( TRANSVAAL PROVI8QIAI DIVISION).

Transcription

1 A.H.V. 7 iii i m supriui couui of south africa. ( TRANSVAAL PROVI8QIAI DIVISION). BEFORE* The Honourable Mr. Justice ds A»t. (Judge President). In tne aiattert Tffig STATE versus HaLSOH MAKDKA AND OTHERS. CHA-'GEt 2 Counts of Sabotage. PL A i All - Hot guilty. For the State* For the Defence DR, YU TAR AND OflBES. Hit. BERRASGB A' OTHERS. - EXTRACT 0? SVXDjBiCg - PI3I ADA-Vi 00ST25E. verklaar onder eed V.~RI100ft DEUR W E. K.ROGI Watter taal praat u?--afrikaans. Praat net in die mikrofoon en praat maar bietjie aooi duidellk, dat al dis mens Man hoor wat* gepraat word. (All the accused do not understand Afrikaans, but the evidence will be interpreted in English). Jfou Piet is jy *n nietolanke man* *n kleurlln? -Ja. En waar woon ;jy?- In Newelare. In Newolare?--Johannesburg* 10 Vir wie werk,jy? Saaop Arnod Suliacn. Is dit die getuie wat hier in die hof gotuienis ge- gee het en wat nou saam met jou by die deur ingekom het? Ja. En watter werk doen jy vir hom? Dryf. Dryf, wat? *n Kombi. Watter soort Kombi is dit? -Volkswagen icosabi. Bn hoe lank werk jy al vir Ouliman?-- Oat rent v y f/ aes «Jaar. JSou Piet ken jy *n plek met die naasa van Lobatai? Ja. 20 * Waar is dit? -In Betsjoeanaland*

2 2- P.A, COEfZlI. Was jy al daar?--ja menser, Kan jy on thou mine of moor wanneer Jy vir die eerste maal daar was? Ek kannie on.thou wanneer ek vir dit erst maal daar gewees het nie, beoaiis ek was 1 baie maal daarso. Was jy al baie maal daar? -Bait maal daar. West jy watter jaar dit was? -1962, En west jy min of meer watter tyd van die jaar dit was? Ik wil nou nie noodwendig die iiaand hi nie, Was dit die begin van die jaar? Die mid del van die jaar? Bit was oat rent so. in die mid del van die jaar. 10 In dis middel van die jaar?-- In die winter se kant, Wat het jy da& gaan doen?---ik het mens soontoe I gevst, I Waarmee? -Met die Koiabi, Wat het die mens daar gsan rnaak? > *'Hull het ge- gaan vir *n conference, ja. Wats conference was dit?--ik west nie of dit *n A.N.C. conference was nie, because almal dil wat ek gery het, was African National Congress ffieti.se, S Jy tt.oet n bietjie etadiger praat, en M.e~ jle harder praat aseeblief boor, sod at al die mens kan hoor. D :j-t Dig HO? AA** 0 TCTISgt Dit was African National ingress conference aieiise?--ja. YBPHOOR PStffi M E. E30G (YEBVOLCr) i Fn op daardie eerste geleentheid wat jy gegaan het, ho«veel manse het jy geneem no die conference toe? Ik kannie e$ of dit dertien mens is nie, of twaalf is nie, maar ek dink dit was 13# En waar was die conferende gebou? In Lobatsi. Ja, by *n privaat huis, of by *n saal of in die oop 3C veld?- In *n huis. En het jy ook die conference bygewoon? Bee, ek het maar nei daar op en af geloop daarso.

3 M -3- P.A. OOrXZEI. Enkon jy ho or wat dis.. mens a of nie? -Ek konnie tintlik hoor* wat s hulle nie. Ek hoor net so party woorde, aar ek kannie onthou wat hulle eg nie. isn jy ss wat hull s$ - het almal somuier aaaia ge~ praet? Nee, eeri praat, twee praat. En het jy van die svstnae geken wat daar by die conference was? Daar was n paar wat ek geken het. Wie is dit wat jy geken het? Ek het Walter Siaulu geken Walter Sisulu?--In daardie twee wat daar sit. 10 Wag net 'n bietjie. Jy het Walter Sisulu. geken? Sien jy ho hier? Ja. atter een? Accused No. 2, daar ait hy. Ho. 2. Nou het jy hom voor daardie tyd geken? Ek het tom geken hier in Johannesburg. Ja, en dan ss jy vir wie nog?- Daardie twee wat daar sit. Wat wa^r sit? Wat daar ait, daar. leasts t^ee. Watter twee?--dear sit h u lle., op die hoek. Die 20 pie laaste twee? Die laaste twee. Hat jy vir hulle geken voor die tyd? Nee, ek het hulle nie geken nie, ek het hulle maar net daar gesien. Ja, is daar nog raenee wat jy geaien het?--daardie sen &et die brille. Daardie ou kirel. Ho. 4. Jy al die ou ksrel met die brille?--ja. MBS Dig HOF AAN QSTUIBt la dit Hr. 4?--I t, 4, ja. VEHHOOR DBUB M B. KPOQ (VgHVODO) I En het jy vir hom vantevore geken?--xiee* In toe dil conference nou oor waa,..?- 2oe het ek % teruggekom met die mense. Het jy hulle teru-gebring?--teruggebring.

4 4- PcAt COFTZEE. Waar het jy die mens opgelaai toe jy hulle wegge- neeir- het? -Kk het hulle opgelaai in Orlando. Waar?- Ek het hulle gelaai hier h y... Wgtf «in Orlando# waar? Kaby Dull. Ja, maar in die vs id of by»...? -»Sk het in die veld in gew&g. Ja?-- Island het na die huis toe gagmen, otc d i e,., En h«t hulle n& Jon toe geken waar jy geataan het? 8, a 10 :n die ai-der a8 Jy het jy wear?--by die office, hier eo hy die Afrioaa National ae office, Kaxoaa House, Coriaiesion- $r Street, Oofluaiseiotteratrfcsat, wear?- Johannesburg. Daar het jy oolt party van hull* opgei&al?--ja. Bn Jy hot hulle waer taruggabring?--sk het hulle weer teruggabring. Waar het Jy hulle afgelaai? i3k het hulle afgelaai in die looationa. Kou na daardie keer het jy wear Labatsi toe gagaan? Na daardie kaer hat ek waar Lobatai to a gagu&n. 20 Hoe lane na daardie conference het Jy wear Lobatsi toe gega&ft?- Iwae waks daaraa. In wat het Jy daar gam maa^? One het nie binnc- kant Lobatsi ingagaan nie, cnc het op uie border gagaan en manna afgelaai daar. 0, jy het net tot by die border gagaaa? Ja* uuskant die border. Ja, scaar kyk Piet, jy moat laooi luieter - as ek praat van Lobatsi, dan badoal ek Lobatsi aw nie die border nia. Wal, di m la Lobatsi border. 3^ Eat jy lie twaede keer wat jy gegaan het, net tot by die border gagaan? Ja. En wat iiat jy gasn aaak?-- Pit het manna soontoa

5 -5- P.A. COETZSB. g m t en hull# afgelaai daarso. Waar het jy die manne gekry?--2k het hulle in Johannesburg gekry, in Orlando toy die double-storey nuis. yeet jy wat die huis se naam is?- -Ek kenni die hais se naam nie, but diw {ii building. S.K. Building, lets so. En hoeveel het jy daar opgelaai? -Daar het e k... Daar was drie Ktmbla geweet. JBk het in my kar gehet veertien. En Jy &% julla was drie kombis? -Ja, drie gombla. En het julle aaaw gery tot by die border en die iu^aae daar afgelaai? Ja. 10 En het...d i e aenaa wat jy daar afgelaai het, het jy hulle wear gesien?*? Ek h«t hulle nie weer geaien nie. was dit net die drie voertuie?--dit was nen drie voertui ge*ees. liou ek wil nou eers praat na Lobatsi self. Waar jy in die dorp ingegaan het, nie border toe nie. Jy het nou vertei van die een conference. Het jy ooit weer in Lobatsi iigegaan>' EJc het weer in Lobatsi ingegaan. j.anneer was dit die tweede keer wat jy na Lobatsi If* gegaan het? -Ek kan nou nie s of dit Gktober is, No- 20 veoiber is, of somewhere daarso, of September nie. Ek kennie.he iaa«nd nie. Lit was *n groot conference gewees. Was dit na daardie kloup manse wat julle daar by die border gaan sflaai het? -Lit was die eerste klomp. En daar by die...t o e jy nou weer Lobatsi toe gegaan net, waarvoor het jy die menae toe gexieem?--v ir *n conference. Weer vir *n conference. Waar het jy hulle opgelaai?--ek het hulle ooic...ek het hulle ook aan Labe se kant opgelaai. 30 Alaal? -Almal van hulle. m d LIE HOg aa.. ul^uiet Waar?-- uoe, daar in Orlando. V HHOOR LEuB EBOG (vl ayolcpi

6 I A 7-6- P. A. C0EI2SS. En hat jy van die manse geken wat op daardie geleentheid by die conference was? Die klorap wat saam met ssy geweea hat, ek het net hulle geken., znaar uoe e*c daar koa, toe bet ek wser No* 2, en. Ho. 4 en daardie twee daar gekry. \7aer Hr. 2, Ur, 4, en 9 en 10?--Sn 9 an, 10* D'j-ivS DIE no if k-is G&rUICs Hulle het nie saam raet jou gery doai'dia paar nig?- Hee, hulle het nie saam mot my gery nie. Y.TtHQGH m J'E MSR. KBOG (TlaRYOLG) : En. op daardie geleentheid Piet, het jy wlleen gery? Sen Zombi?- 3k het alieen gery. Ben Komhi alleen. Ek is dielo Vrydagaand weg. En toe h*3t jy gehooi wat daar by daardie conference aangegaan hat, of nie?--bit was maar dieaelfde, ek hat maar neet daar bultekant geait en gehoor hulle praat Ek het maar net daar geloop, en m nie het ek maar near gaan ait in my Korabl. Ek weet niks wat hulle praat nie. m toe die conference oor was?--ek het teruggekom huistoe. En jou paesasiers, wat het jy aaet hulle gemaak? - Ik bet hulle saao gebrlng, helfte. 20 p m DIE EOF AA3 &CT01EI Wat was die antwoord? Het jy hull aeam teruggebring?--..ek het hulle saaw teruggebrlag* VERHOOK DBCJfi MUR, Z.KQ& (VEHVOLQ) t Kou Piet dit is nou twee kere dat jy ne lobatsi self gegaan het. Ja. Het jy ooit weer na Lobatsi toe gegaan? -Hee. Het die twee keer? -Ja. Het jy ooit weer na die border gegaan?- *la die borders toe het ek so baie maal gegaan. En wat gaan maak jy daar?- Ik tel net men## op 30 hierao in Qrlaudo, dan vat ek hulle deur net tot op die grene. Net tot op die borders. En dan los jy hulls dear?- Dan los ek hulle daar,

7 /c28-7- P.A. CGEIZEB. dan draai ok occ, ja. Jy s baie k r? Baie keer, ja. Het jy dil kere alle«n gegaan? Hat eea voertuig? % Sea, daar was twee voertuig en toe wear drie voertuige en toe weer T ier. «ou watse ander voertuie het op die verskiliende geleenthede eaara gegaan? Dit was twee Kombis di aerate aa&l, en ean van. Xwee ander Kombis?- en een van. En jy a een van het ook gegaan? «-! It En wie was diebestuurders van die verskiliende voe: tuie? -EK is Hr. 1 bestuurder. Ja? Ebrahim di# tweed. Bn wie *8 "hrania? hy *s dood, dis Suliman se uroe: Suliman se broer, en hy*s dood?- Ja. Ja?--in nog Gerald Loekraan, Walter se s w i r ae kind. Gerald Lockeian?--Ja, Hot hy ook bestuur? Ja, hy het ook bestuur. Waiter se suster se s un? ~Ja. 20 * Wat hot hy bestuur? Hy het 'n Xombi bestuur. Watter Walter praat jy nou van?- Daardie Walter. Bo. 2 heskuldigde? Ja. Ja, was daar nog ander bestuurders? In wat daar fgewees het was *n ander koelietjio wat nou in Durban is. fox. %«t jy wat ay ander name is, of nie? -lee, ek kei net daar di naam van hom. Jy ken ho# net by die naam van Fox, jy s ook 'n IndiSr? Ja. In nog ander? --Nee, dit was net ons vier gewees. ; En Suliman self? Suliman het maar net altyd sa»m msfc my gery. Net saam met jou gery?. Hy het nie gedryf nie, hy

8 a? -8- P.A OOSTSKE. het saam met uy gery. Koeveel voertuie het Suliman self?- Hyself het drie genet. hy het drie geuad? -Ja, en to breek eea, toe hat hy net twee. die tyd wat juila nou so gery het, wat daar drie Kombis, waa wie ae drie Kombia was ait? -Die ten was die van, en drie Kombis way syne &e*>ees. Ons het altyd gery, toe breek die een tee los hy hom. Toe gaan ons weer met twee Koabie en *a van. 10 En die van?- Ja, en toe gaan ona w«er met vier Kofflbis die laaste. JSou-ja goed, waar kom die van vandman?- Die van was 'n van wat hy gskry het by oen ven die Congress mense. M s n Ford Van, ek weet nie of dit ty v«.n is of nie sy van is nie. Maar a& weet net ven Sic Kemble wat hy geiiet het. En die ander SCoabi?--Toe dit vier Lombis is, toe was dit twee Eo»bis wat ons, wat hy by gohuur het om dit vier Koftbis te maaii. Nou as julle nou met meet* a een voertuig op **i 20 slag ry en jy kom daar by die border, wat word van die sense? Ek laai hulle net af daar. In dan laai jy hulle alrnal bymekaar af?--nee. ek laai *n klompis af, die ander Koabi.. BY iffl. JI2US TO COURTt My loi d it is laaoet impossible for us to get the record down, because my learned friend, really blame him, because the Interpreter is at the I don t back, he puts the next question whilst tit interpreter iu in the middle. May I suggest respectfully ray lord, that the interpreter comes 30 before my learned friend, I think i t s the only way in which we can restrain him. ( Permission granted). V&RHOQR DEUB (VBHVOLS)»

9 -s P.A. COSTSEE. Hou jy e as julle nou daar, die geleenthede waar julle met meer as een voortuig ry, en julle kom by die border, laai julle di mense saam af of uie? See, ek laai ters af by hierdie plek, dan gaan een bifct jie vorentoe, en and era laai agter af, hulle kom alrnal Bymekaar. Ban kom die passasiers Bymekaar?--Ja, hull# kom bymekear. Het jy gesien wat die paasassiers daar maak? H«o, onb los hulle net daar dan draai one omt dan gaan hulle dear, die bos. 10 Kou ken jy *n man met die naam van voe Modi so? Joe - lodiso ken ek, ja. Waarvandaan ken jy hom? -Ek ken hom uit Johannesburg uit. Was hy ooit saam met julle?--hy altyd net gegaan tot by die borders. En dan waarmee ry hy?- Ban los ons hom met *n kar. Hy ry mat *n kar. BLUR DIE HOF AAR CrETUIEi 3k vexstaan nie good nie. net Joe Mod iso met n kar gekom en julle daar ontmoet?--nee, hy lei 20 ons voor. Hy lei julle?--ry voor. 0, en dan ry hy alleen terug? Ja, hy kom alleen terug, ons weet nie wat word van hom darvandaan af nie. Ons kom alleen terug. VEBHOOfl BEOR M B. KltOG (VSRVJLG)r Jyweet nie wat van hom word?--baarvandaan af nie. As jy die mense klaar afgelaai het nie?--as ons hulle klaar afgelaai het, dan weet ons nie wat word van hulle nie. SO En met watse kar het hy gery? -Hy het met *n Peugeot kar gery. Is dit al kar wat jy van weet?--nee, Mbata het altyc

10 /3 / -10- P. A. C O m i S. one ge-esoourt met *n Zephyr, By eerste naam nie. Mbata. Weet jy wat ay eerste naam is? Kk kennie 0, 'n man met ale naam van &bata* Hy het vir julle ge-eeeourt boos jy j-js? -Hy het ook vir ons ge-eacourt, en een skoot was hy saam met ons in *n Eombl, dit was nie in ay kar nie, dit was in Ebrahlm sa kar* En met watse kar het hy gery?- Zephyr, twee maal I gaar. hy ook saam met die ieugeot saam met iiodiso* Nou di6 klomp mense wat jy nou algar hier opge- 10 laai het om na die border toe te neem, hoe het jy geweet waar oa hulle op te laai?--hulle vat ona daarao, want ek het hulle gelaai van die Marabi Garage af, tot binn# in Orlando* Wie vat jou soontoe? -4)ie leier. Wie is die leier?--mbata* Was dit elke keer Mbata?- Nee, dit was Joe Hodiso ook. Ja, iemand ander#? Joe &odlso het ons gegat tot daar by uie S*K* gebou, 'a gebou daar in Orlando* Hulle twee - Mbata en Joe Modiso?-* Ja, en nog *n 20 ander ene* a leet jy sy naam? ose e, sy naam ken ek nie meneer* Nou goed, jy se en dan gaan julle na die S.X* building toe? Ban laai ons mense op daar* En jy het ook gepraat van die marabi Garage? Marabi Garage. Wat het julle by die garage gemaak? Ona het ook mense daar opgetel* Daar kry ons vir hulle * 6 Nou het jy ooit gehoor, gesien wat van die menae geword het wat julle hier opgeneem het?--see. 30 Van die paseasiers, het jy hulle ooit leer ken? Wei, ek het *n paar geken van hulle* As hulle van Johannesburg afgaan, dan la daar ander wat vrinde maak saam met my, as

11 I -11- P. A. GQEVZZZ, IU one ry. Ear: jy vir ona die name geta van party van di mens? Daar is *n paar wat ek ken. Jaat jleii. Wag eers. Jy ken *n mar. met die naam van Jantji s? J ant j ie s «Weet jy waarvandaan hy ^ekorn hvt? ily koa uit di Rolonie uit. Ja? Dan nog n ander pa&r* i2en krimineel wat nou hier getuie gegee het. Watter een - di laaste een?-- Ja, di laaste een,10 Wat hier gestaan het toe jy by die deur gekoa het, Bambani?--Baeibani, ja. Ja?- Hog ander paar, nog my suster se kind, wat nou nog weg is. Is dit al?--ja. Nou Piet, die mense wat jy sc rondgery het hier op na die border toe, het hulle almal bawya boekies gehad? Hulle bewys boa-kies was afgevat. Wie het dit geneea? -Dio bewyaboeke wat voor my gevat is, was geneem van Mbata* 20 Het Mb at a dit geneem?- Ja. la r het hy dit geneem?- Hy het dit gevat, laat ons staan as ons wagtrok. Hier in Johannesburg wegtrek? Ja, as on wegtrek uit Johannesburg, toe vat hy al die boeke En het jy ooit gesien wat hy daarmee geuaak het? Hy gee hulle vir *n ander man* \ Wie is die man? Ren jy hom?- Bk ken di man, but hy is nie hier nie. net sy gesig. Wat is sy naam? Bk kenni sy naam nie. Ik ken 30 Hou Piet weet jy waar die mense heen gegaan het?-

12 / P.A, GOfTZBF. Sfat ek geweet het, Mbata het my net geae hull gaan na fanganyika toe, Dar-e -Salaam, n Kenya, Het jy ooit in di koerante g l e -ran di mense? Ek leea nie die koerante, ek lee net partymaal vir hull. A hulle Bear weg is, dan ien ek net hulle fotos op di ding, dia al. Ek lee nie. Jy het in die koerant gesien van die men#? -Ja, Ja, en wat het jy gesien van hull in die koerant? - Ek hat maar net gesien hulle gaan weg, hulle gaan Par-e - (fc<) ' alaa toe, specially Witter wat ek altyd g lee het in di 10 «African Newspaper, het, of nie? -N#e. In hat jy in die koerant gesien wat van hulle geword fou piet, kan jy vir on se hoeveel die m e t ^ menae is wat julle op 'n slag vervoer het?--meneer ek kanni 8? nie, ek weet nie of dit oor die Id is, of 200 nie. 3ee, nee, nee, net met «n r i t,? Een rit? J a. Rk weet een skoot het ona 37 gevat, Hou jy al nou die earate skoot, wat bedoel jy met die eerste..? -Dit ie voor die oonference. 20 Bit is voor die?- Voor hierdie laaste oonference, Voor die laaste konferenaie. la dit tuasen di twee kere wat jy na Lobatsi toe gegaan het?--ja. Bn waa jy ooit gevang deur die Poliaie? Ek wa gevang met die laaste. Ket die laaate klomp? Ja, hier in Junie 1963, En daardie keer toe jy gevang is, hoeveel van jill was daar?--daar was vier K.ombis g we», En was daar ander voertuie? -Nee, en *n Zodiac kar wat Mbata in gery het, 30 En waar waa julle gevang?--ander kasre was gevang op Zeerust, J a? ~ E k was gevang op Groot Marico, di ander kar

13 * P.A. COETZEE, die anderdag msre op Zeerust ook. Nou jy praat van daardie S.K, gebou. Ken jy die mense wat daar bly? -Ek ken hom nie. Ek kennle daardie man wat daar bly nie. En het jy ooit ander mense daar gesien wat jy ken? By die gebou? Ja. By die S.A. gebou? -Dit was net dieselfde as hulle ons so onto e rat, Mbata. Ons gaan gladnie daar naby nie, want ons gaan nie na die huis nie, ons staan net in die straat. By die laaste het ek *n klomp gelaai van Mandela se huis af. 10 Jy si jy het een maal n klomp gelaai?--van Mandela se huis a f. Watter keer was dit? Dit was nou die laaste keer wat ons gevang was. Toe julle gevang is? -Ja. Waar is die huis? Bit was hier in Orlando# daar naby Dube, daar anderkant die Police Station. En wie het jou geneem na die huistoe? Bit was *n ander man met brille. Ken jy nie sy naam nie? Wee, hy en Mbata. 20 0, Mbata en 'n ander man? Ja. Nou Piet jy het vir ons gesft Nr. 2 is Walter Sisulu? Ja. Ban het jy ook Nr, 5 uitgewys?--nr. 4, Ken jy sy naam? -Ek kennle sy naam nie, En Nr, 9 en Nr. 10? -Ek kennie hulle name nie. Nou ek wil net vir jou *n boek wys, dis bewysstuk fb*. (Boek word aan getule oorhandig), Kyk na die #..Jy wys plek Nr. 1 u it, en jy si dis Mandela? Ja. PEUB BIE HOP AAN GETUIEi Is hy in die Hof?--Baar sit hy. 30 Hr. 1 beskuldigde, ja, YBBHOOR DEUR MRR. KROGr (VEHVOLQ)l Het jy hom geken? Ek ken hom, Ek ken hom van sien.

14 P.A. COETZEE. Is dit al manier wat jy hom op ken?-- Ja. Hot jy hom nooit gesien in verband met die ryery an jou nie? Ek het hom baio maal gesien, tussen hulle, near ek weet nio wat doen hy daar nie. En Portret No. 2?- Walter Siulu. Hr. 3? Go Id re i oh. Waarvandaan ken jy hom? -Ek het hom baie maal ge- ien tussen hulle. Waar? -Hier in Maxoea House. Daar het jy hom gesien. Wie ss jy is Nr. 3? -Dit 1( lyk soos Wolpe* Port ret Nr. 3 s jy lyk soos wie?- Soos Wolpe. Nr. 4? Hr* 4 hlerdie een l y k... Nee, nie kyk nie, dit help nie om te si hierdie een nie, daar is twee* Die boonste een of die onderste een? - Die boonste een. Daar sit die man. Vertei watter eene?--nr. 10* PBU1 DIE HOF M M GETUIEi Nr. 10?--Ja, die onderste. V2RH00H DEUR JflNR. KROG (VEKVOLG)i Watter een la Nr. 10? Die onderste een s6 jy 20 Is Nr. 10. Piet moenle soos *n kreef gaan nie, beginne bo I Die boonste een ken ek nie* Die boonste een ken jy nie, en die onderste een sft jy is Nr. 10, op bladsy vier* Op bladsy yyf? D i^lsjr r. 5* Dit kandaardie een wees* Ja, ken jy hom?--ek ken hom net by sien* l Waar sien jy hom? In Johannesburg. Hy het altyd W i met Essop gegaan aoontoe* Wie het saam met Essop gegaan?--ek* Sy het saam met *ssop gegaan, waarnatoe? Daar 30 na sy huistoe met die kar* Nr* 6?-- Ken ek nie. Nr. 7 ken ek ook nie. Nr* 8? Goldreich*

15 P.A. OUzTZEB* fatter ene van die twee?- -Die boonste een. 5 Ja, en die onderste een? Ook hy. Nr. 9? Die man sien ek nie hierso nie. Ken jy nie? Ek ken hom, maar ek sien hom nie hier nie. 0, jy ken hoa maar jy sien hom n ie. Wie i» hy? Ek ken nie sy naam nie. Hr. 10? Ken ek. Hr. 11?--Soldreioh altwee. Altwee is Goldreioh s jy, warvandaan af ken jy vir hom? Goldreioh het ek gekry by hulle, en partymaal kry 10 ek hom in die Hof. By hulle, waar? -Hierso by Maxosa House, dan sien ek hom maar net daar, en dan in die Koort. En Hr. 12?--Ken ek nie. Hr. 13? Hr. 13 i» 'n ou kdrel, hy ry *n lorrie. Weet jy sy naam? Ek kennle sy naam nie. Waar ken jy hoa vandaans Ek het hom in Norwood gesien, ek het daar by *n parkie gegaan. Hr. 15?--Ken ek nie. Jy moet biet jie harder praat, en gebruik daardie 20 ding asseblief? Hr. 16? -Wolpe, ja die een wat saam met Goldreioh weg is. Hm? Die wat saam met Goldreioh weg is. j Hr. 17? Hee daardie ken ek nie. j Hr. 18? Ken ek nie. Hr. 19?--Ken ek ook nie. i»*. ^OT-^ 1. di. j g r t. Watter agent? Hokwe. ' - -» - ^ S T ""... ' ' 21?»Ken ek nie. 22? -Is Chief Luthuli ? Ek kennie sy naam nie. 24? Pit is daardie Indian. Ja, maar kyk daar is nou twee portretjies, en een..?

16 P,A, COETZEE, Sit ie twee port ret,} lea en die een is, daardie.,.die een is, die een daarbo i s,..ek kannie sy naam onthou nie, want hy la ook nou weggehardloop meneer. Hy het weggehardloop? Ja. Ja, maar watter een praat jy nou van? Hierdie en wat hier staan* Die boonste een?--ja, die boonsfo een. Die groot een? -Ja, die kleintjie ken ek nie. Jy se hy is die een wat nou weggehardloop het, en Jy kannie sy naam onthou nie?- Sc kannie sy naam onthou nie. 10 Dan is daar 2? - ek dink dit is weer die eerste 'portret, Het jy 27 daarin? Hierdie een? J a, -Nee, ek ken hom ook, Hm?--Ek ken hom as daardie agent, Watter Agent?--Nokwe - wat is sy naam? 29? Ek kennie hom nie. Jy kennie daardie nie? Nie een van hierdie anders ken ek nie. 30?- Nie een van hulle nie* 32?---Die onderste een is Number One. 20 Jy s die onderste ene op blade* 32 is Mandela? Ja. at. BI20S TO COURTi There is in faot, I m satisfied that there is, in fact, a picture of Accused No. 1 on that page, together with someone else. (Discussion between the Court and Dr. Yutar as to the position of the photo. It is apparently in the wrong place). IERH00R DEUR M R. KKOG (VSHVOLG): 33? ~ «/ 33, daar sit hy. Daar sit hy daardie een. 5. Jy si 33 is Nr,5? Ja, 3 ^ 34? -34, ken ek gladnie, AT THIS STAGE THE COURT ADJOURNS. WR* LROG* No further questions.

17 / P.A. COHTZEE. CROSS EXAMINATION TO STAHD OVER. 17TH JANUARY j PIET ADA. CQSTZEE. nog onder eed (herroep) M» CBASEKXSON TO COURTi This witness gave his evidence in Afrikaans, and it was interpreted in a narrative form by the interpreted. I understand from both the interpreter and the accused, that that presented certain difficulties, and that both would prefer that the questions are put in English and were translated in the ordinary way so that they could hear. Yes, alright. 10 0B0SS-EKA,aNATION BY MR. CHASKELSONI Now, as I understand your evidence, you said that thire were two conferences that were held in Lobatsi?---Yes. And I think you also said that that was the only two times that you actually drove into Lobatsi? That is correct. Does that mean that you know about two conferences, and no more? -Yes. Now in your evidence you mentioned that the first oonference was in winter, in the middle of the year?-- That is correct. 20 Can you fix the month? No. Well, anyway the middle of the year would be about June? Yes, about May/June. And the second oonference I think you said, was September, October, November? -Yes, somewhere round there. Now have you ever discussed the dates of these conferences with anybody? -No. At any time?--no. is this your own recollection of the dates? Yes. And that s not something which you have read or 30 hefrd anybody else say?--no. Now do you remember giving evidenoe in a case in the Supreme Court, the case against Fazzi and 6 others?--yes.

18 -18 P.A. COEtZSE* Do you remember In that oiridonoe, in that Court... in that eaao you gave evidence about conferences that you had driven to? Yo b. Now I want to rofor you to the evidence that you gav< in that case.- Yes. You see, first of all you were being led by the Proaeoutor, and he aaid at Page 143 of that record "Hou onthou Jy aan die begin van 1362, het jy vir hom met die lloabi mens Irane heen geneem?" En jou antwoord waa "J a ", en toe het hy goal "waar het jy hulle heen geneem?" En jou antwoord waa H "Batajoeanaland to e". That ie correct. En to het hy gea "hoeveel het jy geneem?" M Jou antwoord waa "Ek het dertien in my kar gehad".- That is correct. En toe "Wat hat die mense in Lobatsi gaan maak, het jy jj-aweet?" gaderlng. En jou antwoord waa "Hulle het gegaan vir *n ver- Hulle het eoontoe gegaan, ona het hulle ingevat, toa gaan hulle by 'n hula daarao, waar hulle *n vergaderlng ijahad h e t". That is correct. Now the iroseoutor led you to "Aan die begin van ", and not the middle of That is oorreot, but it waa towards the middle. Now I want to read you a further part of your evidence. The Proseoutor la still leading you at page 144, and ha says "Ron onthou jy die begin van Junie 1962, het jy weer met jou fcombi Srenae heengegaan?" Kn jou antwoord waa "weer Lobatsi toe". Vraag "Op daardie geleentheid, hoeveel voertuie was daar?" En jou antwoord "Sk het alienig gegaan daardie tyd, die Vrydag. Hulle waa drie voertuie". Die vraag "#at was hull gewees?" En jou antwoord "Dit was vlr die goort general 3C meeting. Dit was die groot laaste vergaderlng". Ja. Is that correct? -That*a correct. So, when you gave your evidence in the Faassi caae,

19 /f o -13- P.A. COETZEE. you said that the conferences, were the first was at tne beginning of 1962, and the last big conference was in June 1962 No, I said the first was towards the middle of tne year, but I did not know exactly when it was* No, that *s what you said here, hut when you gave your evidence in the Fazzi case, I read it to you! -No, I also said so in Fazzi*s case. So, do you say then that the record which I'm reading...the questions that I'm reading to you from the Fazzi record, don't correctly record your answers? The statement 1< that you've read out there now, is the same that I said in Fazzi*s case. Well, the statement that I read out from the Fazzi case, was that the first conference was at the beginning of the year, and that the second conference was in JuheJ--It is just as I gave my statement. I didn't talk about the beginning of the year, I only spoke about towards the middle of the year. I see, so you don't concede that you've now changed your evidence to the Fazzi case?---yes, my statement is not different. 20 When you say your statement what do you mean - the evidence that you're giving in Court today?-- The same evidence that I gave, that is written down. By the way, did you ever hear about the silly mistake that Mr. Suliman made, when he gave evidence, and said that one of the conferences was in June, that the big conference was in June. It was put to him that that was wrong and that ths big conference was in October 1962?--Suliman didn't know about the conferences. He only said drive, go, I was the one who went to the conference. 30 My question was did you hear about the mistake that Mr. Suliman made, when he gave his evidence?--no, I did not hear about the mistake.

20 -20- P.A. COETZEE. who? Kow you told us that you attended the conferences? lea, those I knew. I think that you mentioned that on both occasions, Accused Nos. 2, 4, 9 and 10 were present? Yes, 2, 4* 9 and 10, How are you sure of that?--yes. Of both conferences? Both times. What about Mr. Mandela? See, I never saw Mr. Mandela. Was he at neither of the two conferences?- I never saw him. 10 Now on the first occasion, I think you told us that you found the accused at Lobatsi, but that you didn*t drive them through. That is Accused Nos. 2,4, 9 and 10? That is correct, I*m not sure about the second occasion - did you take them or did you find them there? The same applies to the second. You see, I want to put it to you that you re guessing when you say there was a conference?- So, I m not guessing anything. 20 Let me remind you that at the Fasssi case, you said that Mr. Mandela was at the conference!- I never mentioned Mr. Mandela's name. You didn t? saw him in Johannesburg. All I said about Mandela, is that I That is all. I see. Because you see, at page 146, for instance, of the Fazzi record a question is put to you. "Het jy gesi daar by daardie plek was Luthull en Mandela en Sisulu?" And your answer waa "Bit was by die vergaderlfcg, ja". "En toe, jy het hulle nie van Johannesburg geneem na die vergadering 30 toe nie?" "Nee, ek het hulle nie soontoe gevat, hulle het net hulle karre gegaan." -I never mentioned Mandela's name. I only said I did not take these people with me to Lobatsi, I

21 -21- P.A. 00EX2BE. saw them there* I found them there, and also Luthuli, it is not...i*m not referring to Chief Luthuli. I m referring to another man with the name of Luthuli. Perhaps that s Lethele, I think we ve heard his name aentioned? -.Maybe, something like that. I m concerned with Mandela? I did not mention his name. You see, let me read you a passage from your evidence in chief in the Fazzi case. Page 143. You were asked by the Prosecutor "Wie het die vergadering bygewoon?" And 10 your answer was "Hulle name is almal daar. Sisulu, Mandela, liokwe, Luthuli, en nog ander. Hulle name het ek n bietjie orgeat.*t The names I mentioned of people who were there was Walter Sisulu, and the one I ifferred to was Luthuli and several others. So in other words the refejsnce to Mandela in Fazzi case is wrongly recorded? -I may have mentioned his name, but not from my knowledge. How could you have mentioned his name if you said ha wasn t at the conference?--1 did not see him at the 20 oonference. Were you perhaps guessing there, as I suggested you are guessing now?--ho, I m not guessing. You see, I want to tell you something else about this oonference, the September, October, November conference, it apparently was held in October. Do youknow that Mr. Sisulu waa aerved with a house arrest order the day before the conference took p lace, so he didn t go? He was not under house arrest, and if he was under house arrest, he was still at the meeting. 30 Well, there'll be evidence that he ll be able to prove that he was in Johannesburg at the timej -And my evidence Is that he was there.

22 -22- p. a. c o r n u. Now isfe e go on with your evidence, a little bit, I don't want to Keep you too long - I think you aentioned an occasion whioh you said was between t#o conferences, when you took people to the border? -Ye. Now I m not sure whether you mentioned the number of persons., but I have an idea you said this? I said that the first load for instance, I had fourteen, but I said that between those two conferences I took people to the border. JiY MB. CHASKSLSON TO COUKTi % lord my difficulty is that I think I recall a reference to a figure 37, and I m not sure ic ihsthar it was aentioned or not# It 's not in ay notes it 's in sy memory. I may have su*de a mistake. fr?sr S31 Yes, you're quite correct, there was a figure of 37. CEQSs-isxA:,ii::,nx^N 3i.a. QjiASKTLoOK ( sontxiiusi)) i Now when was that figure of 37, mentioned, that's what I'm interested in, py THE COUKT gp Mil. CKASKSLSONi 1*11 tell you what my note is Mr. Chaskelson. There were fifteen in our Rombi. w# went into th$ bush. Also the occupants of the other Kombls. This20 was about 3 a.m. 37 of ua got In. Wiri.ESSi That is correct, yes. OHDSS-sciu-.iNttTicfl y :;n. chaseelsok (contim ukd)» How many remained behind? -Ho one remained of the fifteen that I conveyed. No ons of them remained behind. But did 37 go across tfet border? Yes. And did any people remain behind, at the border? SI IKE COti ft According to my note - of the 37, seven stayed behind and then followed the others. WITNESS; As far as 1 know, 37 went away to b e am8s- Kj.gm.nflB Br kb. (cumisuech 1 understand now. Row yoq say that was the occasion between the two conferences? Yes.

23 w P.A.»OBIZEE. How how did you remember the number? Because I had fiftee n, the other man had 16. 'hat still leaves six doesn t it? The others ware in the oar. Tell, me was that the only occasion that 37 people went through, or were there other occasions when 37 went? We took some more afterwards, but I can t remember now. Yes, but the number 37 sticks in your mind, was that the only occawion which you can remember in regard to 37? Yes, that is the only occasion that 1 remember the figure We took others, but I do not know what the numbers were. You see, we ve had evidence in this Court from people who say that 37 people went in FeoruaryJ--$ot that I know of in February. I know between the two conferences, yes. Only'between the two conferences?- -e also conveyed people before the first conference, but those we put off in Franoistown. Anyway, you only know about the 37 between the two conferences?- Yes, that's right. Bo you remember giving evidence in previous cases? 20 Yes, that's right. Because in the case of Henry Mogotsi, which was heard in a Regional case on the 6th of September Yes, I know that. You were asked about whether you took any persons through in February 1963, and your answer was yes"j Yes, but I can t tell you whether it was February. I can say, it may be June or May. She question was then put to you "Hoeveel persone het jy geneem?" Yes that's right, in February 1963? It could have been February, May or June. Ho, but you said the date was February! Yes, it

24 -24 P.A. COETZEB. was in the winter. February was in the summer wasn t it? Yea, they made a mistake there. Who made the mistake?--1 don t know. Perhaps the one who took the statement. I said I don t know which month it *as. You said you didn't know which month it was J If you had suggested to me it was in June, I would have also said yes. Well, then let me find you one where you give the 10 month yourself. I*m interested in that question - does that mean that whatever is suggested to you, you ll agree with? If I suggest anything to you, will you agree with it?--this is a long time ago that this happened that I drove these people, and I cannot tell you anything about the months - which months they were. Will you accept from me that when you gave your evidence in the case of Pand ana, and when you gave your evidence in the case of Quabi, that in each of those cases you said it was in February 1963?- I said I wans t...! just said yes, I 20 agreed that I took them, but I wasn t sure whether it was in i?ebruar^ or Mareh, I couldn t say. Tell, me did you hear of another mistake that Ur. Suliman made in his evidence? I didn't listen to Air. Suliman s evidence. Let me tell you what the mistake was, because you may have heard it. Mr. Suliman said that in 1963, Mr. Sisulu never gave him any instructions to take people through to the border, but that he did remember an occasion when Mr, Sisulu gave him instructions for 37, but that wasn't in 1963?- I 30 oannot say, because I took instructions from Mr, Suliman, I didn't take instructions from Mr. Sisulu, and I never even saw Mr. Sisulu.

25 ( lib -25- P.A* COETZSE. You didn't of Mr. Suliaian's mistake about that? Suliman only told me "take the car and load these people and t«ke then away". That's all. I didn't know about their agreements. You told ua that you knew the names of some of the people, and you gave the names of Jant^ies? Yes, he travelled with me. As people who went to the border? Yes,?? w tell me, did you see them going yourself, through to the oorder, or were you told they had gone througio the bolder?--1 didn't say they went over the border. I said we brought them to the border. Well, let's step back - did you yourself see them coaling to the borde** or were you told they had come to the border? We offloaded them this side of the border, ani I can't tell you anything further. That's something you know yourself?- All I know ay self is that we offloaded them there, and then we turned back. Did,,...iu s.. : i a,...:,ey wer«20 taken through? -Ho» I only learnt to know them when they were in the car with me. Did they give you their names when they were in the car with you? -They told me their names, yes. They also asked me what ay name was. But their evidence was that they went under false names. Yes, they went under false names, but whilst they were sitting and talking there, they gave me their correct name s. And they were both in your Xombi were they?--henry 30 fazzi and Jantjies were in my Xornbi. And Bambani? -Bambani, the one who gave evidence

26 I ( f l -26- P.A. CQETZEE. well, then how did you com to know his name? It is only now that I caae to know his name. i'hat I heard his name. Only when that you heard his name? I heard his name now, Bambani, whilst he is in gaol now. By the way, this Fazzi that you*re talking about, he was the one that was charged also? -Yes. Bid he go through with the group with Jantjies, or when did he go through? -Fazzi, yes he was together with Jantjies group. 10 Did he go with your Kornbi?-- Fazzi was with me in the car. ;v«even chatted about the Cape province. well, you know the evidence fro a. Jentries was that J'azzi only met up with them in Bar s-salaamf We were all together in one oar. Aren t you guessing a little bit?- No. Bo you remember you wgre asked to identify people by photograph, as to whom they were?-- Yes, I remember. And you went througn the book and said who the people were?-- Yes. 20 Arc you sure about your identification? -Ye, I know them. Can't you possibly have made a mistake? So. Cl-iASKSLSOH: No further questions. MR. KHOOs No re-examination.

27 X, the undersigned, hereby certify that the aforegoing is a true and correct transcript of the best of my ability, of the EVIDENCE of PIET ADAM COETZEE, recorded by mechanical means in the matter of* THE STATE versus HELSOI MAHDELA AND OTHERS. A.H. VEEOTLEN TRANSCRIBING OFFICER.

28 Collection Number: AD1844 State vs Nelson Mandela and 9 Others (Rivonia Trial) PUBLISHER: Publisher:- Historical Papers Research Archive Location:- Johannesburg LEGAL NOTICES: Copyright Notice: All materials on the Historical Papers website are protected by South African copyright law and may not be reproduced, distributed, transmitted, displayed, or otherwise published in any format, without the prior written permission of the copyright owner. Disclaimer and Terms of Use: Provided that you maintain all copyright and other notices contained therein, you may download material (one machine readable copy and one print copy per page) for your personal and/or educational non-commercial use only. People using these records relating to the archives of Historical Papers, The Library, University of the Witwatersrand, Johannesburg, are reminded that such records sometimes contain material which is uncorroborated, inaccurate, distorted or untrue. While these digital records are true facsimiles of paper documents and the information contained herein is obtained from sources believed to be accurate and reliable, Historical Papers, University of the Witwatersrand has not independently verified their content. Consequently, the University is not responsible for any errors or omissions and excludes any and all liability for any errors in or omissions from the information on the website or any related information on third party websites accessible from this website. This document is part of a collection held at the Historical Papers Research Archive, The Library, University of the Witwatersrand, Johannesburg.