ЗҮРХ СУДАСНЫ ҮНДЭСНИЙ КОНФЕРЕНЦИ Зүрх судасны өвчний хяналт ба менежментийг сайжруулахад

Transcription

1 ЗҮРХ СУДАСНЫ ҮНДЭСНИЙ КОНФЕРЕНЦИ 2011 Зүрх судасны өвчний хяналт ба менежментийг сайжруулахад 1

2 АРТЕРИЙН ГИПЕРТЕНЗИЙН ЭМНЭЛ ЗҮЙН УДИРДАМЖ Х.Туяа П.Н.Шастины нэрэмжит Төв Эмнэлэг 2

3 3

4 4

5 5

6 6

7 7

8 8

9 9

10 10

11 11

12 12

13 13

14 14

15 15

16 16

17 17

18 18

19 19

20 20

21 21

22 22

23 23

24 24

25 25

26 26

27 27

28 28

29 29

30 30

31 Артерийн гипертензийн нэн яаралтай ба хойшлуулшгүй байдал эрүүл мэнднийгмийн тулгамдсан асуудал болох нь: өвчлөлийн байдал, гол шалтгаан 31 31

32 Тодорхойлолт Гипертензийн хямрал гэдэг нь АД ихэвчлэн 180/100 мммуб-аас дээш өндөрсөж, БЭГ болох гэж буй, эсвэл нэгэнт БЭГ-тэй бол түүний даамжралын шинж илрэхийг хэлнэ. АГ-ийн хямралтай өвчтөнд АД хэлбэлзэлж, эмнэл зүйн янз бүрийн шинжүүд илрэх, БЭГ-тэй эсвэл БЭГ-гүй байж болно. Эрт нотолгоо бол аюултай байдал, өөрөөр хэлбэл нэн яаралтай эмчилгээт гипертензийн үеийн судсаар хийдэг эмчилгээг, эсвэл эрчимт эмчилгээний тасагт яаралтай арга хэмжээг авах шаардлагатай тэр нөхцөлүүд юм. Ихэнхи нэн яаралтай болон хйошлуулшгүй эмчилгээт гипертензээс урьдчилан сэрийлж болно. АГ-ийн I ба II үеийг эмчилгээ хангалтгүй, тохироогүй, үр дүнгүй байснаас ихэвчлэн шалтгаалдаг. hypertensive-crises/# 32

33 Тодорхойлолт Нэн яаралтай эмчилгээт гипертензи - АД хэт өндөрсөж (ДД заримдаа >130 мм МУБ), БЭГ цочмогоор (эсвэл цочмог даамжралаар) илэрнэ. 33

34 Нэн яаралтай эмчилгээт гипертензи Өвчтөний АД-ыг яаралтай буулгах хэрэгтэй. Энэ нь БЭГ цаашид нэмэгдэх, даамжралыг багасгана. Мэргэжлийн эмчийн хяналтанд яаралтай оруулж, эмнэлгийн нөхцөлд эмчлэх ба бүх эмчилгээг судсаар хийнэ. Өвчтний байдлыг үнэлэх ялангуяа БЭГ-ийн зэрэг, түүний даамжрал нэн яаралтай эмчилгээт гипертензи эсэхийг тодорхойлох (АД-ын түвшин гол тодорхойлогч бус) 34

35 Нэн яаралтай эмчилгээт гипертензи Нэн яаралтай эмчилгээ шаардсан нөхцөлүүд: Гипертензийн энцефалопати Гипертензийн шалтгаант зүүн ховдлын дутагдал ЗШ бүхий АГ Зүрхний тогтворгүй бах бүхий АГ АГ ба гол судасны хуулрал Аалзавч бүрхүүлийн цус харвалттай хавсарсан хүнд хэлбэрийн АГ Феохромоцитоматай хавсарсан АГ-ийн хямрал Бөөрний даамжирсан дутагдал Нүдний торлог бүрхэвчийн цус харвалт, нэвчдэс хурах, харааны мэдрэлийн диск хавагнах Мэс заслын явцад АД ихсэх Хүнд хэлбэрийн эклампсийн өмнөх шат, эсвэл эклампси Цус задрал (гемолиз), Судсанд цус түгээмлээр бүлэгнэх (ДВС) 35

36 Тодорхойлолт Хойшлуулшгүй эмчилгээт гипертензи гэдэг нь АД хэт өндөрсөх боловч БЭГ цочмогоор (эсвэл цочмог даамжралаар) илрэхгүй. Энэ үед илрэх гол шинжүүд: толгой өвдөх, амьсгаадах, хөлөөр хавагнах 36

37 Тодорхойлолт АД-ыг аажим буулгах зорилгоор даралт буулгах эмийг уулгана. Хяналтыг 1-3 хоногийн турш хийнэ. АД-ыг огцом буулгаснаас цусны нэвчих чанарыг эрс багасгана. Олон тохиолдолд АД 180/110 мм МУБ-аас их болсон ч эмнэл зүйн ямар нэгэн шинжгүй, БЭГ-гүй байдаг. 2 эмийн хослолоор эмчилгээг эхлэх, эсвэл одоо хийж буй эмэн эмчилгээний дэглэмийг өөрчлөх Сэтгэлийн хөдлөл, эсвэл эмчилгээ таарахгүй байх нь гол шалтгаан юм. АД-ыг хэвийн түвшин хүртэл буулгах шаардлагагүй, ажиглалтын дараа эмнэлгээс гаргаад 3-7 хоног хянана. 37

38 АГ-ийн аль хэлбэрийн үед гипертензийн хямрал тохиолдоно. Нийт тохиолдлын 20-25% нь хоёрдогч гипертензийн шалтгаантай (Ж нь: фиохромоцитома, бөөрний судасны эмгэг) Тохирсон эмчилгээт анхдагч АГ-ийн үед 1%-иас бага тохиолдох 38

39 Нэн яаралтай эмчилгээт гипертензийн өвчлөл ба нас баралт нь БЭГ-ийн зэрэг болон АД-ын түвшингээс хамаарна. Эмийн зөв нийцэл ба АД-ыг сайн хянаж чадсан тохиолдолд нэн яаралтай эмчилгээт гипертензигээс амьд үлдэх хувь 70% орчим байна. Aggarwal M., Khan I.A. Hypertensive crisis: hypertensive emergencies and urgencies. Cardiol. Clin., Feb 2006; 24(1): 39

40 Нэн яаралтай эмчилгээт гипертензийн эмчилгээгүй тохиолдлын 79% нь нэг жилд нас барж байна. 5 жилд амьд үлдэх магадлал 74%. Varon J., Marik P.E. Clinical review: the management of hypertensive crises. Crit. Care. Oct 2003; 7(5):

41 Нийт харвалтын 62%, ЗСӨ-ний цочмог тохиолдлуудын 49% нь АГ-ийн шалтгаантай байгааг ДЭМБ-ын судалгаанууд харуулж байна. Guidelines Sub-Committee World Health Organization-International Society of Hypertension guidelines for the management of hypertension. J. Hypertens., 1999; 17:

42 Нэн яаралтай болон хойшлуулшгүй эмчилгээт гипертензийн Эмнэлзүйн менежментийн алгоритм 42

43 43

44 44

45 45

46 БАЯРЛАЛАА 46