan, William Findlay, Meter Christie, Fiona Johnston and Giles F.S. Edwards. Laboratory diagnosis of legionnaires disease due to Legionella pneumophila serogroup 1: comparison of phenotypic and genotypic methods. Journal of Medical Micro bi o - lo gy, 2004, 53, Jürgen H.Helgic, Søren A. Uldum, Christian Lück and Tmothy G. Harrison. Detection of Legionella pneumophila antigen in urine simples by BinaxNOW immunochromatographic assay and comparison with both Binax Legeionella Urinary Enzyme Immunoassay (EIA) and Biotest Legeio - nella Urin Antigen EIA. J.Med. Microbiol- Vol 50, 2001, Kaisu Rantakokko-Jalava and Jari Jalava. Development of Convencional and Real- Time PCR Assays for Detection of Legeionella DNA in Respiratory Specimens. Journal of Clinical Microbiology, Aug. 2001, p Carmen Guerrero, Carmen M. Toldos, Genoveva Yagüe, Cristóbal Ramirez, Tomas Rodriguez, and Manuel Segovia. Comparison of Diagnostic Sensitivities of Three Assays (Bartels Enzyme Immunoassay[EIA], Biotest EIA, and Binax NOW Immunochromatographic Test) for Detction of Legionella pneumophila Serogoup 1 Antigen in Urine. Journal of Clinical Microbiology, Jan 2004 p L. Molinos. Detección de antígenos en la orina. Arch Bronconeumol. 2006; 42(3):
19 ERANSKINA LEGIONELOSIA-INKESTA EPIDEMIOLOGIKOA. Kasu zbk: Inkestaren data: / / Inkesta egiten duen teknikoa: GALDETEGIARI ERANTZUTEN DION PERTSONA Kasua Senarra/Emaztea Neba-arreba Laguna, familiartekoa Erantzuten duena pazientearekin bizi da: Bai Ez Izena eta abizenak: Telf.: PAZIENTEAREN DATUAK: Izena eta abizenak: Jaiotza data: / / Sexua: Gizonezkoa Emakumezkoa Helbidea: Herria: Telf.: Egoera zibila: Langunea: Helbidea: Telf.: Profesioa: Lan-mota (azalpena): OSPITALERATZEA LEGIONELOSIA DELA ETA: Sintomak: Sintomak hasi zireneko data: / / Sukarra Pneumonia Zefalea Mialgiak Beherakoa Gorakoak Nahasketa Bestelakoak: Laborategiko emaitza (Metodoa eta data): 21
20 Tratamendua: Ospitalea: Zerbitzua: Artatzen duen medikua: Telf.: Onarpen-data: / / Altaren data: / / Eboluzioa: Sendaketa Oraindik gaixorik Heriotza Oharrak: ARRISKU-FAKTORE PERTSONALAK, MEDIKOAK EDO OSPITALERATZEKOAK Erretzailea. (z/e) Edalea. (e/e) Edari mota: Arnasketako gaixotasun kronikoa (bronkitis kronikoa, enfisema, epoc,...). Mota: Giltzurruneko gaixotasuna. Dialisia. Diabetesa. Neoplasia. Mota: Data: / / Bestelakoak: Kimioterapiarik hartu al duzu azken urtean? Data: / / Sintomak hasi aurreko 4 asteetan kortikoiderik hartu al duzu?: Bai Ez Ez daki Gaixotasuna hasi aurreko 2 asteetan, izan al da zure inguruan medikuak pneumonia diagnostikatu dion norbait? Bai Ez Ez daki 22
21 Ospitalizatua izan al zara gaixotasuna aurreko 10 egunetan? Bai Ospitalea eta zerbitzua: Fecha: / / Ez Fisioterapeuta, dentista edo mediku kontsultaren batean izan al zara? Bai Ez Ez daki. Non eta data: HOTELETAN IZANAREN ETA BIDAIEN AURREKARIAK Gaixotasuna hasi aurreko 10 egunetan, hoteles batean izan al zara? Bai Hotela: Logela: Noiztik: / / Noiz arte: / / Dutxatu zinen? Bai Ez Ez daki. Aire girotua erabili zenuen? Bai Ez Ez daki. Ez Ez daki. Bestelako bidaiarik egin al duzu? (camping, itsas bidaia, ) Bai Non?: Data: / / Ez Ez daki. ARRISKU FAKTORE KOMUNITARIOAK ETA INGURUMENEKOAK. (Gaixotasuna hasi aurreko 10 egunetan) Komunitarioak: Dutxa Bainua Konketa Dutxatu edo bainatu zara?: Etxean: Lanean: Maiztasuna: 23
22 Etxeko hezegailua erabiltzen duzu? Bai Mota (lurrun hotza, lurrun beroa, ultrasoinua, sistema zentrala): Ez Ez daki Zer ur bero mota duzu etxean? Indibiduala Mota: Berogailu elektrikoa Gasa Komunitaroa Zentrala Ez daki Egin al duzu etxean iturgintzako obrarik gaixotasuna hasi aurreko 2 asteetan? Bai Ez Ez daki Ingurumenekoak: Izan al zara urarekin kontaktuan ondoko lekuren batean?. Bai Ez Ez daki Lekua eta data Jacuzzia Lorategia/ortua ureztatu Jauzi-iturria Iturri apaingarria Uretako kirolak Autoak garbitzekoa Urarekin garbitu Beste toki batzuk EDOTA iruzkinak: 24
23 OHITURAK (Gaixotasuna hasi aurreko 10 egunetan) Izan al zara ondoko lekuren batean? Bai Ez Ez daki Lekua eta data Ikuskizun sala Jatetxe Diskoteka Gimnasio Futbol zelai Bibero / berotegi Bainuetxe Alterneko kluba Beste leku batzuk: Egin al duzu ondoko jardueraren bat? Bai Ez Ez daki Iruzkinak (lekua, kaleak, ibilbidea) Paseatu Poteatu Erosketak Bestelakoak: 25
24 Kasuaren sailkapena: Egiaztatua Susmagarria / Litekeena Noizbehinkakoa Harremana duen kasua Taldekatua Nosokomiala Komunitarioa Zerikusia bidaia 26
25 KONTUAN IZAN BEHARREKO ARGIBIDEAK EAEko osasun-inkestan ondoko definizioak biltzen dira: ez edalea, edale ohia, noizbehinkako edalea eta ohizko edalea (edale moderatua, edale handia eta gehiegizko edalea). Legionellaren inkestan, pertsona bat edalea den edo ez zehazteko, edale handiak eta gehiegizko edaleak hartuko dira kontuan. 1. Edale handia: Gizonezkoak: cc-ko alkohol kontsumoa egunean (41-72 gr.). Emakumezkoak: cc-ko alkohol kontsumoa egunean (25-42 gr.). 2. Gehiegizko edalea: Gizonezkoak: 91cc edo gehiagoko alkohol kontsumoa egunean (72 gr. baino gehiago) Emakumezkoak: 55cc edo gehiagoko alkohol kontsumoa egunean (42gr. baino gehiago) KONTSUMITUTAKO EDARIAREN ARABERAKO ERREFERENTZIA TAULA Bebida Cantidad Medida Graduación C. Cúbicos/alcohol Edaria Kantitatea Neuria Graduazioa C. Cubikoak/alkohola Sidra / Sagardoa Edalontzi cc 5 5 cc Vino / Ardoa Edalontzi cc cc Cerveza / Garagardoa Kaña cc 5 8,5 cc Whisky, brandy / Whiskia, brandy 45 cc cc Anis, pacharan / Anisa, patxarana Kopa 1 45 cc cc Combinados (Gin-tonic) Konbinatuak (Gin-tonic-a) 70 cc cc Kalimotxos / Kalimotxoak Edalontzi cc cc Vermouth, finos, bitter 1 70 cc cc Bermutak, finak, bitter Chupitos de licor / Likor - txupitoak 1 23 cc 40 9 cc Halaber, tabakoaren kontsumoari dagokionean: Ohizko erretzailea: aitortzen dudan pertsonak egunean gutxienez zigarro bat erretzen du. 27
EAEko jardun-prozedura, Zika birusaren gaixotasunaren susmoa dagoen kasuetan
EAEko jardun-prozedura, Zika birusaren gaixotasunaren susmoa dagoen kasuetan (Eguneratzea: 2016ko urriaren 17a) Osasunaren Mundu Erakundeak (OME), Zika birusaren gaixotasuna dela-eta, ezarri duen alerta
More informationGAIXOTASUN INFEKZIOSOEN AURKAKO JARDUERA-PROTOKOLOAK (III) PROTOCOLOS DE ACTUACIÓN FRENTE A ENFERMEDADES INFECCIOSAS (III)
GAIXOTASUN INFEKZIOSOEN AURKAKO JARDUERA-PROTOKOLOAK (III) PROTOCOLOS DE ACTUACIÓN FRENTE A ENFERMEDADES INFECCIOSAS (III) OSASUN SAILA DEPARTAMENTO DE SANIDAD ISBN 84-457-2148-8 Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen
More informationMUGIMENT TXORIERRI PROGRAMAREN DATUAK
MUGIMENT TXORIERRI PROGRAMAREN DATUAK 1. Partaidetza-datuak 2. Arrisku kardiobaskularraren faktoreak 3. Partaideen ezaugarriak 4. Esku-hartzearen ondorengo hobekuntzak 5. Gogobetetasun-inkesta 6. Ondorioak
More informationB12 BITAMINAREN ETA FOLATOREN ESKASIAREN DIAGNOSTIKOA BERRIKUSKETA BIBLIOGRAFIKOA ETA GOMENDIOAK. 2015eko abendua
B12 BITAMINAREN ETA FOLATOREN ESKASIAREN DIAGNOSTIKOA BERRIKUSKETA BIBLIOGRAFIKOA ETA GOMENDIOAK. 2015eko abendua LANTALDEA: Carmen Mar Medina, koordinatzailea, Laborategia, Galdakao- Usansoloko Ospitalea
More informationEUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO TUBERKULOSIAREN PROGRAMA urtea
EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO TUBERKULOSIAREN PROGRAMA 2012. urtea EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO TUBERKULOSIAREN PROGRAMA 2012. urtea Vitoria-Gasteiz 2014 Lan honen bibliografia-erregistroa Eusko Jaurlaritzaren
More informationListeria monocytogenes. Agiriaren data: 2006ko martxoa
Listeria monocytogenes Agiriaren data: 2006ko martxoa 1.- SARRERA Listería monocytogenes (LM) sortu ahal den patogenoa da. Bakteria horiek sortzeko prozesu batzuk oso larriak izan ahal dira, eta umeki,
More informationZEFALEAREN KUDEAKETA LARRIALDIETAN
ZEFALEAREN KUDEAKETA LARRIALDIETAN Kasu baten harira Ane Mateos Aurrekoetxea, Maialen Alday Munilla, Joseba Fdz de Retana Corres eta Garazi Agirre Beitia KASU KLINIKOA Kontsulta arrazoia: zefaleagatik
More informationPopulazio-baheketaren garrantzia: giza papilomabirusaren aurkako borroka
Populazio-baheketaren garrantzia: giza papilomabirusaren aurkako borroka Nerea Fontecha 1, Miren Basaras* 1, Jose C. Quilez 2, Silvia Hernáez 3, Daniel Andía 2, Ramon Cisterna 1,3 1 Immunologia, Mikrobiologia
More informationMEDIKAZIO KRONIKOAREN MANEIUA EBAKUNTZA INGURUKO ALDIAN
25 LIBURUKIA 09 Zk 2017 FARMAKOTERAPIA INFORMAZIOA INFORMACIÓN FARMACOTERAPÉUTICA MEDIKAZIO KRONIKOAREN MANEIUA EBAKUNTZA INGURUKO ALDIAN AURKIBIDEA SARRERA FARMAKO ANTIDIABETIKOAK FARMAKO ANTITRONBOTIKOAK
More information4.7. PNEUMOKOKOA GAIXOTASUNAREN EZAUGARRIAK AGENTE ERAGILEA TRANSMISIO-MODUA INKUBAZIO-DENBORA IMMUNITATEAREN IRAUPENA TXERTOAREN EZAUGARRIAK
4.7. PNEUMOKOKOA GAIXOTASUNAREN EZAUGARRIAK Streptococcus pneumoniae bakterioa da herritarren artean pneumonia komunitarioaren eragile nabarmenena eta haurrei erdiko otitisa eragitearen arrazoi nagusia.
More information3.7. PNEUMOKOKOA GAIXOTASUNAREN EZAUGARRIAK AGENTE ERAGILEA TRANSMISIO-MODUA INKUBAZIO-DENBORA IMMUNITATEAREN IRAUPENA TXERTOAREN EZAUGARRIAK
3.7. PNEUMOKOKOA GAIXOTASUNAREN EZAUGARRIAK Streptococcus pneumoniae bakterioa da herritarren artean pneumonia komunitarioaren eragile nabarmenena eta haurrei erdiko otitisa eragitearen arrazoi nagusia.
More informationASMA HELDUETAN ETA NERABEETAN
25 LIBURUKIA 08 Zk 2017 FARMAKOTERAPIA INFORMAZIOA INFORMACIÓN FARMACOTERAPÉUTICA ASMA HELDUETAN ETA NERABEETAN AURKIBIDEA SARRERA DIAGNOSTIKOA TRATAMENDUA TRATAMENDUAREN HELBURUAK ETA OSAGAIAK JARRAIPEN
More informationLGMD2A gaixotasunaren diagnostiko molekularra
LGMD2A gaixotasunaren diagnostiko molekularra Oihane Jaka Biodonostia Institutua eta King s College London oihane.jaka@kcl.ac.uk DOI: 10.1387/ekaia.14528 Jasoa: 2015-05-22 Onartua: 2015-06-16 Laburpena:
More informationLINFOMA FOLIKULARRA:LINFOMA FOLIKULARRA 11/6/07 11:02 Página 1 LINFOMA FOLIKULARRA 2006ko berrikuspena
LINFOMA FOLIKULARRA 2006ko berrikuspena AURKIBIDEA 1. Sarrera............................................... 5 2. PETen erabilgarritasuna linfoma folikularraren azterketan............. 5 3. Faktore pronostikoak.....................................
More informationAnalisi farmakozinetiko/farmakodinamikoa antimikrobianoen erabilera hobetzeko gaixo larrietan
Analisi farmakozinetiko/farmakodinamikoa antimikrobianoen erabilera hobetzeko gaixo larrietan (Pharmacokinetic/pharmacodynamic modeling to optimize antimicrobial agents dosage in critically ill patients)
More informationDroga berriak merkatu berritzailean New drugs in an innovative market
Errebisio-artikulua Droga berriak merkatu berritzailean New drugs in an innovative market Igor Horrillo 1, 2, 3 1, 2, 3 eta Luis F. Callado 1 Farmakologia Saila, Euskal Herriko Unibertsitatea, UPV/EHU
More informationEREMU ELEKTROMAGNETIKOAK ETA OSASUNEAN DUTEN ERAGINA FROGA ZIENTIFIKOAK
OSASUN SAILA Osasun Sailburuordetza Osasun Publikoaren eta Adikzioen Zuzendaritza DEPARTAMENTO DE SALUD Viceconsejería de Salud Dirección de Salud Pública y Adicciones EREMU ELEKTROMAGNETIKOAK ETA OSASUNEAN
More informationAURKIBIDEA. Sarrera Azterketen diseinua Emaitzak Ondorioak. Iruzkinak Proposamen terapeutikoa Bibliografia...
SUKAR-NEUTROPENIA LUZEA ANTIFUNGIKO BERRIEN EGINKIZUNA AURKIBIDEA Sarrera................................................. 4 Azterketen diseinua......................................... 5 Emaitzak.................................................
More informationReceived 3 August 2005/Returned for modification 13 September 2005/Accepted 13 January 2006
CLINICAL AND VACCINE IMMUNOLOGY, Mar. 2006, p. 361 364 Vol. 13, No. 3 1556-6811/06/$08.00 0 doi:10.1128/cvi.13.3.361 364.2006 Copyright 2006, American Society for Microbiology. All Rights Reserved. Evaluation
More information3. GAIA DIAGNOSTIKO PERIODONTALAREN SARRERA
3. GAIA DIAGNOSTIKO PERIODONTALAREN SARRERA Egileak: García-De La Fuente AM, Estefanía-Fresco R, Aguirre-Zorzano L A OCW-2016 DESKRIBAPENA Bakterio-plaka (B-P) ez-espezifikoa pilatzen denean hortzen inguruan,
More informationAurkezpena Operazio kirurgikoa egiteko denbora Infekzioaren profilaxia Profilaxi antibiotikoa... 6
ALDAKAKO HAUSTUREN PROTOKOLOA AURKIBIDEA Aurkezpena.............................................. 5 1. Operazio kirurgikoa egiteko denbora............................ 6 2. Infekzioaren profilaxia.....................................
More informationGABAPENTINA ETA PREGABALINA: ERABILERAREN ETA ABUSUAREN ARTEAN
Infac ESKUALDEKO 22 LIBURUKIA 4 Zk 2014 FARMAKOTERAPI INFORMAZIOA INFORMACIÓN FARMACOTERAPÉUTICA DE LA COMARCA http://www.osakidetza.euskadi.net/cevime Intranet Osakidetza http:/www.osakidetza.net GABAPENTINA
More informationNola eragiten du 2-Interleukinak T-zelulen nukleoko proteinen fosforilazio mailan?
Nola eragiten du 2-Interleukinak T-zelulen nukleoko proteinen fosforilazio mailan? (How does interleukin-2 affect the phosphorylation state of nuclear proteins in T-cells?) Nerea Osinalde Biokimika eta
More informationUrte bat baino gutxiagoko umeengan agertutako nerbio-sistema zentraleko tumoreak: berrikuspena Gurutzetako Unibertsitate Ospitalean eta literaturan
Urte bat baino gutxiagoko umeengan agertutako nerbio-sistema zentraleko tumoreak: berrikuspena Gurutzetako Unibertsitate Ospitalean eta literaturan Central Nervous System (CNS) tumors in an under 1 year-old
More informationZaintzaren alde goxoa, zentzua eta alde positiboaren bilaketa menpekotasuna duen adinekoaren zainketan
Zaintzaren alde goxoa, zentzua eta alde positiboaren bilaketa menpekotasuna duen adinekoaren zainketan J. López Martínez* I. Lizaso Elgarresta** M. Sánchez de Miguel** *San Pablo-CEU Unibertsitatea **Psikologia
More informationHipertentsio arterialari buruzko Praktika klinikoaren gida
Osakidetzako praktika klinikoko gidak Hipertentsio arterialari buruzko Praktika klinikoaren gida Laburpena 2007ko eguneratzea FINANTZAKETA: PKG hau Osakidetzak eta Eusko Jaurlaritzaren Osasun Sailak finantzatu
More informationLABURDURAK. Eskuineko blokeo osoa. Eskuin-bentrikuluaren hipertrofia. Ezkerreko blokeo osoa. Ezker-bentrikuluaren hipertrofia
1 LABURDURAK AEA AEE AKZ AMP AP ATHB AUHB BAAAK BAB BBB BGBK BTE EAK EB EKG ESBEO ESBH ESBO EZBEO EZBH EZBO FA KASN Aldi errefraktario absolutua Aldi errefraktario erlatiboa Arteria koronario zirkunflexua
More informationIngurune aberastuaren eragina eskizofrenian
Ingurune aberastuaren eragina eskizofrenian Harkaitz Bengoetxea* 1, Irantzu Rico-Barrio 1, Naiara Ortuzar 1, Enrike G. Argandoña 2, Jose Vicente Lafuente 1 1 Neurozientziak Saila, Medikuntza eta Odontologia
More informationGRADU AMAIERAKO LANA
GRADU AMAIERAKO LANA ARIKETA FISIKOAREN ETA DIETA OSASUNTSUAREN PROGRAMA BATEN EPE LUZEKO EFEKTUAK LEHENENGO MAILAKO HIPERTENTSIOA ETA OBESITATE MORBIDOA ZUEN PERTSONA BATENGAN: IKASKETA KASUA EGILEA:
More informationProtokoloa. MIELOMA ANIZKOITZA eko berrikuspenaren eguneratzea
Protokoloa MIELOMA ANIZKOITZA 2008 2005eko berrikuspenaren eguneratzea 37 MIELOMA ANIZKOITZA 2008 2005eko berrikuspenaren eguneratzea DONOSTIA OSPITALEA Osakidetza Begiristain pasealekua, z.g. 20014 Donostia-San
More informationKanabinoideoak: onuragarriak ala kaltegarriak?
Kanabinoideoak: onuragarriak ala kaltegarriak? Jon Zarate Sesma* Itziar Txurruka Ortega* Enrique Etxebarria Orella** * Farmazian lizentziatuak ** Medikuntzan doktorea Fisiologia Saila, Farmazia Fakultatea
More informationERRESBERATROLAREN HAINBAT EFEKTU ETA ERABILERA
ERRESBERATROLAREN HAINBAT EFEKTU ETA ERABILERA Giza nutrizioa eta dietetikako gradua 2012/2013 ikasturtea Gradu amaierako lana Tutorea: Encarnación Goikoetxea Egilea: Iñaki Milton Laskibar AURKIBIDEA
More informationEvaluation of the Oxoid Xpect Legionella test kit for Detection of Legionella
JCM Accepts, published online ahead of print on 6 May 2009 J. Clin. Microbiol. doi:10.1128/jcm.00397-09 Copyright 2009, American Society for Microbiology and/or the Listed Authors/Institutions. All Rights
More informationRPAQ. Jarduera fisiko egin berriari buruzko galdesorta
RPAQ Basque_RPAQ Version Number 1.1 updated 11/September/27 RPAQ Jarduera fisiko egin berriari buruzko galdesorta Azkeneko 4 asteetan egunero zer jarduera fisiko egin duzun neurtu nahi da galdesorta honen
More informationHERPES GENITALAREN IKERKETA EPIDEMIOLOGIKO, KLINIKO ETA MIKROBIOLOGIKOA BILBO HIRIAN
Medikuntza eta Erizaintza Fakultatea Immunologia, Mikrobiologia eta Parasitologia Saila HERPES GENITALAREN IKERKETA EPIDEMIOLOGIKO, KLINIKO ETA MIKROBIOLOGIKOA BILBO HIRIAN Doktorego Tesia Mikele Macho
More informationLeptina: funtzio fisiologiko garrantzitsuak dituen molekula
Leptina: funtzio fisiologiko garrantzitsuak dituen molekula (Leptin: a molecule with important physiological functions) Gómez Zorita, Saioa Univ. del País Vasco/Euskal Herriko Unib. Farmazia Fak. Farmazia
More informationSalud Pública. Osasun Publikoa seihilekoa. Editoriala. Aurkibidea. a u r k i b i d e a
Salud Pública 202006 1. seihilekoa zenbakia Osasun Publikoa EHAEko Epidemiologi Aldizkaria http: //www.osanet.euskadi.net/ OSASUN SAILA DEPARTAMENTO DE SANIDAD a u r k i b i d e a Aurkibidea Epidemiologi
More informationGizonezkoentzako pilula antikontzeptiboa: errealitatea ala fikzioa?
Gizonezkoentzako pilula antikontzeptiboa: errealitatea ala fikzioa? Amaia Maite Erdozain Fernández Farmakologia Saila, Medikuntza eta Ondontologia Fakultatea, UPV/EHU Leioa Laburpena: Gaur egun gizonezkoengan
More informationI ATALA: Farmakologia Aplikatuaren Orokortasunak
I ATALA: Farmakologia Aplikatuaren Orokortasunak 1. Elkarrekintza farmakologikoak (4. Gaia) Ariketa honetan bi farmako mota agertzen dira: 1 Farmakoa (F1): Pazienteak odontologoaren kontsultara joan baino
More informationGRADU AMAIERAKO LANA
GRADU AMAIERAKO LANA BERRIKUSPEN BIBLIOGRAFIKOA Distrofia miotonikoa duten pazienteen eta euren senideen bizi-kalitatearen azterketa MAITE BILBAO CORTINA 2015eko maiatzaren 14a Eskerrak eman nahi dizkiet
More information4. Kapitulua TXERTOAK
4. Kapitulua TXERTOAK 4.1. DIFTERIA GAIXOTASUNAREN EZAUGARRIAK Gaixotasun bakteriano akutua da, eta arnaseko traktuaren goiko aldeari sudurreko mukosa, amigdalak, laringea edo faringea erasaten dio sarritan
More informationDementziaren aurkako medikamentuen jarraipena eta ezabapena. 2016ko ekaina
Dementziaren aurkako medikamentuen jarraipena eta ezabapena 2016ko ekaina Vitoria-Gasteiz, 2016 Lan honen Lan honen bibliografia-erregistroa Eusko Jaularitzaren Bibliotekak sarearen katalogoan aurki daiteke:
More informationFrom the bench to the bed: Sendagai berri baten garapena
From the bench to the bed: Sendagai berri baten garapena Amaia M. Erdozain Fernández Farmakologia Saila, Medikuntza eta Odontologia Fakultatea, UPV/EHU, Leioa Laburpena: Luzea eta konplexua da botika baten
More informationALZHEIMER MOTAKO DEMENTZIA. Aurkibidea
ALZHEIMER MOTAKO DEMENTZIA Aurkibidea 1.1. Funtzio kognitiboak balioesteko galde-sortak 1.1.1. MMSE, Mini-Mental State Exam 1.1.2. SPMSQ, Short Portable Mental Status 1.1.3. ADAS-COG, Alzheimer s Disease
More informationGRADU AMAIERAKO LANA
GRADU AMAIERAKO LANA Berrikuspen bibliografikoa Antsietate Asaldura Orokorraren tratamenduaren hausnarketa eta Erizaintzaren esku hartzea. ARANTZA AGIRRE VALLE 2015eko Maiatzak 15 1 LABURPENA: Antsietate
More informationSensitivity of three serum antibody tests in a large outbreak of Legionnaires disease in the Netherlands
Journal of Medical Microbiology (2006), 55, 561 566 DOI 10.1099/jmm.0.46369-0 Sensitivity of three serum antibody tests in a large outbreak of Legionnaires disease in the Netherlands Ed P. F. Yzerman,
More informationMUSIKOTERAPIA ZAINKETA
MUSIKOTERAPIA ZAINKETA ARINGARRIETAN GRADU AMAIERAKO LANA MUSIKOTERAPIA ZAINKETA ARINGARRIETAN GRADU AMAIERAKO LANA Vitoria-Gasteizko Erizaintza Eskola EGILEA: Maider Gorritxategi ZUZENDARIA: Yolanda López
More informationOsakidetzako praktika klinikoko gidaliburuak. Lipidoen erabilerari buruzko praktika klinikoko gidaliburua arrisku kardiobaskularreko faktore bezala
Osakidetzako praktika klinikoko gidaliburuak Lipidoen erabilerari buruzko praktika klinikoko gidaliburua arrisku kardiobaskularreko faktore bezala FINANTZAKETA: PKG hau Osakidetzak eta Eusko Jaurlaritzako
More informationGaceta Médica de Bilbao
Gac Med Bilbao. 2011;8(4):1 7 Gaceta Médica de Bilbao www.elsevier.es/gmb ORIGINAL ARTICLE Sociodemographic characteristics by primary cancer diagnosis of patients dying in a palliative care unit: A retrospective
More informationMutazioak progranulina genean: eragiten duten klinika, patologia eta RNA mailako adierazpena
Mutazioak progranulina genean: eragiten duten klinika, patologia eta RNA mailako adierazpena (Progranulin gene mutations: manifestations of clinical, pathological and RNA level) López de Munain Arregui,
More informationLan-asma BERARIAZKO OSASUN-ZAINKETARAKO PROTOKOLOAK BERARIAZKO OSASUN-ZAINKETARAKO PROTOKOLOAK PROTOCOLOS DE VIGILANCIA SANITARIA ESPECIFICA
OSALAN Laneko Segurtasun eta Osasunerako Euskal Erakundea Instituto Vasco de Seguridad y Salud Laborales BERARIAZKO OSASUN-ZAINKETARAKO PROTOKOLOAK Lan-asma LAN-OSASUNA LAN-OSASUNA BERARIAZKO OSASUN-ZAINKETARAKO
More informationGRADU AMAIERAKO LANA. EGILEA: Amaia Ganboa Aldaba ZUZENDARIA: Sara Maldonado Martin KURTSOA: 2016/2017 DEIALDIA: Ohikoa
GRADU AMAIERAKO LANA ARIKETA FISIKOAREN ETA DIETA OSASUNTSUAREN PROGRAMA BATEN EFEKTUAK GORPUTZEKO MASAN ETA GAITASUN FISIKOAN LEHENENGO MAILAKO HIPERTENTSIOAN ETA GAINPISUA DUTEN PERTSONENGAN EGILEA:
More informationArrain gelatinan oinarrituriko film biodegradagarriak
Arrain gelatinan oinarrituriko film biodegradagarriak Alaitz Etxabide, Itsaso Leceta, Pedro Guerrero, Koro de la Caba* BIOMAT Ikerketa Taldea. Ingeniaritza Kimikoa eta Ingurumenaren Ingeniaritza Saila.
More informationGIBaren EGITURA- PROTEINA-KOLESTEROL ELKARREKINTZAREN AZTERKETA
GIBaren EGITURA- PROTEINA-KOLESTEROL ELKARREKINTZAREN AZTERKETA Biokimika eta Biologia Molekularreko Gradua Gradu Amaierako Lana Egilea: Ariane Araujo Lombraña Leioan, 2016ko ekainaren 28a Zuzendaria:
More informationUrdaibai estuarioko plankton mikrobianoaren dinamika trofikoa
Jakintza-arloa: Biologia Urdaibai estuarioko plankton mikrobianoaren dinamika trofikoa Egilea: AITZIBER SAROBE EGIGUREN Urtea: 2009 Zuzendariak: Unibertsitatea: ARANTZA IRIARTE GABIKAGOGEASKOA, EMMA ORIBE
More informationUmearen sobera. Esku-hartzea Lehen Mailako Arretako Pediatrian. Doktoretza-tesia. Xabier Txakartegi Etxebarria. Gernika-Lumon, 2015ko maiatzaren 12an
Umearen pisu sobera Esku-hartzea Lehen Mailako Arretako Pediatrian Doktoretza-tesia Xabier Txakartegi Etxebarria Gernika-Lumon, 2015ko maiatzaren 12an Ondoko Doktoretza-Tesi hau Lourdes, Jokin, Maddalen,
More informationCitation for published version (APA): IJzerman, E. P. F. (2009). Progress in diagnostics and prevention of Legionnaires' disease [S.n.
University of Groningen Progress in diagnostics and prevention of Legionnaires' disease IJzerman, Eddy Peter Frans IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if
More informationMPERen ezagumendua GIB birusaren mintzean 4E10 eta 10E8 antigorputzen aldetik
Gradu Amaierako Lana Biokimika eta Biologia Molekularra Gradua MPERen ezagumendua GIB birusaren mintzean 4E10 eta 10E8 antigorputzen aldetik CDR-H3 eta mintzaren garrantziaren azterketa mikroskopia bidez
More informationActivos O.I.T. afijación. afijación igual. afijación óptima. agregación. agrupamiento de datos. ajuste. aleatorio. algoritmo
Activos O.I.T. Son todas las personas que aportan un trabajo para producir bienes y servicios, y las que carecen de empleo en ese momento, lo buscan y están disponibles para corporarse a él. Se compone
More information1. Sarrera eta motibazioa. 2. Arloko egoera eta ikerketaren helburuak. Jatorrizko artikulua
Tumoreek, estres sozialak eta estresari aurre egiteko estrategiek jokabide depresiboan eta garunaren aktibitatean duten eragina Effect of tumor, social stress and stress-coping strategies on depressive-like
More informationLANDARE-OSASUNERAKO PRODUKTUEN HONDAKINAK: LETXUGA, TOMATEA, ZERBAK ETA PIPERRA. 2005eko azaroa
LANDARE-OSASUNERAKO PRODUKTUEN HONDAKINAK: LETXUGA, TOMATEA, ZERBAK ETA PIPERRA 2005eko azaroa 1.- SARRERA Osasunaren Munduko Erakundeak (OME) horrela definitzen du plagizida hitza (pestizida edo landare-osasunerako
More informationERIZAINTZAKO GRADUA GIPUZKOA GRADO EN ENFERMERIA
ERIZAINTZAKO GRADUA GIPUZKOA GRADO EN ENFERMERIA 2015 / 2016 ikasturtea ALZHEIMER GAIXOTASUNA DUEN PERTSONARI ESKAINI BEHARREKO ZAINKETA INTEGRALAK GRADU AMAIERAKO LANA Silvia Tellechea Iraola Zuzendaria:
More informationZahartzaroa eta lekukoen oroimena
PSIKOLOGIA Zahartzaroa eta lekukoen oroimena Alaitz Aizpurua, Elvira Garcia-Bajos eta Malen Migueles Euskal Herriko Unibertsitatea Ikerketa honen helburua da gertaera baten oroimenean pertsona gazteen
More informationCitation for published version (APA): IJzerman, E. P. F. (2009). Progress in diagnostics and prevention of Legionnaires' disease [S.n.
University of Groningen Progress in diagnostics and prevention of Legionnaires' disease IJzerman, Eddy Peter Frans IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if
More informationJARDUERA FISIKO EGOKITUA ETA ELIKADURA: OSASUNAREN BIDEAN
12 13 Iratxe Ibarra, markinarra, afizionatu mailako paletaria eta bertso - laria Koikili Lertxundi, otxandiotarra, Athletic-eko futbolaria izana, gaur egun futbol entrenatzailea; kirol mundua euskaraz
More informationPregabalinaren eraginkortasuna min neuropatikoa tratatzeko: Berrikustapen sistematikoa
Revisión Gac Med Bilbao. 2016;113(3):113-128 Pregabalinaren eraginkortasuna min neuropatikoa tratatzeko: Berrikustapen sistematikoa Iratxe Ruiz, Aitziber Mendiguren Farmakologia Saila. Medikuntza eta Erizaintza
More informationKalamua: maria-ren sekretua
Kalamua: maria-ren sekretua Aitziber Mendiguren Ordorika Jose Angel Ruiz Ortega Joseba Gotzon Pineda Ortiz Farmakologia Saila Medikuntza Fakultatea. EHU Azken urteotan kalamuaren gaitasun terapeutikoa
More informationLC teknika desberdinen erabilera sindrome metabolikoaren aurkako terapian erabiltzen diren farmakoen determinaziorako
Jakintza-arloa: Kimika LC teknika desberdinen erabilera sindrome metabolikoaren aurkako terapian erabiltzen diren farmakoen determinaziorako Egilea: GORKA IRIARTE SAENZ DE OJER Urtea: 2011 Zuzendariak:
More informationEUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOAN GENETIKAREN GARAPENERAKO PLANA
EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOAN GENETIKAREN GARAPENERAKO PLANA EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOAN GENETIKAREN GARAPENERAKO PLANA Vitoria-Gasteiz, 2012 Lan honen bibliografia-erregistroa Eusko Jaurlaritzako Liburutegi
More informationSEXOLOGIAKO HIZTEGIA
SEXOLOGIAKO HIZTEGIA Iñaki Ugartebururen omenez Zuzendaria: Nerea Sancho Esnaola Aholkulari teknikoa: Itziar Alonso-Arbiol Hizkuntza-arduraduna: Juan Kruz Igerabide Sarasola Hizkuntza-begiralea: Iñigo
More informationZAHARREN MEDIKAZIOA BERRIKUSTEN: Zer jakin beharko nuke?
Infac ESKUALDEKO 23 LIBURUKIA 2 Zk 2015 FARMAKOTERAPI INFORMAZIOA INFORMACIÓN FARMACOTERAPÉUTICA DE LA COMARCA http://www.osakidetza.euskadi.eus/cevime Intranet Osakidetza http:/www.osakidetza.eus ZAHARREN
More informationHelduen altuera iragarpena: belaunerainoko altuera neurriak*
Helduen altuera iragarpena: belaunerainoko altuera neurriak* (Prediction of stature in adults: knee height measurements) Arroyo Izaga, Marta 1 ; Martínez de la Pera, Concha 2 ; Ansotegui Alday, Laura 3
More informationBOSTGARREN IKASTURTEA-FARMAKOLOGIA KLINIKOA IRAKASGAIAREN HELBURU OROKORRAK ETA ANTOLAKETA
BOSTGARREN IKASTURTEA-FARMAKOLOGIA KLINIKOA IRAUNALDIA: Lauhilabetekoa KREDITUAK: 2 teorikoak eta 2,5 praktikoak IRAKASGAIAREN HELBURU OROKORRAK ETA ANTOLAKETA Farmakologia klinikoko kurtso honen helburu
More informationAzido Linoleiko Konjokatua: obesitatearen aurkako irtenbidea ala mehatxua?
Azido Linoleiko Konjokatua: obesitatearen aurkako irtenbidea ala mehatxua? Jonatan Miranda, Arrate Lasa, Edurne Simón, Itziar Txurruka Farmazia eta Elikagaien Zientziak Departamentua, Farmazia Fakultatea.
More informationArreta medikoei murrizketarik?
Arreta medikoei murrizketarik? (Health care rationing?) Martínez Urionabarrenetxea, Koldo Arreta Trinkoak. Nafarroako Ospitalea. Irunlarrea, z/g. 31008 Pamplona/Iruñea BIBLID [1577-8533 (2004), 6; 131-139]
More informationEpilepsia eta genetika*
Epilepsia eta genetika* (Epilepsy and genetics) Urtasun, Miguel; Poza, Juan José; Cobo, Ana Mª; Azpitarte, Margarita; Martí Massó, José Félix; Martínez-Gil, Ángel; Bautista Espinal, Juan; Carrera, Edurne;
More informationCommunity acquired pneumonia due to Legionella pneumophila in a tertiary care hospital
101 Research article Community acquired pneumonia due to Legionella pneumophila in a tertiary care hospital Abstract BN Dissanayake 1,, DE Jayawardena 2, CG Senevirathna 1, TM Gamage 1 Sri Lankan Journal
More informationBIOTEKNOLOGIA ETA PHARMA UNITATEA
BIOTEKNOLOGIA ETA PHARMA UNITATEA Gure jarduerak hiru eremu barne hartzen ditu: TECNALIAko Bioteknologia eta Pharmaren Unitateak ikerketak egin eta zerbitzu teknologiko aurreratuak ematen ditu bioprozesuen
More informationPazientearen motibazioa eta. Aho-higiene argibideak. Kontrol mekanikoa.
Pazientearen motibazioa eta Aho-higiene argibideak. Kontrol mekanikoa. Egileak: Aguirre-Zorzano L A,Estefanía-Fresco R, Fernández-Jiménez A,, OCW-2017 Egileak: Aguirre LA, Estefanía R, Fernández A, García
More informationEvaluation of the Coris Legionella V-Test. In comparison with the Trinity Biotech EIA Legionella Urinary Antigen test
Evaluation of the Coris Legionella V-Test In comparison with the Trinity Biotech EIA Legionella Urinary Antigen test 06/September/2010 Coris BioConcept Report of Clinical Performance Study of Legionella
More informationArreta gabezia hiperaktibitatearekin. nahastea 15. monografikoa
hik hasi 5 euro 2005eko NEGUA 15. Arreta gabezia hiperaktibitatearekin monografikoa nahastea Arreta gabezia hiperaktibitatearekin nahastea Mikel HARANBURU EHUko irakaslea Jesus GUERRA EHUko irakaslea Esther
More informationCitation for published version (APA): IJzerman, E. P. F. (2009). Progress in diagnostics and prevention of Legionnaires' disease [S.n.
University of Groningen Progress in diagnostics and prevention of Legionnaires' disease IJzerman, Eddy Peter Frans IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if
More informationJOURNAL OF CLINICAL MICROBIOLOGY, Sept. 1998, p Vol. 36, No. 9. Copyright 1998, American Society for Microbiology. All Rights Reserved.
JOURNAL OF CLINICAL MICROBIOLOGY, Sept. 1998, p. 2718 2722 Vol. 36, No. 9 0095-1137/98/$04.00 0 Copyright 1998, American Society for Microbiology. All Rights Reserved. Comparison of the Binax Legionella
More informationAURKIBIDEA. 01. BIZTANLERIAREN ZAHARTZEA Zahartzea, sistema neuromuskularra eta gaitasun funtzionala
AURKIBIDEA 01. BIZTANLERIAREN ZAHARTZEA Zahartzea, sistema neuromuskularra eta gaitasun funtzionala 02. AHULTASUNA: OSO ZAHARREN ZAHARTZE ZAURGARRIA ETA EZGAITASUNA Indarraren entrenamendua zahar ahularengan.
More informationELIKAGAIAK, ELIKADURA ETA DIETETIKA. Edurne Simón Bittor Rodríguez Idoia Labayen
ELIKAGAIAK, ELIKADURA ETA DIETETIKA Edurne Simón Bittor Rodríguez Idoia Labayen Udako Euskal Unibertsitatea Bilbo, 2007 Udako Euskal Unibertsitatea Edurne Simón, Bittor Rodríguez, Idoia Labayen ISBN: 978-84-8438-092-4
More informationEuskadiko energiapobretasunari. buruzko gizarteeztabaidarako
Euskadiko energiapobretasunari buruzko gizarteeztabaidarako oinarriak Arartekoaren 1/2016 Gomendio orokorra, urtarrilaren 26koa. w w w. a r a r t e k o. e u s 2 Euskadiko energiapobretasunari buruzko gizarte-eztabaidarako
More informationGIB-1 birusaren env fusio proteinaren ingurune lipidikoaren azterketa
Gradu Amaierako Lana Biokimikako eta Biologia Mokularreko Gradua GIB-1 birusaren env fusio proteinaren ingurune lipidikoaren azterketa Egilea: Irati Odriozola Lerchundi Zuzendaria: Maier Lorizate Nogales
More informationPROTEINA MOTORRAK ETA MUGIMENDU ZELULARRAK
17 PROTEINA MOTORRAK ETA MUGIMENDU ZELULARRAK Zelularen mugimendu gehienak, eta egitura mugikorrak ere bai, zitoeskeletoan eta proteina motorren jardueran oinarritzen dira (iturria: JCB). Argi dago zitoeskeletoaren
More informationHaur-depresioa Lehen Hezkuntzako etapan: zertan datzan eta irakasleek zer egin dezaketen
PSIKOLOGIA Haur-depresioa Lehen Hezkuntzako etapan: zertan datzan eta irakasleek zer egin dezaketen Marian Soroa, Elena Bernaras eta Joana Jauregizar* EHUko Donostiako Irakasleen Unibertsitate Eskola,
More informationGaitasun kognitiboen aplikazioa 5G sareen kontrol- eta kudeaketa-mailetan
Gaitasun kognitiboen aplikazioa 5G sareen kontrol- eta kudeaketa-mailetan (Application of cognitive capabilities in control and management planes of 5G networks) Bego Blanco*, Jose Oscar Fajardo, Fidel
More informationParametro desberdinen konparaketa saskibaloi jokalari gizonen eta emakumeen artean
Gradu Amaierako Lana Fisioterapia Gradua Parametro desberdinen konparaketa saskibaloi jokalari gizonen eta emakumeen artean Egilea: Mikel Urretabizkaia Astigarraga Zuzendaria: Iratxe Duñabeitia Usategui
More informationPeroxisomen proliferazioaren markatzaileak diren geneen klonazioa eta espresio ikerketak
Jakintza-arloa: Biologia Peroxisomen proliferazioaren markatzaileak diren geneen klonazioa eta espresio ikerketak Xenobiotiko organikoen eragina Egilea: EIDER BILBAO CASTELLANOS Urtea: 2007 Zuzendaria:
More informationMOLUSKUEN LISERI-GURUINEKO EPITELIOAREN BERRIZTAPEN ZELULARRA ETA BERE INPLIKAZIOA INGURUMEN-OSASUNAREN EBALUAKETAN
Jakintza-arloa: Natur Zientziak MOLUSKUEN LISERI-GURUINEKO EPITELIOAREN BERRIZTAPEN ZELULARRA ETA BERE INPLIKAZIOA INGURUMEN-OSASUNAREN EBALUAKETAN Egilea: BEÑAT ZALDIBAR ARANBURU Urtea: 2006 Zuzendaria:
More informationHPV infection, a described cause for human cancer: HPV detection and molecular mechanisms of HPV carcinogenesis (Review).
Bachelor s Thesis Degree in Biology HPV infection, a described cause for human cancer: HPV detection and molecular mechanisms of HPV carcinogenesis (Review). Author: Josu Aguirre Gomez Director: Ainhoa
More informationNE Regional AIHA Conference Legionella Analytical Developments. Dec 5, 2014
NE Regional AIHA Conference Legionella Analytical Developments Dec 5, 2014 Diane Miskowski EMSL Analytical Inc. Cinnaminson, NJ 856-303-2528 dmiskowski@emsl.com EMSL Analytical, Inc.-Copyright 2011 1 Legionella
More informationOutbreak of travel-associated Legionnaires' disease Palmanova, Mallorca (Spain), September October Main conclusions and options for response
RAPID RISK ASSESSMENT Outbreak of travel-associated Legionnaires' disease Palmanova, Mallorca (Spain), September October 2017 23 October 2017 Main conclusions and options for response An increase in Legionnaires
More informationOpioide-hartzaileak (d, k, m) eta kannabinoide-hartzaileak (CB1, CB2) giza espermatozoideetan espresatzen dira eta haien mugikortasunean eragiten dute
Jakintza-arloa: Medikuntza Opioide-hartzaileak (d, k, m) eta kannabinoide-hartzaileak (CB1, CB2) giza espermatozoideetan espresatzen dira eta haien mugikortasunean eragiten dute Egilea: EKAITZ AGIRREGOITIA
More informationInternational Journal of Basic, Applied and Innovative Research
International Journal of Basic, Applied and Innovative Research ISSN: 2315-5388 RESEARCH PAPER IJBAIR, 2017, 6(3): 72-80 www.arpjournals.com; www.antrescentpub.com DETECTION OF LEGIONELLA ANTIGEN IN URINE
More information6. GAIA: FARMAKOEN IRAIZKETA
6. GAIA: FARMAKOEN IRAIZKETA Lan hau Creative Commons-en Nazioarteko 3.0 lizentziaren mendeko Azterketa-Ez komertzial- Partekatu lizentziaren mende dago. Lizentzia horren kopia ikusteko, sartu http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/es/
More informationIMMUVIEW L. PNEUMOPHILA AND L. LONGBEACHAE URINARY ANTIGEN TEST. SSI Diagnostica
IMMUVIEW L. PNEUMOPHILA AND L. LONGBEACHAE URINARY ANTIGEN TEST SSI Diagnostica 2 IMMUVIEW L. PNEUMOPHILA AND L. LONGBEACHAE URINARY ANTIGEN TEST For in vitro diagnostic use Intended use The ImmuView and
More information