In voeling. John Ackerman

Size: px
Start display at page:

Download "In voeling. John Ackerman"

Transcription

1 In voeling John Ackerman

2 In voeling 'n Beeldhouer beskryf sy ondervinding soos volg: Inleiding Daar kom 'n sekere oomblik wanneer dinge verander. Wanneer hierdie oomblik van verandering aanbreek, is dit nie langer ek alleen wat skep nie. Ek is in voeling met iets veel groters as myself en my hande skep saam met hierdie krag. Soos wat my begrip toeneem, voel ek terselfdertyd ek dat ek gevul word met liefde en sorg. Ek neem dinge anders waar. Dit is 'n liefde vir die wêreld en vir wat nog kom. Dan weet ek intuïtief wat my te doen staan. My hande weet of hulle iets moet toevoeg of moet wegneem.1 Ons ervaar almal een of ander tyd oomblikke waarin ons in voeling is. Dit mag kom deur verwondering of hartseer, kreatiwiteit of meegevoel, dankbaarheid en liefde, en soms ook in tye van verandering. "In voeling" help ons die volgende verstaan: ons is in voeling met kreatiwiteit wat deur ons kom. Ons is ontvanklik vir wat mag gebeur. Ons is vervul met liefde. Ons weet wat ons te doen staan. Ons is in voeling met die Gees, met mekaar, en met onsself. Hierdie ondervinding word 'n lewenswyse. Ons bly ook in slegte tye in voeling met God. Ons besef dat dit God is wat die inisiatief neem. Dit is ons keuse om hierdie egte teenwoordigheid te herken en om self teenwoordig te wees. Ja, al gaan ek deur die dal van doodskaduwee, sal ek nie vrees nie, want U is met my. Ons kan ook in die gewone gang van die lewe in voeling bly met God. Ons is nie afhanklik van opwellings van insig, gevoel of inspirasie nie. Ons hoef ook nie te wag tot ons regtig iets nodig het nie. Ons kan ontvanklik wees om die Gees in elke oomblik te herken. Sommige mense mag dadelik agterdogtig wees omtrent hierdie boekie en wat ek hier leer. Wat maak dit saak? Hulle kan leiding vir hulle lewens ontvang deur wat hulle wil of deur hulle kerk. Hulle is in voeling wanneer hulle na die radio of na hulle pastor luister. Hulle hoef nie baie te weet om dit wat wesenlik is te verstaan nie. Volgens hulle is dit net radikale mense wat dink dat hulle persoonlik na God luister en die meeste van hulle is in elk geval mal. Die lees van hierdie boekie sal waarskynlik nie hulle persepsie verander nie.

3 Ek is van mening dat dit egter waardevol sal wees vir diegene wat geestelik of godsdienstig is, en wat moeg is daarvoor om maar net te doen wat elke ander persoon dink reg is. Hulle mag dalk vra wat die betekenis van hulle lewe is. Hulle wil iewers behoort, en in voeling wees met God se Gees wat teenwoordig is in die veranderinge van hulle lewens. Hierdie boekie mag ook waardevol wees vir praktiese mense. In sy boek, Deep Change or Slow Death, sê R. E. Quinn dat ons as individue of as organisasies óf na ons "innerlike stem" luister, óf doodgaan. Otto Scharmer sê dat ons die Bron van kreatiwiteit en begeleiding tot verandering vergeet het.2 Beide bogenoemde skrywers spits hulle toe op sake- en professionele gehore. 'n Mens behoort in beide hierdie areas hulp te kry. Hierdie boekie kan enigiemand help om al hoe meer in voeling te kom deur 'n reeks van ses "lesse", 'n inleiding tot die volgende oefeninge: 'n Manier om die Gees in ons daaglikse lewe rondom ons en in ons te herken. 'n Pad om te kom tot die vervulling met liefde, vreugde, vrede. 'n Manier om individue en groepe met onderskeiding te help. Waarom behoort n mens hierdie oefeninge te doen? Om te leer om meer soos die beeldhouer te leef, om volledig teenwoordig te wees. Om God se Gees te ontvang om vreugdevol te lewe "sodat julle blydskap volkome sal wees". Ter wille van andere rondom jou. Waar kom hierdie oefeninge vandaan? Jesus wat gesê het: Wat ek hier probeer doen, is om julle te kry om te ontspan, om nie so in beslag geneem te word met wat julle kan kry nie, sodat julle kan reageer op God se gawe. Werp jou lewe volledig in God se werklikheid, God se inisiatief en God se voorsiening. Spits jou volle aandag toe op wat God nou doen. Matteus 6:31-33 (Vry vertaal uit The Message) Paulus gee dieselfde idee so weer: Fokus jou aandag op God. Jy sal van binnekant af verander word. God bring die beste in jou na vore, ontwikkel goedgevormde volwassenheid in jou. Romeine 12:2

4 (Vry vertaal uit The Message) Hierdie oefeninge probeer om al hoe meer die gawe van die leiding van die Heilige Gees te ontvang. In plaas daarvan om die oefeninge wat jy moet doen, op te noem, bied ek hierdie aan as oefeninge om by jou eie omstandighede en styl aan te pas. Hoe leer ons om te oefen? Hierdie is nie 'n kurrikulum om jou te help om van iets te LEER nie, maar dit help jou leer deur iets te DOEN. Ons leer nie hoe om te luister of aandag te gee deur boeke te lees nie. Die idees mag help om ons aan die gang te kry. Ons leer egter hierdie aktiwiteit deur oefening en deur terugvoer te kry. Ek onthou die openingsdag by 'n kweekskool waar ek 'n kursus oor geestelike groei moes aanbied. Die studente het almal hulle skootrekenaars uitgehaal, gereed om die woorde van wysheid wat van my lippe sou kom, aan te teken. Voordat ek die kursus klaar aan hulle verduidelik het, het een student haar skootrekenaar weggeskuif en gesê: "Hierdie is nie 'n kursus vir inligting nie." Jy mag self deur die oefeninge werk. Ons beveel aan dat jy daagliks tyd hieraan spandeer, aangesien dit 'n kumulatiewe effek het. Begin waar jy kan. Kan jy 'n paar keer gedurende die week net vyf minute spandeer? Dit sal moontlik help as jy aantekeninge kan maak omtrent dit wat jy agterkom. Jy hoef nie die oefening in 'n week se tyd te doen nie. Vertoef daarby vir 'n tydjie om by jou styl en tyd aan te pas. Dit sal heelwaarskynlik help as jy in 'n groep is. Mense leer, volgens my, die beste deur stories en ondervindinge vir mekaar te vertel. ("O, dis wat jy bedoel dat jy God raaksien.") Vir die beste resultate moet hierdie groepe nie deur 'n onderwyser nie, maar deur 'n fasiliteerder wat deel is van die groep, gelei word. Daar is ook ander maniere om te leer hoe om te oefen; sommige mense mag byvoorbeeld een of meer oefeninge leer in 'n retraite vir leiers, 'n kategeseklas, of 'n aanbiddingsdiens. Uiteindelik leer die Skrif ons dat die Gees alle dinge aan ons sal openbaarmaak. Dit beteken ons ontspan, en vra God om ons te help herken wat die Gees besig is om te doen. Die beeldhouer het geweet die gawe van kreatiwiteit was iets wat hy nie geproduseer het nie. Bid daarvoor. Vra vir genade om aandag te kan gee. Omhels wat die Gees in jou doen. Onthou hoe Maria gesê het: "Laat dit met my wees soos U sê." Of "Ja." Die Skrifgedeeltes is vry vertaal uit The Message, 'n parafrase van die Bybel deur Eugene Peterson, behalwe waar anders vermeld. 1. Hierdie aanhaling is van Otto Scharmer se Addressing the Blind Spot of our Time. Sien ook Scharmer se webwerf 2. Ibid.

5 Verskille As ek na die Nuwe Testament kyk, sien ek verskillende style van spiritualiteit en gebed. Paulus sê in Romeine 14: Verwelkom met ope arms medegelowiges wat dinge anders sien as wat jy doen. En moet hulle nie verwilder elke keer as hulle iets doen of sê waarmee jy nie saamstem nie. Vergeet van wat reg is vir mekaar... Werk aan jou eie verhouding met God, maar moet dit nie op ander afdwing nie. Ek het opgemerk dat Jesus nie dieselfde uitnodiging aan almal bied nie. Vir sommiges vra hy vrae, vir ander gee hy opdragte. Watter dissipline of oefening spreek jou aan? Sommige boeke beklemtoon Skrifmemorisering aan as 'n hulpmiddel. Sommige boeke noem twaalf soorte dissiplines, of raai jou aan om met een te begin. Ander sal sê, om mee te begin, moet jy een probeer. Die punt wat ek wil maak, is dat ons sal luister na wat God ons uitnooi om te doen en te wees en praktyke daarrondom moet opbou. Soos Paulus in die openingsaanhaling sê, dring ek aan op openheid teenoor mekaar; in die taal waaraan hulle gewoond is om oor God te praat, hulle idees, hulle ondervindinge. Ek glo God is in elkeen aan die werk, en dat die Gees nog nie klaar is met ons nie. Sommige mense hou van ortodokse taal. Hulle is bewus van God as liefde, en as die gemeenskap van die Drieeenheid. Hulle bid tot Jesus. Hulle mag praat van "teenwoordigheid". Ander mag meer aan God dink as "Die Heilige Gees," of meer algemeen as gees. Ander mense glo God is 'n geheimenis, 'n krag groter as die persoonlike, insluitend maar groter as persoonlikheid. Hulle mag "generiese" woorde soos "behoort aan, energie, gees, liefde, Hoër Krag" waardeer. Hulle is minder geïnteresseerd in dramatiese gebeure as in spirituele ontwaking. "Die innerlike stem" mag beskou word as 'n aansporing, 'n intuïsie, "iets" wat vaagweg aangevoel word. Moenie bang wees om, soos wat jy jou weg deur hierdie oefeninge vind, "nee" te sê vir watter taal ook al jou nie nou pas nie. Neem elke les as 'n ontdekking, nie as 'n verwagting nie. Probeer die oefening by jou ondervinding aanpas. Die Gees bid reeds in ons. Herken die oomblik wanneer jy biddend is, en nie net woorde prewel nie. Alhoewel dit aangenaam is om stories te hoor van ander wat soos jy is, sal jy dikwels leer by hulle wat anders is. Moet asseblief nie volmaaktheid verwag nie. God verwag dit nie. "As ons gewete ons veroordeel - God is groter as ons gewete" ( 1 Johannes 3:20, NAV) Maar jy sal daaraan moet werk om enigsins n voorneme te hê om aandag te gee aan God. Die Skrif is vol opdragte om te bid en te luister. Werk, ja. Maar ontvang ook die gawe van die Gees. Gee meer aandag aan die gesindhede van die ander mense, bo en behalwe jou eie.

6 Die Storie Hier is 'n Bybelse storie wat jou mag help om die proses aan die gang te sit. Die storie is opgeteken in die 24ste hoofstuk van Lukas (24: 13-35). Dit is terselfdertyd geskiedenis, asook 'n gelykenis omtrent die herkenning van die Opgestane Christus. Die storie begin op Paassondag. Twee dissipels is oppad huis toe na Jesus se kruisiging. Hulle glo nie dat die opstanding plaasgevind het nie. Hulle was oppad na Emmaus, op dieselfde manier as wat ander oppad sou wees terug om te gaan visvang. Terwyl hulle geloop en gesels en probeer agterkom het wat presies gebeur het en wat hulle daaromtrent gaan doen, het 'n vreemdeling na hulle toe aangekom en vrae gevra. Hulle het hom gesien, maar nie herken dat dit Jesus was nie. Hy het redelike voor die hand liggende vrae aan hulle gestel. "Waaroor praat julle? Wat het gebeur?" Verbaas het hulle geantwoord: "Is jy die enigste vreemdeling in Jerusalem wat nie weet wat gebeur het nie?" Hulle het aan hom vertel wat gebeur het en wat dit aan hulle gedoen het: ontnugtering en wanhoop. Hulle het wel gehoor dat Jesus lewe, maar was skepties hieroor. Hulle was te behep met hulle eie ervaring. Die vreemdeling het hulle daarop gewys dat hulle verkeerd was: die woorde wat hy gebruik het was "gebrek aan begrip" en "traagheid van gees". Hy het hulle vertel hoe hulle wat gebeur het, sou kon verstaan deur die voorspellings oor hom in die Ou Testament te lees. Klaarblyklik het dit hulle niks gehelp nie. Hulle het hom vir aandete ingenooi. Hy wat die vreemdeling was, het skielik die gasheer geword. Hy het die brood geneem, dit geseën, gebreek en dit aan hulle gegee. Hierdie selfde vier aksies het hy geneem toe hy die 12 in die bovertrek gevoed het, slegs drie dae vantevore. Toe herken hulle hom: "toe gaan hulle oë oop". Hierna het hy het vertrek. Hulle het teruggekyk en erken dat hulle harte warm geword het toe hy met hulle oor die Skrif gesels het. Hulle het buitentoe gehardloop om die ander te gaan inlig. Dit was te goed om waar te wees, maar hy het homself aan die ander getoon. Hy het hulle gewys hoe om hulle Bybels op 'n nuwe manier te lees, en aan hulle 'n nuwe begrip gegee oor hoe God deur hom en onder hulle gewerk het.

7 Daardie selfde dag het Johannes verslag gedoen dat Christus sy asem oor sy dissipels uitgeblaas het en gesê het: "Ontvang die Heilige Gees." Hy het belowe dat hy die Heilige Gees sou stuur om hulle alle dinge te leer. Hierdie selfde belofte maak hy ook aan ons. Ons kan leer om sy Gees te herken.

8 Les 1 ONS STORIES Die verhaal in die Bybel sê: Op dieselfde dag was twee van hulle op pad na 'n dorpie met die naam Emmaus. Ek onthou 'n ondervinding wat ek gehad het nadat ek 'n retraite vir manne in die Arizona woestyn aangebied het. Hulle het 'n wonderlike tyd gehad, en aan my vertel dat God in die stilte met hulle gepraat het deur die woorde van die Bybel en deur mekaar. Ek was jaloers aangesien niks met my gebeur het nie. Ek het na 'n werkswinkel gegaan waar 'n "kenner" lesse in luistervaardighede aangebied het. Ek het aangebied om die proefkonyn te wees na wie geluister sou word. Ek het gesê dat "niks" met my gebeur het nie. Toe sy my oor die "niks" uitgevra het, het ek gesê dat ek bly was dat die ander geblyk het oop te wees vir God, en dat daar 'n seën daarin was om saam te wees. Ek het gepraat oor hoe ek die skoonheid van die sandduine ervaar het, terwyl ek ontvanklik en ontspanne gevoel het. Ek het tuis gevoel in 'n geheimsinnige plek wat ek later uitgevind het die boorlinge van Amerika geglo het 'n heilige plek was. Soos sy vir my vrae gevra het, het ek soos Jakob gevoel wat uit sy droom wakker geword, en gesê het: Die Here is op hierdie plek, en ek het dit nie besef nie. Genesis 28:16, NAV Ek het hulp nodig gehad om self God te kon herken. Ek kon nie herken wat God besig was om in my te doen nie, want dit was nie 'n toegif op wat voorheen met my gebeur het of 'n afdruk van iemand anders se ondervinding nie. God se teenwoordigheid was nie 'n "groot" gebeure nie. Ek het nodig gehad om my verwagtinge van 'n ietwat buitengewone ondervinding te laat vaar. Toe ek myself oorgegee het, en die Gees toegelaat het om te doen wat Hy wou doen, was ek in staat om die Gees se werking in my te herken. Dikwels sien ons God se werking in ons eers terugskouend raak. Soms kan ons God dadelik herken, maar dikwels kom God op 'n manier wat ons nie dadelik herken nie. In hierdie gevalle kan ander ons help met hulle stories of ons oor ons s'n uitvra. Soos wat jy begin vertel, mag jy nuwe dinge hoor. Soos wat julle saam stories vertel van wat in die kerk, of in jou groep of in die gesin gebeur het, mag jy selfs verder ontwaak. Dit is dikwels in saamwees dat ons God die beste hoor en herken. Vertel jou stories en luister na ander sodat jy meer vaardig raak om te herken wat werklik besig is om te gebeur. Dit mag iets beteken vir mense wat moeite het met die woord "God" om te praat van die gees van liefde, waarheid en vreugde. Elkeen het al 'n ondervinding hiervan gehad. Christene kan dit "voorafgaande seën" noem. Die Gees werk in ons harte en verstand voordat ons God herken.

9 Oefening Ontspan. Spandeer vyf minute per dag om te dink aan, te onthou en aantekeninge te maak van jou ondervindinge van liefde, behoort, verwondering. Onthou ook die tye van afgesonderd wees, alleen wees, 'n gebrek aan gemeenskap ervaar. Ek stel voor dat jy elke dag, indien moontlik, vyf minute neem sodat dit in n gereelde oefening ontwikkel. Ek stel voor dat jy aantekeninge maak tensy jy werklik ernstig weerstandig is hierteen. Aantekeninge help die meeste mense om spesifiek te wees. Ek skryf selfs wanneer ek dink "niks" het gebeur nie. Ek mag dalk skryf dat "niks" gebeur het nie, maar in die proses kom ek agter dat ek onbewus is. As jy vergeet om dit te doen, probeer weer en moenie jouself moedeloos maak nie. Dink aan jou gesin en kerk en gemeenskap. Waar het jy gevoel dat jy behoort? Het hierdie tye dalk iets te doen met God? Kan 'n ander naam vir die Gees dalk "om te behoort" wees? Wanneer het jy "Ja" gesê vir die lewe, om aan iemand te behoort? Hoe kan jy toegeneentheid, deernis en liefde herken wanneer jy dit ontvang of gee? Is daar dalk 'n innerlike aanduiding of beweging? Wanneer het jy verlange, of die gebrek aan liefde, gees, vreugde ervaar? Die afwesigheid van die Gees kan jou baie leer. 'n Aantekening oor Ontspanning Jesus het gesê "ontspan" of "moenie angstig wees nie". Waarom leer hy dit wanneer hy onderrig gee oor gebed? Eggo hy die onderrig oor die "Sabbat"? Wanneer ek die Woord lees, is dit wanneer ek "oorgee en God toelaat" voor ek lees dat ek God meer waarskynlik sal hoor eerder as wat ek net op die woorde fokus. Soms werk dit die beste as 'n mens buite is, na 'n sonsondergang kyk, by die see sit, op 'n berg, of in 'n kano. Ek hoef nie te wag vir 'n opdrag om stil te wees en te weet dat God God is nie. Ek moet dit eenvoudig doen. Dikwels is geen woorde nodig nie. Party van ons het nagedink oor Jesus wat oor die dissipels geblaas en gesê het: "Ontvang die Heilige Gees!" (Johannes 20:22). En Paulus se onderrig dat die Gees in ons bid met onuitspreeklike versugtinge (Romeine 8:26). Versugtinge, blaas, gees, is alles dieselfde woord in die Nuwe Testamentiese tale. Asemhaling help ons ontspan en ontvanklik wees vir God. Asemhaling is 'n manier van oorgawe, die opening van ons verstand, hart en wil. Dit werk egter nie vir almal nie. Jy kan probeer om die woord "Jesus" of 'n ander benaming vir God uit te spreek terwyl jy ontspan. Jy kan musiek speel of iets sing wat jou help om op God te fokus. Probeer die Onse Vader opsê, of herhaal net die woord "Vader". Aangesien die meeste van ons gewond of verwaarloos is óf deur 'n vader, óf deur vaders, mag dit ons dalk tot die ware Vader keer. Wat ons probeer agterkom, is die werking van die Gees in en rondom ons. As verwondering oor die natuur by ons opkom, is dit 'n gawe van die Gees. As ons ervaar dat ons behoort, gemeenskap het, is dit ook die Gees wat aan die werk is. "Die Gees tree vir ons in met onuitspreeklike versugtinge." Wat sê jou hart? Ons vra nie soseer die Gees om teenwoordig te wees nie, maar liewer om teenwoordig te wees vir die Gees. Nog 'n oefening

10 'n Wyse ou geestelike leier, de Caussade, beveel aan dat ons "die sakrament van die huidige oomblik" beoefen.1 Elke oomblik impliseer God, net soos die sakrament van die nagmaal God impliseer. Nagmaal is die "uiterlike en sigbare teken van 'n innerlike en onsigbare genade". Dit mag dalk vir jou baie maklik wees aangesien die toepassing so eenvoudig is. Dit mag egter ook baie lank neem om oortuig te raak dat dit so is, en selfs langer om dit toe te pas. 1. Abandonment to Divine Providence.

11 Les 2 OM DAAGLIKS TE HERKEN In die Bybelse storie vra die vreemdeling die Emmaüsgangers wat aan die gang is, waaroor hulle praat. Agterna, terugskouend, het hulle gesê: "Het ons harte nie warm geword toe hy op die pad met ons gepraat het nie?" Hierdie oefening is hoe om eers terug te kyk (wat het gebeur) en dan vorentoe. Uiteindelik leer dit ons om oplettend in die hede te leef. Hoe ontwaak ons tot geestelike werklikheid? Onlangs het ek en 'n kollega saamgewerk in 'n plaaslike gemeente. Ons het hulle gevra wat goed was omtrent hulle lewe saam, en wat hulle gedink het hulle missie was. My kollega het gevra: "Waar is God dan?" Hierdie skielike vraag was ietwat van 'n skok vir hulle, maar na effense nadenke, kon hulle ons antwoord dat God in hulle midde was en besig was om hulle te nooi om uit te reik. Hulle het tot die slotsom gekom dat hulle hierdie vraag meer dikwels behoort te vra. Dit is waaroor hierdie oefening gaan. "Waar is God?" Om mee te begin, mag jy dit van waarde vind om die eenvoudige woorde "Stop, Neem waar, en Luister" te onthou. Jy mag moontlik hierdie frase op treinoorgange onthou. Ander mag dit onthou as hulle ma se vermaning voordat hulle 'n straat oorsteek. Jy mag ander woorde vind wat vir jou mag werk, maar prober eers dit. Begin deur dit vyf minute lank te doen: STOP: NEEM WAAR: Stop dit wat jy besig is om te doen en te dink. Jesus het gesê: "Ontspan." Probeer so sit dat jy na 'n venster kyk of gaan buitentoe. Sommige mense stap. Sommige kniel. Ek begin gewoonlik met asemhaling. Wanneer ek uitasem, herhaal ek stilweg die woorde "gee oor" en met elke inaseming, "kom". Ek onthou miskien die woorde van die lied: "Blaas oor my, Asem van God". Dink terug aan die laaste 24 uur. Het jy geskenke ontvang wat jy nie verdien het nie? Lewe, geliefdes, liefde gegee of ontvang? In plaas daarvan om vinnig te prewel "Dankie, Here, vir alles wat ek hier het," soos ons kind daaraan gewoond was om haar aandgebed op te sê, neem tyd om na te dink en waarderend te wees. As die enigste gebed wat jy gesê het "Dankie," was, sou dit genoegsaam wees, beweer 'n teoloog. Waarom? Want jy leer om genade en geskenke te waardeer en kom agter dat die vrygewigheid van die lewe altyd daar is. Jesus bied vir ons brood aan, liefde, nie net tydens die oomblik van nagmaal nie, maar gedurigdeur. Probeer, ten spyte van al die slegte nuus wat jy daagliks hoor, die goeie in jou buurt, gemeenskap, land en in die

12 wêreld raaksien. Onthou dat jy en jou gevoelens en gedagtes nie in die sentrum van die heelal is nie. Kan jy liefde herken? Dan mag jy kyk na die pyn wat jy ervaar en die pyn in die wêreld. Vir dele daarvan is jy verantwoordelik, maar onthou dat jy vergewe is. Vra nou vir vergifnis. As jy verswelg word deur skuldgevoel, staan op of gee aan jouself 'n ander fisiese herinnering om te sê: "Ek is vergewe." Dit is die waarheid. Maak dan reg wat jy kan. Jy mag dalk seergekry het. Moenie haastig wees om te vergewe nie, aangesien jy op so 'n manier jou pyn prematuur ontken. Ondersoek die aard van die seerkry. Gaan dit regtig oor jou, is dit regtig so belangrik, of is jy vasgevang? En bid dat jy beweeg sal word om te vergewe. Kan jy liefde herken te midde van tragedie, pyn, sonde? LUISTER: DOEN: Sommige insigte kom nogal stilweg. As ek gisteraand my vrou seergemaak het, weet ek dat ek vinnig die saak wil uitsorteer. Sekere ingewings kom in oombliklik, ander kom met die verloop van die dag. Soms kom ons deur nadenke en gebed tot 'n gevolgtrekking. As ek byvoorbeeld agterkom dat ek vir dae en weke uitgeput voel, is dit voor die hand liggend dat my skedule te swaar gelaai is. As ek deernis het met iemand se probleem, maar niks daaraan doen nie, mag dit vir my voor die hand liggend wees om dit te oorweeg om geld of tyd aan te bied. Ek mag terwyl ek besig is met harde werk, agterkom dat die lewe vir my iets wil sê. Begin jy die "innerlike stem" herken? Kan jy God herken in liefde, en die gebrek daaraan? In aanvoelings en aansporings? Word jy uitgenooi om meer liefdevol te wees en minder verdedigend? Kan jy oorgee en die Gees toelaat om te kom? Oorgee en ontvanklik wees? Liefde toelaat om te kom? Wat is lewensbelangrik? Jy mag dankie sê of bid "Help, asseblief!" MAAK 'N AANTEKENING: My pa het die gewoonte gehad om te sê: "Die pad na die hel is uitgelê met goeie bedoelings." As ek neerskryf wat ek agterkom en wat ek voel ek graag wil doen en dan, teen die einde van die week, deur my aantekeninge gaan, is dit 'n aansporing om te verander. 'n Aantekening is ook 'n hulpmiddel om te kan onderskei hoe ek al hoe meer op dieselfde golflengte kom as my kennis van die Waarheid. Maak 'n aantekening op 'n kaartjie en sit dit op 'n prominente plek of hou dit in die notaboek. Beoefen, as 'n baie kort eksperiment: Sê "Dankie". Sê "Help". Of probeer, voor jy die seën voor 'n maaltyd vra, saam met jou gesin besin oor: 1. Wat goed was vandag? 2. Wat nie so goed was nie? 3. Sluit hulle ondervindinge by jou gebed in. Of gee oor, Wees net, ontvang die Gees.

13 Asem in, en ontvang wat na jou toe kom. Is daar enige aanduiding? 'n Innerlike beweging of stem? Hierdie gebed is 'n kombinasie van die daaglikse ondersoek na bewussyn wat vir eeue reeds geleer word en sluit ook stappe 10 en 11 van Alkoholiste Anoniem in. Beide is oefeninge om ons daagliks in voeling te hou. Begin met God se liefde, eindig met God se uitnodiging. Die gebed beweeg ons om God te herken. Ons leer die basis vir onderskeiding as ons daagliks na God luister om met ons te praat. As ons terselfdertyd kan Bybel lees, luister ons in stereo. As ons dit in 'n groep doen, hoop ons om uit die terugvoer 'n verdere bevestiging te kry. Soms kry ons 'n "O, ja!" Soms sal mense vrae vra wat daartoe sal lei dat jy wat jy hoor, sal heroorweeg. Hier is 'n ander patroon wat meer uitgebreid is: STOP, NEEM WAAR EN LUISTER STOP: Rus, wees ontvanklik. Asem die Gees in. Ontspan. NEEM WAAR: Wat is die gawes? Liefde? Sê dankie. Geen liefde? Vra vir hulp. Gee oor, laat die Gees in. LUISTER: Wat word jy uitgenooi om te doen, te wees? Wat is belangrik in die lig van liefde? Skryf vir jouself 'n aantekening. DOEN: Is daar verandering? Sien jy dinge anders?

14 Les 3 WOORD EN GEES Hulle het vir mekaar gesê: Het ons hart nie warm geword...toe Hy vir ons die Skrif uitgelê het nie?" Ek is in die laerskool geleer hoe om die Bybel te lees en gebruik steeds die metode wat ek geleer het. Onderstreep die gedeelte wat tot jou spreek. Indien dit 'n vraag laat ontstaan, plaas jy 'n vraagteken in die kantlyn. As jy insig kry, maak 'n onderstebo uitroepteken wat soos 'n kers of 'n ster lyk. Dink dan daaroor na in jou hart: vra die Gees om dit jou eie te maak. Ek het dit nie te gereeld in die hoërskool gedoen nie: om kerk toe te gaan was genoegsame Bybellees vir my. Maar tydens my studiejare toe alles uitmekaar uit val, het ek na hierdie metode toe teruggekeer. Dit was nie studie nie. Ek het nie net 'n lessie vir die dag probeer kry nie. Ek was in daardie tyd aangespreek alhoewel ek dit nie toe besef het nie. Ek het geleer om hierdie ontvanklike gesindheid ook in ander kontekste te ontwikkel. Daar was flieks en dramas waarin ek aangespreek is en nie net vermaak is nie. Daar was ook oomblikke van waarheid in verhoudinge waarin ek dinge ter harte moes neem. Daar was tye wat ek bewus geword het van tragedie of lyding wat deernis in my ontlok het. Om te luister hoe die Gees deur die Woord praat, is bedoel om met die hart gedoen te word, nie net met die verstand nie. Dit is nog beter dat ons lees met die Gees in ons harte. Ons is gewoond daaraan om die Bybel en ander boeke te bestudeer asof dit vakke is wat bemeester moet word. Ons deursoek dit vir idees OOR God. As ons met ons harte lees, word ons in die sentrum van wie ons werklik is, aangeraak en hoor ons werklik VAN God. So mag ons, deur die aansporing van die Gees, gehoorsaam word aan God. Die hart van hierdie gesindheid is om te probeer om die Bybel stadig te lees, asof dit 'n liefdesbrief aan jou gerig, is of 'n brief van 'n kind of lang verlore vriend. Die Bybel nooi ons uit tot hierdie soort lees:

15 Bedaar en erken dat Ek God is. Psalm 46:11 As julle vandag maar na Hom wou luister. Psalm 95:7b Gee eers aandag aan My en ontspan dan. Julle moet doen wat die Woord sê en dit nie net aanhoor nie. Spreuke 1:33 (Vry vertaal uit The Message) Jakobus 1:22 As jy die wet onderhou, is jou band met Christus verbreek en verbeur jy die genade van God...Laat julle lewe steeds deur die Gees van God beheers word, dan sal julle nooit swig voor die begeertes van julle sondige natuur nie. Galasiërs 5:4, 16 Om voor of nadat jy die Bybel gelees het, te bid, is nie noodwendig om ontvanklik te wees vir die Gees nie. Dit is jou gesindheid om te luister, ontvanklik te wees en te ontspan wat biddende ontvanklikheid is. Jesus bid vir jou; laat Hy jou onderrig. Stel jou vrae aan Hom. Vra Hom wat die gedeelte daardie dag vir jou beteken. Probeer 'n kort stukkie lees. Neem dit saam met jou gedurende die dag. Herhaal dit oor en oor, neem dit ter harte, memoriseer dit. Kyk wat in jou beweeg word, na God toe of van God af. "Het ons hart nie warm geword toe Hy op die pad met ons gepraat en vir ons die Skrif uitgelê het nie?" Dit is hoe die dissipels verwys na die Gees wat innerlik bevestig wat besig is om uiterlik te gebeur. Daar is miskien nie 'n vuur nie, maar 'n sagte "ja" van binne. Die Gees mag selfs met flieks of letterkunde buite die Bybel in jou beweeg. God is nie tot die Bybel beperk om ons te bereik nie. Gee aandag wanneer jy ook al bewus word van iets groters as jouself. Oefening Probeer gedurende jou daaglikse stiltetyd 'n kort gedeelte uit die Bybel lees. As jy dit nie sonder hulp kan doen nie, probeer 'n dagboek of watter literatuur jou ook al help om jou hart en verstand te verlig. Sommige mense reageer op gedigte. Ander reageer op die woorde van 'n gesang of lied. Een manier om dit te doen, is: STOP: NEEM WAAR: (soos vantevore) Haal asem. Vra na die Gees. Lees die gedeelte nadenkend. Laat dit tot jou spreek. LUISTER: Stop wanneer 'n woord of frase jou aandag trek. Herhaal dit. Memoriseer dit miskien. DOEN: Reageer. Gehoorsaam. Ek vind dit help baie om 'n hedendaagse parafrase van die Bybel, soos byvoorbeeld Die Boodskap, te gebruik. En ek hou van die nuwe vertaling van die psalms: Psalms for Pilgrim People deur Jim Cotter. Vir gunsteling

16 gedeeltes, hou ek van die vertaling waarmee ek grootgeword het. Maar Die Boodskap is in 'n hedendaagse taal geskryf wat my verras en verheug. En in Psalms for Pilgrim People word die psalms op vandag van toepassing gemaak, sodat ek my nie hoef in te dink in die tydperk twee tot drie duisend jaar gelede nie. Sommige van my vriende verkies meer elegante taalgebruik. Vir hulle is daar die Nuwe Afrikaanse Vertaling. Ek het Christenvriende en leermeesters wat sê dat hulle die Bybel net met hulle analitiese verstand kan lees. Maar hulle is in staat daartoe om ander skrywers te lees en word deur God op ander plekke aangespreek. Hieronder is sekere gedeeltes wat jy kan gebruik. Kry terugvoer van die groep oor wat jy hoor wanneer jy die Bybel lees en na God in die Woord luister. As jy ernstig verdedigend raak oor hulle opmerkings, moet jy jouself afvra of jy ontvanklik is vir die Gees. Miskien probeer jy die interpretasie manipuleer soos wat jy normaalweg daaroor gedink het, of wat reg is vir jou tradisie. Kyk of wat jy hoor met die Woord, die Waarheid resoneer. Kyk na die gevolge. Moenie verwag om noodwendig goed te voel nie, maar probeer onderskei wat bevestiging van andere ontlok en tot karakterverandering in jou en jou groep lei. Moenie deur die proses ontmoedig word nie. Party dae gebeur daar nie veel nie. Ons kan langs die pad verstrik raak deur ons vrese of valse verwagtinge of arrogansie. Hou aan bywoon. Voorgestelde Bybelgedeeltes: Die meeste van hierdie gedeeltes het as tema om in voeling te wees. Dikwels is dit God wat in voeling is met ons. Baie gedeeltes is uit Die Boodskap. Dit is bedoel om jou anders te laat dink. As jy ontsteld is, eerder as geraak word hierdeur, moet jy liewer 'n ander bekende weergawe probeer. Wat God meestal besig is om te doen, is om jou lief te hê. Bly in kontak met God en leef 'n lewe van liefde. Efesiërs 5:1, 2 (Vry vertaal uit The Message) Selfs al gaan ek deur donker dieptes, sal ek nie bang wees nie, want U is by my. In U hande is ek veilig. Psalm 23:4, NAV U goedheid en liefde sal my lewe lank by my bly en ek sal tuis wees in die huis van die Here tot in lengte van dae. Psalm 23:6, NAV Net goedheid en guns sal my volg al die dae van my lewe; en ek sal in die huis van die Here bly in lengte van dae. In plaas daarvan om ons eie pogings te verdubbel, omhels ons eenvoudig wat die Gees in ons doen. Hiervan is ek oortuig: geen dood of lewe Psalm 23:6, OAV Romeine 8:6 (Vry vertaal uit The Message)

17 of engele of bose magte of teenswoordige of toekomstige dinge of kragte of hoogte of diepte of enigiets anders in die skepping kan ons van die liefde van God skei nie, die liefde wat daar is in Christus Jesus ons Here. Romeine 8: 38 As julle verstaan wat Hy alles vir julle gedoen het, kan julle mos nie anders as om Hom met julle hele lewe te dien nie....laat God julle van binne af nuutmaak. Laat Hy julle manier van dink verander... Romeine 12:2 Vader kom van die Aramese woord "abba", wat vertaal kan word as "Pappa". Dit is 'n intieme woord wat 'n kind vir sy pa gebruik, soortgelyk aan "imma" vir mamma. Jesus het ons geleer om niemand op aarde Vader te noem as n aanduiding van gesag oor ons nie, maar ons uitgenooi na dieselfde tipe verhouding wat hy met abba gehad het. Jy kan dus "abba" as gebed uitspreek. Die Bybel is nie die woord van God nie. Jesus is. Die Lewende Een. Jesus is teenwoordig wanneer ons met die Gees luister as ons lees. Ons Vader, U is so groot en heilig. Gee dat almal hier op aarde groot eerbied vir U sal hê. U is die Koning van hierdie wêreld en ook van die wêreld wat nog kom, laat u nuwe wêreld tog gou aanbreek! Gee ons vandag genoeg om van te leef. Vergeef ons waar ons nie doen wat U van ons vra nie, net soos ons ander mense vergewe wat nie reg teen ons optree nie. En help ons om nooit te swig voor versoekings nie. Luke 11:2-4 (Die Boodskap)

18 Les 4 OM LIEFDE TE ONTVANG Hy het die brood geneem, dit geseën en gebreek en vir hulle gegee. Ontvang en gee Ek is n beginner as dit kom by ontvang. My kundigheid lê in gee. Maar om te gee sonder om t eontvang word gou n dodelike siekte. As die invloei kleppie nie oop is nie Is daar geen manier om voorraad te verseker nie. Daar kom 'n stadium in die siklus van die lewe wat die uitvloeistroom doodgewoon opdroog. Om liefde uit 'n vakuum te forseer is soos om water te tap uit die hart van 'n klip, Al probeer ons ook hoe hard -

19 dit laat ons uitgeput, gefrustreerd, alleen. 'Om te gee, is beter as om te ontvang,' so leer ons. Maar die lewe het my 'n ander waarheid geleer: Net die mens wat met grasie kan ontvang, Styg uit in die fyn kuns van die lewe.1 Die woord "liefde" assosieer ons gewoonlik met romantiese liefde. Die meeste volwasse mense ervaar die gee en ontvang van sorg ewe maklik. Miskien vind jy dat "deernis" en "sorg" vir jou beter woorde is as "liefde". Wanneer ons ons beperkinge, sowel as dié van ons geliefdes ontdek, kan ons oorgee en ontvanklik wees vir die liefde van God. Maar hoe doen ons dit? Dikwels kan ons nie na die "innerlike" stem luister nie omdat ons so behep is met 'n lae selfbeeld, valse skuld of skande - 'n verwronge oortuiging dat ons nie liefde verdien nie. Dit is dikwels oorgawe van jouself, die toelating van die gees van liefde, wat ons kan help om te verander en ons ontvanklik maak. Die geheim om liefde te gee en te ontvang, is nie soseer iets wat jy kan verduidelik nie, maar iets wat jy eerder ervaar. In ons storie word Jesus ingenooi in die huis van die twee Emmaüsgangers. Hierna gebeur onverklaarbare dinge. Hy is nie langer die gas nie, maar neem die plek in van die gasheer. Hy neem die brood, seën dit, breek dit, en gee dit aan hulle. Dit is presies dieselfde as wat Hy gedoen het met die laaste nagmaal en by die wonder van die 5000 wat gevoed is. 'n Sakrament? 'n Wonderwerk? Hy gee homself en sy liefde aan sy dissipels. Ons ontvang in die eerste plek liefde. En wat van ons wat verantwoordelikhede het: pastors, leiers, ouers? Ons is goed met gee, maar is ons in staat om liefde te ontvang? Dit neem 'n leeftyd om aan te leer en in te oefen. 'n Groot skuif sal plaasvind wanneer ons afstand doen van gebede waarin ons God vra vir iets, en ons sover kry om liefde te ontvang en dit in en deur ons te laat vloei. Onthou wat Jesus geleer het: Wat ek hier probeer doen, is om julle te kry om te ontspan, om nie so in beslag geneem te word met wat julle kan kry nie, sodat julle kan reageer op God se gawe. Matteus 6:31 (Vry vertaal uit The Message) Glo jy dit? Of is jy geleer dat dit nie goed is om gekomplimenteer te word nie, dat jy in die laaste plek aan jou eie behoeftes moet aandag gee? Liefde kom deur pynlike sowel as deur goeie omstandighede. Ons leer liefde ken deur middel van kindergeboorte en deur die belofte om mekaar lief te hê deur dik en dun. Ons mag uitroep tot God en wonder waar Hy is. Maar as ons eers hoor hoe verlate Jesus aan die kruis is, hoe Hy saam met ons ly, mag ons moontlik mettertyd God se liefde in lyding ervaar, selfs al verstaan ons dit nie. Dit beteken nie om dit gelate te aanvaar of om dit te ontken nie, maar om die beker van lyding te drink. Waarskuwing: om liefde te ontvang, mond nie altyd uit in 'n groot "ondervinding" nie, maar in subtiele ontwakening. Om liefde te ontvang mag so eenvoudig wees as om dankie te sê vir jou lewe, die mense rondom jou, die werk wat jy doen. Moenie vra vir 'n gevoel van die teenwoordigheid van God en dan jou

20 ondervinding vergelyk met dié van ander of met vorige kere nie. Bid eerder dat jy teenwoordig sal wees, ontvanklik vir die gewone. God is hier in oorvloed en in nood, in vreugde en in hartseer, in siekte en gesondheid. Eksperiment 1. Elke dag. Voeg die ontvangs van liefde toe tot jou daaglikse oefening. Kan jy terugkyk en onthou wanneer jy gedurende die laaste 24 uur liefde ontvang of gegee het? Nie net romantiese liefde nie, maar waardering, die ervaring dat jy behoort, vriendskap, vrygewigheid? Sê vir God dankie, nie net in die eenvoudige vra van die seën aan tafel nie, maar 'n koesterende, vierende liefde. Probeer die volgende tot jou daaglikse patroon toevoeg: STOP: Ontvang Sabbatsrus. Ontspan. Haal diep asem of vind 'n ander manier tot oorgawe en ontvanklikheid. Hou 'n rukkie aan om so asem te haal. Jy mag "stil wees en weet" dat die Gees hier is. Omhels wat die Gees in jou doen. Hierdie Gees wat in jou aan die woord kom, mag "te diep wees vir woorde". NEEM WAAR: Onthou die liefde en sorg wat jy gegee en ontvang het gedurende die laaste vier-en-twintig uur. Neem dit in deur God te dank. Word 'n kanaal van liefde deur dit soos lig te ontvang wat deur jou inkom en uitgaan na geliefdes, diegene met wie jy nie so goed oor die weg kom nie, en na die wêreld. LUISTER: Waarheen word jy uitgenooi om hulp te vra of aan te bied? Jou gesin? Jou vyande? Diegene aan die ander kant as jy van die politieke of kerkspektrum? Kan jy iets leer by die geringste onder hulle? Wat is die volgende stap van gehoorsaamheid, gewilligheid, gemeenskap? Jy mag steeds vasgeval wees in die ingewikkelde proses van liefde ontvang. Probeer een van die volgende areas om jou te help: 2. Vergifnis. Ten spyte van die vergifnis wat ons in die kerk ontvang, het baie van ons 'n lae selfbeeld, of ons treiter onsself of koester oorbodige skaamte en skuldgevoelens. Onthou die woorde in 1 Johannes: "...ons liefde moenie net woorde en lippetaal wees nie, maar moet met die daad bewys word, en dan in opregtheid. Hierdeur kan ons ook te wete kom dat ons aan die ware God behoort en kan ons ons gewete voor Hom tot rus bring. As ons gewete ons veroordeel - God is groter as ons gewete..." 1 Johannes 3:18-20 As jy agterkom dat jy onnodig krities is teenoor jouself, probeer jouself herinner, "Dit is die waarheid: God het my lief en het my vergewe." Of probeer 'n kort skrifgedeelte gebruik wat jou herinner aan die waarheid, soos Jesus wat gesê het: "Ook Ek veroordeel jou nie." 3. Genesing. Baie van ons ervaar dat liefde verwronge is in ons kultuur en in ons gesinstrukture, die leuens wat ons aanvaar het. Daar is baie maniere waarop God ons heel maak. Deur dit met ander te deel, help dit ons om die neurotiese skaamte wat ons met ons saamdra, die gevoel van nikswerd wees, te oorkom. In sy boek Shame and Guilt, sê Ernest Kurtz dat ons genesing ervaar deur "die gedeelde eerlikheid van wedersydse weerloosheid wat openlik erken word". Kan jy dinge deel met iemand wat weerloos is, en nie net maklike antwoorde verskaf nie? Soms mag jy die hulp van 'n professionele persoon nodig hê as jou depressie eenvoudig aanhou en aanhou. Soms sal dit nodig wees om hulp te kry om jou gedagtepatrone te verander, of om medisyne te gebruik.

21 Gebruik jou verbeelding en plaas jouself in een van die genesingsverhale van die Bybel. Laat jouself toe om dié een te wees wat genesing nodig het. Wat sê Jesus vir jou? Opdrag Neem een van hierdie voorstelle en probeer dit vir 'n week lank. Slaan ag op die effek daarvan op andere, veral in jou gesindheid teenoor hulle wat jy as vyande beskou het of teenoor mense vir wie dit nie maklik is om lief te hê nie. Hier is 'n paar toevoegings tot "Stop, Neem waar, en Luister". Gebruik dit wat vir jou van waarde kan wees. STOP: Rus, ontvang op 'n dieper vlak terwyl jy in- en uitasem. NEEM WAAR: Dank God. Visualiseer God se lig wat in en uitbeweeg uit die krip. Sien ander in hierdie lig. Visualiseer hoe die lig van die wêreld van Christus af na jou en na ander toe kom. LUISTER: Waar word jy aangemoedig of uitgenooi om oor te gee, of om lief te hê. 1. James Forbes, Pastor, Riverside Church, NYC.

22 Nadat die dissipels Jesus herken het, het hulle geen tyd verspeel nie. Les 5 WAT IS BELANGRIK? Die dissipels het geweet wat belangrik is sonder om te veel tyd te spandeer om eers te beraadslaag oor wat hulle moet doen. Hulle het nie 'n oomblik verspeel in die meedeel en bevestiging van hulle nuus nie. Steven Covey vertel 'n storie van 'n man wat, terwyl hy sy stomp saag vervloek, hom gehaas het om sy hout te saag voor die winter kom. Sy vriend het hom gevra: "Waarom maak jy nie jou saag skerp nie?" Sy antwoord was, "Ek is te besig." Hy kon nie onderskei tussen wat hy gedink het belangrik is (hout saag) en wat werklik belangrik was nie. Soms is dit so helder verstaanbaar vir ons. Maar dikwels ervaar ons die teenoorgestelde. Ek kom agter dat die dinge wat werklik belangrik is, weggeskuif word deur ander dinge wat ek meen dringend is. Die belangrike dinge is ons verhouding met die Gees, gesin, vriende, en met onsself. (Onthou die Sabbatdag.) Daar is dinge wat baie dringend voorkom, maar nie belangrik is nie, soos sekere vergaderings en verslae. Dit is vir my belangrik om na te dink oor my dag en te besluit wat belangrik is. Ek het nodig om terug te staan die kere wat ek onder druk is en moet myself onderbreek deur te vra wat werklik belangrik is. Het ek werklik geen tyd vir myself nie? Waar is God? Wat sal ek hê om te bied? Ons vind gewoonlik baie maniere om die innerlike stem, die Gees in ons, wat ons dikwels uitdaag, te vermy. In sy boek, The Eighth Habit, vra Steven Covey "Wat is lewensbelangrik?" en "Hoe weet jy of jy dit doen?" Hy bevraagteken organisasies, leiers en individue. Hierdie proses help ons gewoonlik om by ons ware self en die innerlike stem uit te kom. God hou aan om my te bemoedig om myself op te vrolik, te speel, te ontspan en myself nie so ernstig op te neem nie. Dan kan ek aandag gee aan wat werklik belangrik is. Dit was nie altyd so nie. Ek onthou hoe ek sestig uur 'n week gewerk het en geen energie vir my vrou en kinders oorgehad het nie. Ek onthou hoe uitgebrand ek was omdat ek geen tyd afgeneem het nie. Wat sê God? Daarna #1: Jy moet God liefhê. Word liefgehê deur God.

23 #2: Jy moet jou naaste liefhê soos jouself. Wees lief vir jouself. #3. In die derde plek: doen jou werk. Of, luister na God se musiek en bly in voeling. Hoe weet ek dit is God se stem wat ek hoor en nie enige ander stem nie? Die sekerste manier is om by te bly met wat met my gebeur. Wat is die vrug, die gevolge? Liefde, Vreugde, Vrede? Gewoonlik kan dit deur een of meer volwasse Christene bevestig word. Soms antwoord God nie soos ek verwag het nie en laat hy vir my 'n keuse. God antwoord gewoonlik deur daardie "klein stemmetjie" binne-in jou. Soms praat die Gees deur die Woord of laat Hy ons reageer op iemand se woorde met 'n eenvoudige "O, ja." God antwoord nie op die tyd of manier wat ons verwag nie. Die antwoord mag later kom, miskien op subtiele maniere. Wat ons hoor, moet ooreenstem met die Woord, ontvanklik wees vir die Lewende Woord, die nou opgestane Christus. Daar is iets aan die Gees wat groter is as ons idees of gevoelens. Daar is 'n ingebore gevaar daarin om na die innerlike stem te luister. Ek mag myself mislei om te dink dat ek God herken elke keer wanneer ek 'n stem hoor. God is onfeilbaar, maar my luistervermoë nie. As ek nie na die vrae van ander kan luister nie, mag my luister arrogant wees. Ek is altyd agterdogtig oor dramatiese gebeure. God mag dit dalk vir ons gee aan die begin van ons geestelike pad, maar dit word gewoonlik opgevolg deur gewone gebede. God gee nie toegifte ne. Ek is ook agterdogtig omtrent mense wat God hoor praat, en hulle verstand dan afsluit en nooit enige koersveranderinge" op die pad hoor nie. Die teenoorgestelde gevaar is egter groter, naamlik dat ons nie altyd ons reaksie op God hoor, waarneem, of verander nie omdat ons nie die Gees se teenwoordigheid herken nie. Maar wanneer ons deernis het met ander, wanneer onreg ons verwoed laat, wanneer ons harte oopgaan, glo ek dit is as gevolg van iets groters as ons eie wil. Maar miskien is die grootste probleem met die herkenning van die Gees, dat ons glo dat ons dit nie kan doen nie. Ons moet met klein dingetjies begin, soos deernis, kennis van die waarheid. Eksperiment Lees die storie van Blinde Bartimeus in Lukas 18:35 tot by die eerste sin in vers 41. Berei jouself voor soos wat jy sou doen vir "Stop, Neem waar, Luister." Haal asem, ontspan. Stel jouself voor as Blinde Bartimeus in die storie. Jy sit langs die pad wanneer Jesus jou nader roep en vra wat jy wil hê. Jy reageer deur te sê wat ook al eerste in jou gedagtes na vore kom. Dan vra jy Hom wat Hy wil hê. Kom hierdie twee begeertes ooreen? Sommige mense verander hulle prioriteite nadat hulle Jesus gehoor het. Of neem die drie prioriteite wat hierbo aangegee is: Liefde vir God, ander en jouself. Stem jou lewe ooreen hiermee? Is die manier waarvolgens jy leef nie dikwels 1. Werk of my behoeftes. 2. Ander wat my liefhet. 3. Laastens: God? Wat sou jy graag wou hê moet jou prioriteite wees? Of probeer vandag die "Stop, Neem waar, en Luister" toepas. Skryf neer of memoriseer wat lewensbelangrik is.

24 Die illustrasie toon ontvanklike gedagtes en harte. Les 6 OEFENING Die uiteinde van die verhaal is dat die dissipels hulle by die ander aangesluit het en dat hulle al hulle tyd in die tempel deurgebring het terwyl hulle God geprys het. Kan jy 'n daaglikse oefening soos "Stop, Neem waar, en Luister" vind? 'n Bietjie oefening kan jou gesindheid die hele dag lank verander. Net 'n klein oefening gedurende die dag soos bewustelike asemhaling en ontspanning en om jou gedagtes en hart weer toe te wy, mag help. Ek hoop dat die daaglikse "Stop, Neem waar, Luister" vir jou n instrument gebied het. Tog vind sommige mense dit onmoontlik. Vir hulle is om daagliks die oefening te doen, soos om die klavierlesse wat jy so haat, te oefen. Of om jou tande te vlos. Maar vir volwassenes is hierdie oefening meer soos die beoefening van Medisyne of die Regte. Wat is dit wat jou help om ontspanne en ontvanklik te wees, om met die Gees vervuld te wees? Kan jy ten minste probeer om aandag te gee aan liefde, dit ontvang, en te vra waarvandaan die uitnodiging kom? Kan jy bestek opneem van jou manier van lewe? Die meeste mense waarvan ek bewus is, is vir ondersteuning afhanklik van 'n individu of 'n groep. Ek was verheug om te verneem dat 'n span mense van die Massachusetts Instituut vir Tegnologie, kreatiewe sakepersone, wetenskaplikes, en kunstenaars van regoor die wêreld ondervra het en bevind het dat hulle 'n daaglikse oggendoefening doen om in voeling te wees met hulle geestelike kant. Hulle beoefen ook die kuns van oorgawe, van ontvanklik wees vir die geestelike, en om in besigheidsbeplanningsgroepe wanneer hulle dit nodig het, leiding tot grondige verandering te ontvang, veral wanneer daar nie 'n voor die hand liggende tegniese uitkoms is nie. Ek hou ook van hierdie aanhaling van 'n teoloog: Wat beteken dit om God lief te hê? Om God lief te hê is om aandag te gee aan God en aan die dinge waarvoor Hy lief is. Die manier om dit te doen, is deur oefening. Ons moet regtig in die meervoud dink omtrent oefening: oefening behels praktyke, die wyse waarop ons die christelike lewe lei... Dit sluit in om deel te wees van 'n christelike gemeenskap, 'n kerk en om deel te neem aan die lewe daarvan. Dit behels toewydingsdissiplines, veral gebed en om tyd te spandeer met die Bybel. En dit sluit in om die dinge lief te hê waarvoor God lief is deur middel van die oefening van deernis en geregtigheid in hierdie wêreld. 1

25 Hierdie nuwe skrywe bevestig wat die ouer skrywers soos Andrew Murray in sy baie boeke wat in Suid-Afrika gepubliseer is, ons jare lank reeds leer. Gebed is nie net om met God te praat nie, maar om te luister. Om aandag te gee soos "Stop, Neem waar, Luister" help hiermee. Jesus nooi ons uit om in Hom te bly en Hy in ons. C.S. Lewis het die volgende geskryf: Dit is waarom die ware probleem van die Christelike lewe opduik waar mense nie gewoonlik daarvoor soek nie. Dit gebeur die oomblik wat jy in die oggend wakker word. Al jou wense en hoop vir die dag storm soos wilde diere op jou af. En die eerste taak elke oggend is net om dit eenvoudig weg te stoot; net na daardie ander stem te luister, die ander kant van die saak te beskou, toe te laat dat daardie ander groter, sterker, stiller lewe ingevloei kom. En so voorts, die hele dag lank... 2 Ek het nog n voorstel. Neem die voorstelle van andere oor geestelike dissiplines ter harte. Daar is vele praktyke. Maar vra God watter dissipline of praktyk jou nou pas. Kyk waar dit die beste in jou program inpas. 'n Mamma wat borsvoed, mag vind dat dit natuurlikerwys gebeur terwyl sy borsvoed. Kort gebede is moontlik terwyl jy bestuur. Is daar iets wat jy gereeld doen wat jou help om te ontspan? Soos om met die hond te gaan stap? Tuin te maak? Om aan die begin van die dag of in die middel van die dag 'n paar minute af te vat om buitentoe te gaan? Ek kan dit nie uitstaan om in daglange vergaderings te sit nie. Ek moet uitkom en stap om asem te kan haal, te kan bid en te speel. Dink aan gebed as iets wat jy doen wat vir jou van waarde is. Een van my vriende dra eenvoudig die Onse Vader voor, stadig en aandagtig. Dit rig sy gedagtes en herinner hom aan dit wat hy moet bid. En ek vind ook gereeld dat pastors en ander persone wie se gebedslewe vir ander mense belangrik is, iemand nodig het om oor hulle gebed te kan praat, om ondersteuning te ontvang en verantwoordbaar te wees. Dit is, volgens my oortuiging, omdat hulle heel waarskynlik toelaat dat dringende dinge inmeng met belangrike dinge. Jy mag gedurende die dag begin bid: 1. 'n Eenvoudige "Dankie," of "Help". 2. Deur bewustelik asem te haal. 3. Deur bedag te wees op wat jy doen of waarna jy luister. 4. Deur te sê: "U is liefde." Eksperimenteer met oefening Hoe neem jy meer bewustelik tyd vir die Sabbat? Dink daaraan as tyd wat jy gebruik om die saag skerp te maak. Wat voed jou? Wat dreineer jou? Ek stel voor dat jy iets prober, tensy jy reeds te veel gedissiplineerde aktiwiteite doen en nodig het om dit ligter te maak. Waarin voel jy dat jou lewe of die Gees in jou lewe jou aanspoor om aandag aan te gee? Om te groei? Om te groei in jou vermoë om diegene naby aan jou en hulle wat aan die ander kant van die godsdienstige of politieke spektrum staan, lief te hê? Wie sal jy vra om jou te help onderskei of wat jy hoor werklik Goddelik is? Dit is absoluut belangrik. Baie mense kry 'n afrigter, mentor, of geestelike leier. Sommiges vind 'n groep van twee of drie. Sonder ondersteuning is

JEUG GEBEDSAAND: n Verhouding met God

JEUG GEBEDSAAND: n Verhouding met God 1 JEUG GEBEDSAAND: n Verhouding met God 1. PRAISE EN WORSHIP 2. PRAKTIESE REëLINGS: - Jy en jou groep gaan vanaand saam as n groep beweeg deur die verskillende gebedsstasies - hierdie is vanaand n ernstige

More information

Hervormingssondag: Galasiërs 3:23-29

Hervormingssondag: Galasiërs 3:23-29 Hervormingssondag: Galasiërs 3:23-29 Opening Verwelkom almal terug by groeptyd. Laat almal een hoogtepunt en een laagtepunt van julle week deel. Aanknopingsaktiwiteit Deel vir elke groepslid +- 10 geld

More information

UNIVERSITY OF CAMBRIDGE INTERNATIONAL EXAMINATIONS International General Certificate of Secondary Education

UNIVERSITY OF CAMBRIDGE INTERNATIONAL EXAMINATIONS International General Certificate of Secondary Education www.xtremepapers.com UNIVERSITY OF MRIDGE INTERNTIONL EXMINTIONS International General ertificate of Secondary Education *0031840544* FRIKNS S SEOND LNGUGE 0548/02 Paper 2 Listening October/November 2007

More information

Cambridge International Examinations Cambridge International General Certificate of Secondary Education

Cambridge International Examinations Cambridge International General Certificate of Secondary Education Cambridge International Examinations Cambridge International General Certificate of Secondary Education *8496711001* AFRIKAANS AS A SECOND LANGUAGE 0548/05 Paper 5 Oral Assessment A October/November 2017

More information

Hoe kan ek my maatjie wat kanker het help?

Hoe kan ek my maatjie wat kanker het help? Hoe kan ek my maatjie wat kanker het help? Wat is kanker? Kanker kan beskryf word as normale en gesonde selle in jou liggaam wat verander het in ongesonde kankerselle. Daar is baie redes vir hierdie veranderinge

More information

DIE 5 VOORWAARDES VIR GEBEDSVERHORING

DIE 5 VOORWAARDES VIR GEBEDSVERHORING DIE 5 VOORWAARDES VIR GEBEDSVERHORING Miskien het jy al gebid sonder dat jou gebede ooit beantwoord is. As ons eerlik is daaroor voel elkeen van ons dalk dat daar duisende gebede opgaan hemel toe, maar

More information

Simmetrie. Wanneer ons n spieël voor iets sit, dan sien ons n beeld van die regte voorwerp in die spieël, soos in die prentjie.

Simmetrie. Wanneer ons n spieël voor iets sit, dan sien ons n beeld van die regte voorwerp in die spieël, soos in die prentjie. Simmetrie Wanneer ons n spieël voor iets sit, dan sien ons n beeld van die regte voorwerp in die spieël, soos in die prentjie. Een van die katte is werklik, en die ander is net n beeld, maar hulle lyk

More information

DIE 4 OOGMERKE VAN GEBED

DIE 4 OOGMERKE VAN GEBED DIE 4 OOGMERKE VAN GEBED As jy ooit die geleentheid sou kry om vir 15 minute met die Here Jesus te kon praat en Hom enigiets te kon vra, wat sou dit wees? Sou jy Hom vra vir n nuwe werk of meer geld? Die

More information

DEPRESSIE101. panic attacks - inside the brain TALKING about anxiety attacks. hanteer angstigheid beter snellers vir 'n paniekaanval

DEPRESSIE101. panic attacks - inside the brain TALKING about anxiety attacks. hanteer angstigheid beter snellers vir 'n paniekaanval 9 A P R I L 2 0 1 8 U I T G A W E 2 5 DEPRESSIE101 panic attacks - inside the brain TALKING about anxiety attacks hanteer angstigheid beter snellers vir 'n paniekaanval PANIC ATTACKS: INSIDE THE BRAIN

More information

Hoe om n DS160 in te vul, en so aansoeke te doen vir jou visum:

Hoe om n DS160 in te vul, en so aansoeke te doen vir jou visum: Hoe om n DS160 in te vul, en so aansoeke te doen vir jou visum: 1. Gaan na https://ceac.state.gov/genniv/ 2. Kies die konsulaat waarheen jy wil gaan en klik die Start an Application skakel. 3. Die webtuiste

More information

DIE MARSHMALLOW TOETS EN JOU GELUK

DIE MARSHMALLOW TOETS EN JOU GELUK DIE MARSHMALLOW TOETS EN JOU GELUK My vorige preek so maand gelede was getiteld Don t Worry Be Happy en hoewel ek die Don t Worry -deel mooi onder beheer gehad het, het ek kort daarna agtergekom dat ek

More information

Ons mooi taal * Siyavula Uploaders

Ons mooi taal * Siyavula Uploaders OpenStax-CNX module: m25879 1 Ons mooi taal * Siyavula Uploaders This work is produced by OpenStax-CNX and licensed under the Creative Commons Attribution License 3.0 AFRIKAANS HUISTAAL Graad 4 DIE GEDRUKTE

More information

8679 AFRIKAANS LANGUAGE 8679/02 Paper 2 (Reading and Writing), maximum raw mark 70

8679 AFRIKAANS LANGUAGE 8679/02 Paper 2 (Reading and Writing), maximum raw mark 70 UNIVERSITY OF CAMBRIDGE INTERNATIONAL EXAMINATIONS GCE Advanced Subsidiary Level www.xtremepapers.com MARK SCHEME for the October/November 2009 question paper for the guidance of teachers 8679 AFRIKAANS

More information

Ek is gedoop. Dr Hennie van Wyk

Ek is gedoop. Dr Hennie van Wyk Ek is gedoop Dr Hennie van Wyk ʼn Slingervel Publikasie Tweede Druk: 2018 Inhoud Ek is gedoop!... 1 In sonde ontvang en gebore... 2 Indompeling en besprinkeling... 4 Saligheid buite onsself... 6 Jy is gemerk!...

More information

2. Waarheen? Outsiders toe!

2. Waarheen? Outsiders toe! Wys my die weg Aanbiedersgids 2. Waarheen? Outsiders toe! Oorhoofse tema Het jy al van die outsiders gehoor? Die outsiders is dié mense wat nie aan die binnekant (in die binnekring) is nie, maar wat buite

More information

Om te ontdek hoe diere aangepas is om in hulle habitat te oorleef *

Om te ontdek hoe diere aangepas is om in hulle habitat te oorleef * OpenStax-CNX module: m20618 1 Om te ontdek hoe diere aangepas is om in hulle habitat te oorleef * Siyavula Uploaders This work is produced by OpenStax-CNX and licensed under the Creative Commons Attribution

More information

July rd Issue

July rd Issue July 2012 2012 3rd Issue E-News sheds light on Midrand Estates in full colour and is distributed only in electronic format every alternate month. From pupils participating in the college spectacle So you

More information

MUSIEK - VOKAAL. 17 Augustus 20 Augustus Voorsitter: Lorraine Kirk

MUSIEK - VOKAAL. 17 Augustus 20 Augustus Voorsitter: Lorraine Kirk MUSIEK - VOKAAL 17 Augustus 20 Augustus 2015 Voorsitter: Lorraine Kirk - 082 689 2707 lorrainekirk58@gmail.com Die algemene reëls moet saam met die spesifieke reëls gelees word INSKRYWINGSFOOIE Solo R

More information

Faith soldiers. Grenslyn 2016 (B) God se soldate ///////////////////////////

Faith soldiers. Grenslyn 2016 (B) God se soldate /////////////////////////// Faith soldiers Grenslyn 2016 (B) God se soldate /////////////////////////// Ephesians 5:1 MSG Watch what God does, and then you do it, like children who learn proper behavior from their parents. Ephesians

More information

Wellington Terapeutiese- en Beradingsdienste Therapeutic and Counselling Services

Wellington Terapeutiese- en Beradingsdienste Therapeutic and Counselling Services Wellington Terapeutiese- en Beradingsdienste Therapeutic and Counselling Services Cummingsstraat 17 WELLINGTON 7655 Tel: 021 873 3178 E-pos:welltherapy@telkomsa.net Council for Counsellors Registration

More information

Hoe om te vas en te bid

Hoe om te vas en te bid Hoe om te vas en te bid Fasting is a laudable practice, and we have reason to lament it, that it is generally neglected among Christians. ~ Matthew Henry I wonder whether we have ever fasted? I wonder

More information

[Basiese inligting rondom paniek en angs soos opgeneem in DSM-5 (The Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth Edition (DSM-5)]

[Basiese inligting rondom paniek en angs soos opgeneem in DSM-5 (The Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth Edition (DSM-5)] PANIEK [Basiese inligting rondom paniek en angs soos opgeneem in DSM-5 (The Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth Edition (DSM-5)] 1. PANIEKAANVAL Dis nie n reaksie op 'n stressor

More information

IN THE SUPREME COURT OF SOUTH AFRICA. (TRANSVAAL PROVINCIAL DIVISION). THE STATE versus NELSON MANDELA AND OTHERS. - EXTRACT OF EVIDENCE -

IN THE SUPREME COURT OF SOUTH AFRICA. (TRANSVAAL PROVINCIAL DIVISION). THE STATE versus NELSON MANDELA AND OTHERS. - EXTRACT OF EVIDENCE - A.H.V. 7. IN THE SUPREME COURT OF SOUTH AFRICA. (TRANSVAAL PROVINCIAL DIVISION). BEFORE: The Honourable Mr. Justice de Wet. (Judge President). In the matter of: THE STATE versus NELSON MANDELA AND OTHERS.

More information

STRESBELEWING BY LEERDERS MET LEERINPERKINGE IN DIE INTERMEDIÊREFASE. deur MJ VAN BREDA

STRESBELEWING BY LEERDERS MET LEERINPERKINGE IN DIE INTERMEDIÊREFASE. deur MJ VAN BREDA STRESBELEWING BY LEERDERS MET LEERINPERKINGE IN DIE INTERMEDIÊREFASE deur MJ VAN BREDA STRESBELEWING BY LEERDERS MET LEERINPERKINGE IN DIE INTERMEDIÊREFASE deur MAYNARD JOHN VAN BREDA voorgelê ter gedeeltelike

More information

STEUN NIE OP JOU EIE INSIG NIE

STEUN NIE OP JOU EIE INSIG NIE STEUN NIE OP JOU EIE INSIG NIE 1 STEUN NIE OP JOU EIE INSIG NIE ` Laat ons bly staan, net n oomblik nou, vir gebed. Hoeveel hierbinne het n versoek op hulle hart, wat jy wil hê dat God iets spesiaals vir

More information

Huntington Disease. Algemene Inligting. Neurogenetic Clinic, Groote Schuur Hospital. Division of Human Genetics, University of Cape Town

Huntington Disease. Algemene Inligting. Neurogenetic Clinic, Groote Schuur Hospital. Division of Human Genetics, University of Cape Town Huntington Disease Algemene Inligting Neurogenetic Clinic, Groote Schuur Hospital University of Cape Town Universiteit van Kaapstad idyunivesithi yasekapa Division of Human Genetics, University of Cape

More information

As mens nie droom nie lewe jy nie. Omdat ons in n almagtige

As mens nie droom nie lewe jy nie. Omdat ons in n almagtige Maandag GEEN DROOM IS TE GROOT NIE Want Ek weet watter gedagtes Ek aangaande julle koester, spreek die HERE, gedagtes van vrede en nie van onheil nie, om julle n hoopvolle toekoms te gee. Jeremia 29:11

More information

Groete van Precept Ministries Ons is so bly dat jy gekies het om God se Woord te bestudeer. Daar wag n ryk tyd op jou, waartydens jy sal leer van

Groete van Precept Ministries Ons is so bly dat jy gekies het om God se Woord te bestudeer. Daar wag n ryk tyd op jou, waartydens jy sal leer van Groete van Precept Ministries Ons is so bly dat jy gekies het om God se Woord te bestudeer. Daar wag n ryk tyd jou, waartydens jy sal leer van God, sy karakter, sy weë en die verhouding wat ons met Hom

More information

Rift Valley fever is a fever-causing viral disease that affects livestock and humans in Africa. It is most common during years of heavy rainfall.

Rift Valley fever is a fever-causing viral disease that affects livestock and humans in Africa. It is most common during years of heavy rainfall. Slenkdalkoors Slenkdalkoors is n erge insekgedraagde virussiekte wat hoefdiere soos skape, bokke en beeste aantas. Dit hou ook n ernstige gesondheidsgevaar vir die mens in. Diere word aanvanklik besmet

More information

Was dlt omdat julle vir hulle die klerasie vervoer het? ---Bulle klaasie was by ons gewees.

Was dlt omdat julle vir hulle die klerasie vervoer het? ---Bulle klaasie was by ons gewees. lin - 1881- L MZANE Was dlt omdat julle vir hulle die klerasie vervoer het? ---Bulle klaasie was by ons gewees. En hoeveel pakke is dit?---toe ons by Mthuthuzeli se huis gekom het, het ons a1 die klerasie

More information

Word n internasionaal-geregistreerde Weight Management Coach

Word n internasionaal-geregistreerde Weight Management Coach Word n internasionaal-geregistreerde Weight Management Coach Perspective Training College Plek: Potchefstroom Datum: 25 28 Oktober 2017 Tyd: Elke dag van 08:00 16:00 Plek: Paarl Datum: 22 25 November 2017

More information

SILLABUS / SYLLABUS AA KLAVIER / PIANO

SILLABUS / SYLLABUS AA KLAVIER / PIANO SILLABUS / SYLLABUS AA KLAVIER / PIANO TROFEË / TROPHIES Let wel: Om vir sekere trofeë in aanmerking te kom moet aan meer as een afdeling deelgeneem word. Please note: In order to qualify for certain trophies,

More information

*Gebaseer op die Nasionale Kanker Register Leeftyd risiko vir prostaatkanker 1:27. testikulêrekanker 1: peniskanker 1:1 114

*Gebaseer op die Nasionale Kanker Register Leeftyd risiko vir prostaatkanker 1:27. testikulêrekanker 1: peniskanker 1:1 114 *Gebaseer op die Nasionale Kanker Register 2010 Leeftyd risiko vir prostaatkanker 1:27 Leeftyd risiko vir testikulêrekanker Leeftyd risiko vir peniskanker 1:2 040 1:1 114 Prostaatkanker 1 uit 27 Suid-Afrikaanse

More information

rivier Rivier ek is jammer~---deurgegaan. Goed, binne in Lesotho waar is jy toe heen?---ons het 'n 10

rivier Rivier ek is jammer~---deurgegaan. Goed, binne in Lesotho waar is jy toe heen?---ons het 'n 10 - 1861- L MZANE Goed, julie kom toe aan by die grens van L es~tho, Die bestuurder van die voertuig het vir ons ges~ Ja, goed Mnr. die Tolk stop maar, kom ons sny net hierdie getuienis julle wou deur die

More information

nie. Ek het eintlik baie sleg hieroor gevoel.

nie. Ek het eintlik baie sleg hieroor gevoel. - 1121 - BESKULDIGDE NR. 1 bevind waar hy my nou sien. Bet jy hom gevra om huis toe te kom, want sy kinders ly honger? -- Ja, ek het dit genoem. Wat s~ hy? -- Hy se toe in antwoord dat hy nie kan terugkeer

More information

Saamgestel deur: Ebeth Marais Webblad:

Saamgestel deur: Ebeth Marais Webblad: . Saamgestel deur: Ebeth Marais Webblad: www.guitar4kids.com Oulike websites waar jy liedjies gratis kan aflaai: http://singalongwith.us/ http://www.chordie.com/ http://www.ultimate-guitar.com/ lle regte

More information

Market comment Markkommentaar. October / Oktober 2015

Market comment Markkommentaar. October / Oktober 2015 Market comment Markkommentaar October / Oktober 2015 Inleiding Vanaf Januarie tot begin Oktober is sowat 10,9 miljoen sakkies meer verkoop op markte as die ooreenstemmende tydperk verlede jaar. Die gemiddelde

More information

DR CARMEN SPIES & DR MARIETJIE WEAKLEY PRACTICE PHILOSOPHY REGARDING CHILDREN PATIENTS. (Afrikaans op bls 3 & 4)

DR CARMEN SPIES & DR MARIETJIE WEAKLEY PRACTICE PHILOSOPHY REGARDING CHILDREN PATIENTS. (Afrikaans op bls 3 & 4) DR CARMEN SPIES & DR MARIETJIE WEAKLEY PRACTICE PHILOSOPHY REGARDING CHILDREN PATIENTS DID YOU KNOW? (Afrikaans op bls 3 & 4) The younger a child is when visiting the dentist for the first time, the better.

More information

LES 2. Fokus: Die klank van musiek en musiekinstrumente in taalvorm. Nota: Blootstelling aan musikale klanke in digkuns en ander inligtingsbronne.

LES 2. Fokus: Die klank van musiek en musiekinstrumente in taalvorm. Nota: Blootstelling aan musikale klanke in digkuns en ander inligtingsbronne. LES 2 Fokus: Die klank van musiek en musiekinstrumente in taalvorm. Nota: Blootstelling aan musikale klanke in digkuns en ander inligtingsbronne. 2.1 Luister na n voorlesing van die gedig deur Elsabé Steenberg.

More information

FAMILIENUUS. Here gee my HOOP wat groei FEBRUARIE Want elkeen hoort in n geestelike gesin

FAMILIENUUS. Here gee my HOOP wat groei FEBRUARIE Want elkeen hoort in n geestelike gesin 1 FAMILIENUUS Want elkeen hoort in n geestelike gesin FEBRUARIE 2015 Here gee my HOOP wat groei NUUSBLAD van die Kleingroepe: NG Gemeente Magalieskruin 2 KLEINGROEPE: NUUS Program vir Februarie 2015: Beplan

More information

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 12 AFRIKAANS TWEEDE ADDISIONELE TAAL V2 NOVEMBER 2009 PUNTE: 80 TYD: 2 uur Hierdie vraestel bestaan uit 10 bladsye. Afrikaans Tweede Addisionele Taal/V2 2 INSTRUKSIES

More information

Ontwerp rn maak 'n houer *

Ontwerp rn maak 'n houer * OpenStax-CNX module: m26134 1 Ontwerp rn maak 'n houer * Siyavula Uploaders This work is produced by OpenStax-CNX and licensed under the Creative Commons Attribution License 3.0 1 TEGNOLOGIE 2 Graad 5

More information

Jaar. CHOOSE to HEAR KIES OM TE HOOR

Jaar. CHOOSE to HEAR KIES OM TE HOOR CHOOSE to HEAR KIES OM TE HOOR 20 Jaar nuusbrief no. 3 Newsletter nr.3 TWINTIG JAAR!!! SOWAAR!!! Wie sou dit kon dink! Wat n wonderlike voorreg om twintig jaar in diens van ons gemeenskap staan. Dit bewys

More information

KYNOBUFF IN CASE OF POISONING PLEASE PHONE / IN GEVAL VAN VERGIFTIGING SKAKEL l Netto Volume

KYNOBUFF IN CASE OF POISONING PLEASE PHONE / IN GEVAL VAN VERGIFTIGING SKAKEL l Netto Volume KYNOBUFF Reg. No.L4246, Act No./Wet Nr. 36 of/van 1947 A ph buffer for increasing the efficiency of ph sensitive agricultural remedies and improving the wetting and spreading properties of spray mixtures.

More information

To receive this information in ENGLISH, send an to Data Entry Werkers Benodig!!

To receive this information in ENGLISH, send an  to Data Entry Werkers Benodig!! DataEntryMadeEasy n Produk deur IOS Web Systems Pty Ltd Registrasie Nommer: 2012/097941/07 Pos Adres: Posbus 2252, Noordheuwel, Krugersdorp, 1756 Fisiese Adres: Dippenaarstraat 22, Noorheuwel, Krugersdorp,

More information

Die Doel van die Lewe

Die Doel van die Lewe Die Doel van die Lewe en om die werklike doel van ons lewens te verstaan. Ongelukkig, as jy die meeste mense die vraag vra Wat is die doel van ons lewe? wat so n fundamentele en belangrike vraag is, sal

More information

Adams, J.F., (1980). Understanding adolescence: current developments in adolescent psychology. Boston: Allyn & Bacon.

Adams, J.F., (1980). Understanding adolescence: current developments in adolescent psychology. Boston: Allyn & Bacon. 102 BRONNELYS Adams, J.F., (1980). Understanding adolescence: current developments in adolescent psychology. Boston: Allyn & Bacon. Allport, G.W., (1961). Pattern and growth in personality. New York: Holt,

More information

Demensie is progressief dit beteken dat die simptome geleidelik erger word. Dit hang van elke individu af hoe vinnig dementia vorder.

Demensie is progressief dit beteken dat die simptome geleidelik erger word. Dit hang van elke individu af hoe vinnig dementia vorder. PBO 930022142 NPO 049-191 Wat is Demensie Indien uself, n vriend of familielid met demensie gediagnoseer word, kan u angstig of verward voel. U weet dalk nie wat demensie is nie. Hierdie inligtingsblad

More information

Luister, lees en punktuasie *

Luister, lees en punktuasie * OpenStax-CNX module: m25762 1 Luister, lees en punktuasie * Siyavula Uploaders This work is produced by OpenStax-CNX and licensed under the Creative Commons Attribution License 3.0 AFRIKAANS HUISTAAL Graad

More information

JY MOET WEER GEBORE WOR D

JY MOET WEER GEBORE WOR D JY MOET WEER GEBORE WOR D, Jaarsaand oggend, in die diens van die Here. En ek en Broer Neville het probeer bymekaarkom, en ons het, oor prediking, wat ons sou doen. Ek het probeer om hom sover te kry om

More information

Die invloed van psigopatologie op geloofsbelewing Dr Deon Bruwer

Die invloed van psigopatologie op geloofsbelewing Dr Deon Bruwer Die invloed van psigopatologie op geloofsbelewing Dr Deon Bruwer The faith that we believe Dit waarin ons glo. Belydenisskrifte Individuelel geloofsoor-tuiging Bv Doop. (Groot of klein) The faith with

More information

n DOEL SONDER N PLAN IS NET N DROOM/A GOAL WITHOUT A PLAN IS JUST Dr. Ilse de Beer

n DOEL SONDER N PLAN IS NET N DROOM/A GOAL WITHOUT A PLAN IS JUST Dr. Ilse de Beer n DOEL SONDER N PLAN IS NET N DROOM/A GOAL WITHOUT A PLAN IS JUST A WISH Dr. Ilse de Beer They say you are never too old to dream a new dream. Dreams are easy and they are free too. However, dreams by

More information

STUDIEMETODES. n Paar waardevolle wenke t.o.v.: 1. Korrekte studie-omgewing. 2. Doelwitstelling. 3. Sleutelwoorde. 4.

STUDIEMETODES. n Paar waardevolle wenke t.o.v.: 1. Korrekte studie-omgewing. 2. Doelwitstelling. 3. Sleutelwoorde. 4. STUDIEMETODES n Paar waardevolle wenke t.o.v.: 1. Korrekte studie-omgewing 2. Doelwitstelling 3. Sleutelwoorde 4. Begripstoetse 5. Beantwoordeing van vraestelle 6. Navorsing Projekwerk 7. Memorisering

More information

IN THE MAGISTRATE ' S COURT FOR THE REGIONAL DIVISION OF TRANSVAAL HELD AT JOHANNESBURG.

IN THE MAGISTRATE ' S COURT FOR THE REGIONAL DIVISION OF TRANSVAAL HELD AT JOHANNESBURG. CASE NO.: 41/1787/80. DATE 30TH MAY, 1980. IN THE MAGISTRATE ' S COURT FOR THE REGIONAL DIVISION OF TRANSVAAL HELD AT JOHANNESBURG. THE STATE versus SIMON LUCKY MOEKETSI. BEFORE MR P. A. J. KOTZE. FOR

More information

Hoe om krag te spaar Grondslagfase (Graad 3) Opvoedersgids Huistaal, Eerste Addisionele Taal, Wiskunde, Lewensvaardighede

Hoe om krag te spaar Grondslagfase (Graad 3) Opvoedersgids Huistaal, Eerste Addisionele Taal, Wiskunde, Lewensvaardighede = Hoe om krag te spaar Grondslagfase (Graad 3) Opvoedersgids Huistaal, Eerste Addisionele Taal, Wiskunde, Lewensvaardighede + Hoe om krag te spaar Grondslagfase (Graad 3) Opvoedersgids # Huistaal, Eerste

More information

The evaluation of a new haematological cell counter, the CELL-DYN 3500, on canine leukocyte differential counts

The evaluation of a new haematological cell counter, the CELL-DYN 3500, on canine leukocyte differential counts The evaluation of a new haematological cell counter, the CELL-DYN 3500, on canine leukocyte differential counts by T Prinsloo Submitted to the Faculty of Veterinary Science, University ofpretoria, in partial

More information

FACULTY OF SCIENCE FAKULTEIT NATUURWETENSKAPPE DEPARTMENT OF BOTANY AND PLANT BIOTECHNOLOGY DEPARTEMENT PLANTKUNDE EN PLANTBIOTEGNOLOGIE

FACULTY OF SCIENCE FAKULTEIT NATUURWETENSKAPPE DEPARTMENT OF BOTANY AND PLANT BIOTECHNOLOGY DEPARTEMENT PLANTKUNDE EN PLANTBIOTEGNOLOGIE FACULTY OF SCIENCE FAKULTEIT NATUURWETENSKAPPE DEPARTMENT OF BOTANY AND PLANT BIOTECHNOLOGY DEPARTEMENT PLANTKUNDE EN PLANTBIOTEGNOLOGIE MODULE CAMPUS KAMPUS MCB2A01 BACTERIOLOGY & VIROLOGY BAKTERIOLOGIE

More information

FOR ANIMAL USE ONLY. BERENIL R.T.U. Reg. No. G2702 (Act 36/1947) Namibia Reg. No. V00/17.4.2/638 NS0

FOR ANIMAL USE ONLY. BERENIL R.T.U. Reg. No. G2702 (Act 36/1947) Namibia Reg. No. V00/17.4.2/638 NS0 FOR ANIMAL USE ONLY BERENIL R.T.U. Reg. No. G2702 (Act 36/1947) Namibia Reg. No. V00/17.4.2/638 NS0 INDICATIONS Berenil R.T.U. cures and prevents Redwater in cattle and cures biliary fever in dogs and

More information

Appendix A: Letter to Head of the Pretoria Cochlear Implant Program

Appendix A: Letter to Head of the Pretoria Cochlear Implant Program Appendix A: Letter to Head of the Pretoria Cochlear Implant Program Appendix B: Letters relating to Ethics Committee Appendix C: Informed Consent Forms Appendix D: Interview Schedule

More information

SAVF het op die 19de Oktober jaar oud geword. Op hierdie dag tydens die driejaarlikse Kongres het SAVF geskiedenis gemaak:

SAVF het op die 19de Oktober jaar oud geword. Op hierdie dag tydens die driejaarlikse Kongres het SAVF geskiedenis gemaak: CHANGING LIVES... VERANDER LEWENS... SAVF CONGRESS 2017 On 19 October 2017, the SAVF celebrated 113 years of existence. On the same day, history was made when for the first time a man was elected to lead

More information

Wat sê. se oor depressie? PROFESSIONELE HULP VIR DEPRESSIE & ANGS webtuistes kontaknommers e-posadresse

Wat sê. se oor depressie? PROFESSIONELE HULP VIR DEPRESSIE & ANGS webtuistes kontaknommers e-posadresse Wat sê se oor depressie? PROFESSIONELE HULP VIR DEPRESSIE & ANGS webtuistes kontaknommers e-posadresse 1 depressie101-projek Meer en meer mense word vandag met depressie gediagnoseer, meer mense oorweeg

More information

ACTIVE INGREDIENT / AKTIEWE BESTANDDEEL: Brodifacoum (Anticoagulant) /Brodifakoum (Bloedstolweermiddel)..0,75 g / 500 m ; 1 Litre

ACTIVE INGREDIENT / AKTIEWE BESTANDDEEL: Brodifacoum (Anticoagulant) /Brodifakoum (Bloedstolweermiddel)..0,75 g / 500 m ; 1 Litre MAIN PANEL RODEX LIQUID BAIT Reg. No./Nr.: L9289 Act /Wet 36 /1947 A highly active anticoagulant liquid bait concentrate for the control of the Norway Rat (Rattus norwegicus), Roof Rat (Rattus rattus),

More information

Sterkykers: n Handleiding. Saamgestel deur Marius Crous

Sterkykers: n Handleiding. Saamgestel deur Marius Crous Sterkykers: n Handleiding Saamgestel deur Marius Crous Publikasie: LAPA Uitgewers (Edms.) Bpk. Bosmanstraat 380, Pretoria Tel. (012) 401 0700 E-pos: lapa@lapa.co.za Geset in 11 op 16.5 pt Georgia Omslagontwerp

More information

A PLAY TECHNIQUE PROGRAMME FOR AUTISTIC CHILDREN IN MIDDLE CHILDHOOD

A PLAY TECHNIQUE PROGRAMME FOR AUTISTIC CHILDREN IN MIDDLE CHILDHOOD A PLAY TECHNIQUE PROGRAMME FOR AUTISTIC CHILDREN IN MIDDLE CHILDHOOD By CATHERINE ELIZABETH DAVIES SUBMITTED IN PARTIAL FULFILMENT OF THE REQUIREMENTS FOR THE DEGREE DOCTOR PHILOSOPHIAE IN THE FACULTY

More information

THE USE OF PLAY THERAPY MEDIUMS IN A STRESS MANAGEMENT PROGRAMME WITH CORPORATE EMPLOYEES

THE USE OF PLAY THERAPY MEDIUMS IN A STRESS MANAGEMENT PROGRAMME WITH CORPORATE EMPLOYEES THE USE OF PLAY THERAPY MEDIUMS IN A STRESS MANAGEMENT PROGRAMME WITH CORPORATE EMPLOYEES by Deidré Mareé Nel SUBMITTED IN PARTIAL FULFILMENT OF THE REQUIREMENTS FOR THE DEGREE DOCTOR PHILOSOPHIAE IN SOCIAL

More information

DEPARTMENT OF BIOCHEMISTRY / TIME / TYD: 90 MIN DEPARTEMENT BIOCHEMIE BCM 255 MARKS / PUNTE: 85

DEPARTMENT OF BIOCHEMISTRY / TIME / TYD: 90 MIN DEPARTEMENT BIOCHEMIE BCM 255 MARKS / PUNTE: 85 20090527 DEPARTMENT OF BIOCHEMISTRY / TIME / TYD: 90 MIN DEPARTEMENT BIOCHEMIE BCM 255 MARKS / PUNTE: 85 EXAM / EKSAMEN EXTERNAL EXAMINER: / EKSTERNE EKSAMINATOR: INTERNAL EXAMINER: / INTERNE EKSAMINATOR:

More information

Persoonlike Finansiële Profielbepaling. Gebruiksbepalings en-voorwaardes

Persoonlike Finansiële Profielbepaling. Gebruiksbepalings en-voorwaardes Persoonlike Finansiële Profielbepaling Oor FinaMetrica Die FinaMetrica vraelys bied n wetenskaplike assessering van jou persoonlike finansiële risikotoleransie. Die vraelys word deur vooraanstaande adviseurs

More information

Avonturier vertel van Noordpoolontberings

Avonturier vertel van Noordpoolontberings Melbourne is wêreld se beste stad om in te woon Melbourne in Australië is vir die tweede agtereenvolgende keer as die beste stad in die wêreld om in te woon aangewys. Reis die gewildste tema op Facebook

More information

Commercial layers : higher egg production Low feed consumption Low growth rate/body mass Less broodiness

Commercial layers : higher egg production Low feed consumption Low growth rate/body mass Less broodiness Poultry Exam 18 June 2002 1. Name 3 breed related differences between commercial egg layers and broiler breeders. (3) Noem 3 rasverwante verskille tussen kommersiele le-henne en braaikuikenteelouers. Commercial

More information

Sitrus Snoei. 3 Snoei Praktyke. Leergids. Kopiereg. Posbus 461, Hillcrest, 3650 (031)

Sitrus Snoei. 3 Snoei Praktyke. Leergids. Kopiereg. Posbus 461, Hillcrest, 3650 (031) 3 Kopiereg Posbus 461, Hillcrest, 3650 (031) 765-3410 Sitrus Akademie NPC 1 ste uitgawe 2017 Die inhoud van hierdie module is gebaseer op oudiovisuele opleidings materiaal wat deur die Sitrus Akademie

More information

02 ]uister jy na ander mense se idees? Bylaag 1.1

02 ]uister jy na ander mense se idees? Bylaag 1.1 Bylaag 1.1 DIE LEERBENADERlNGSVRAELYS (LBV) Kopiereg voorbehou Algemeeo: Vul asseblief u persoonlike besonderhede op spasies wat op die antwoordblad voorsien is, in. Instruksies: Daar ontstaan daagliks

More information

UNIVERSITY OF CAMBRIDGE INTERNATIONAL EXAMINATIONS General Certificate of Education Advanced Subsidiary Level

UNIVERSITY OF CAMBRIDGE INTERNATIONAL EXAMINATIONS General Certificate of Education Advanced Subsidiary Level UNIVERSITY OF CAMBRIDGE INTERNATIONAL EXAMINATIONS General Certificate of Education Advanced Subsidiary Level *4537491363* AFRIKAANS LANGUAGE 8679/02 Paper 2 Reading and Writing October/November 2012 Additional

More information

0548 SECOND LANGUAGE AFRIKAANS 0548/02 Paper 2 (Listening), maximum raw mark 30

0548 SECOND LANGUAGE AFRIKAANS 0548/02 Paper 2 (Listening), maximum raw mark 30 UNIERSITY OF CABRIDGE INTERNATIONAL EXAINATIONS International General Certificate of Secondary Education ARK SCHEE for the October/November 2009 question paper for the guidance of teachers 0548 SECOND

More information

SONDAG 29 Des 2002 NG KERK POTCHEFSTROOM-SUID OGGENDDIENS

SONDAG 29 Des 2002 NG KERK POTCHEFSTROOM-SUID OGGENDDIENS SONDAG 29 Des 2002 NG KERK POTCHEFSTROOM-SUID OGGENDDIENS LITURGIE WIE WAT DETAIL BORD/MUSIEK Voorsang Welkom & groet Gebed Oproep tot lof Hannes Lof LB200:1-3 U goedheid Heer kan ons nie peil nie LB297:1-2

More information

deur Anton Krueger en Ruan Kemp

deur Anton Krueger en Ruan Kemp KETJAP deur Anton Krueger en Ruan Kemp What the Sanlam judges said: "...ʼn nuwe laagtepunt in spektakelteater." "Die gevaar bestaan dat die gehoor vervreemding sal ervaar oor die aanslag op die sintuie

More information

Moenie bang wees vir boelies nie!

Moenie bang wees vir boelies nie! 5 Moenie bang wees vir boeies nie! Luister en praat: Wat is n boeie? A Luister na wat die kinders sê en praat daaroor. As jy iemand atyd uit die groepie stoot, is jy n boeie. As jy iemand eike name noem,

More information

BELLVILLE NETBAL OEFENPROGRAM WEEK PROGRAM

BELLVILLE NETBAL OEFENPROGRAM WEEK PROGRAM WEEK PROGRAM WEEK MAN DINS WOENS DON VRY SAT SON 2 3 SESSIE SESSIE 4 GYM SESSIE 4 SESSIE 4 PREHAB PREHAB 2 PREHAB 3 PREHAB SESSIE 2 SESSIE 5 SESSIE 2 SESSIE 5 2 3 4 SESSIE 3 SESSSIE 3 5 KM DR 3 KM DR.6

More information

AFRIKAANSE TEKS vir. ʼn produksie gemik as teenvoeter vir. Geweld teen Vroue DIE ELMBOOG LIG DIE HAND

AFRIKAANSE TEKS vir. ʼn produksie gemik as teenvoeter vir. Geweld teen Vroue DIE ELMBOOG LIG DIE HAND AFRIKAANSE TEKS vir ʼn produksie gemik as teenvoeter vir Geweld teen Vroue DIE ELMBOOG LIG DIE HAND 1 Die akteurs Daar is net twee akteurs ʼn man en ʼn dame, en hulle maak gebruik van kostuumveranderinge

More information

in 2017 gebeur? Wat het met aartappels op die varsproduktemarkte Pieter van Zyl en Laryssa van der Merwe, Aartappels Suid-Afrika

in 2017 gebeur? Wat het met aartappels op die varsproduktemarkte Pieter van Zyl en Laryssa van der Merwe, Aartappels Suid-Afrika Wat het met aartappels op die varsproduktemarkte in 2017 gebeur? Pieter van Zyl en Laryssa van der Merwe, Aartappels Suid-Afrika In Figuur 1 word 2017 se daaglikse beskikbare voorraadvlakke (alle markte

More information

ESTER VILJOEN: Christine Basson RUFUS: Johann van Heerden GREGORY: Marthinus Basson SANDRA: Lynne Maree

ESTER VILJOEN: Christine Basson RUFUS: Johann van Heerden GREGORY: Marthinus Basson SANDRA: Lynne Maree Selle ou storie 1 Selle ou storie is op 15 Oktober 1974 in die oorspronklike vorm in die Buiten-Ruimte van die Ruimte-teater geopen, met regie deur Pieter-Dirk Uys en met die volgende geselskap: ESTER

More information

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 10

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 10 NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 10 DRAMATIESE KUNSTE MODELVRAESTEL - 2006 PUNTE: 100 TYD: 2 uur Hierdie vraestel bestaan uit 9 bladsye. Dramatiese Kunste 2 DoE/Model INSTRUKSIES EN INLIGTING 1. Hierdie

More information

OPSIES WANNEER JY DIE AFTREEFONDS VERLAAT UMBRELLA FUNDS

OPSIES WANNEER JY DIE AFTREEFONDS VERLAAT UMBRELLA FUNDS OPSIES WANNEE JY DIE AFTEEFONDS VELAAT UMBELLA FUNDS 2 ALEXANDE FOBES OPSIES WANNEE JY DIE FONDS VELAAT INDIEN JY bedank, of afgedank of afgelê word, is daar n paar opsies om te oorweeg. Aftree-annuïteit

More information

OUTDOOR Name of interviewer Naam van ondervraer... ONDERVRAERS INSTRUKSIES INTERVIEWERS INSTRUCTIONS

OUTDOOR Name of interviewer Naam van ondervraer... ONDERVRAERS INSTRUKSIES INTERVIEWERS INSTRUCTIONS OUTDOOR 2006 INTERVIEWERS INSTRUCTIONS ONDERVRAERS INSTRUKSIES Name of interviewer Naam van ondervraer... INTERVIEWER S CHECK LIST: 1. Interviewer s Identity card 2. CAPI laptop ONDERVRAER SE NASLAANLYS:

More information

Tendense op varsproduktemarkte

Tendense op varsproduktemarkte Tendense op varsproduktemarkte Pieter van Zyl en Laryssa van der Merwe, Aartappels SA In 26 het die Nasionale Landboubemarkingsraad n verslag uitgebring met die titel: Global trends in Fresh Produce Markets.

More information

OpenStax-CNX module: m Rockmusiek. Siyavula Uploaders

OpenStax-CNX module: m Rockmusiek. Siyavula Uploaders OpenStax-CNX module: m25037 1 Rockmusiek Siyavula Uploaders This work is produced by OpenStax-CNX and licensed under the Creative Commons Attribution License 3.0 1 KUNS EN KULTUUR 2 Graad 8 3 UITDRUKKING

More information

PW Graad 5 Vierde kwartaal: Eksamen afbakening

PW Graad 5 Vierde kwartaal: Eksamen afbakening PW Graad 5 Vierde kwartaal: Eksamen afbakening Baie belangrik: Leer die volgende vrae met hul antwoorde baie hard! Deel 1 1) Wat is n godsdienstige fees? n Godsdienstige fees vier n belangrike gebeurtenis

More information

Although this remedy has been extensively tested under a large variety of conditions the registration holder does not

Although this remedy has been extensively tested under a large variety of conditions the registration holder does not WARNINGS: THE FOLLOWING NUMBER OF DAYS MUST BE ALLOWED BETWEEN LAST APPLICATION AND HARVEST: Potatoes... 14 days Apples and Pears... 30 days Cruciferae... 3 days Peaches... 28 days Plums... 28 days Tobacco...

More information

VERTE-X-PLODE Reg. No. B 3602 Act/Wet No. 36 of/van 1947

VERTE-X-PLODE Reg. No. B 3602 Act/Wet No. 36 of/van 1947 VERTE-X-PLODE Reg. No. B 3602 Act/Wet No. 36 of/van 1947 ACTIVE INGREDIENTS / AKTIEWE BESTANDDELE: K.51.3 g/kg P.40.7 g/kg Mo..41 mg/kg B.360 mg/kg Chelated / Cheleerd Fe.3942 mg/kg Mn.1440 mg/kg Zn..990

More information

Welkom by COS 151. Introduction to Computer Science Inleiding tot Rekenaarwetenskap

Welkom by COS 151. Introduction to Computer Science Inleiding tot Rekenaarwetenskap Welkom by COS 151 Introduction to Computer Science Inleiding tot Rekenaarwetenskap Wat ons vir julle gaan leer Twee gedeeltes Program logika en ontwerp Hoe om goeie programme te ontwerp Pen en papier,

More information

Faculty of Natural and Agricultural Sciences / Fakulteit Natuur- en Landbouwetenskappe. Department of Biochemistry / Departement Biochemie

Faculty of Natural and Agricultural Sciences / Fakulteit Natuur- en Landbouwetenskappe. Department of Biochemistry / Departement Biochemie Kopiereg voorbehou/copyright reserved Faculty of Natural and Agricultural Sciences / Fakulteit Natuur- en Landbouwetenskappe Department of Biochemistry / Departement Biochemie Lipid and Nitrogen metabolism

More information

Droom - Glo - Doen. Daar is weer vanjaar gelyklopend 2 ander feeste in die Oos-Kaap ( Jeffereysbaai) en Gauteng ( Heidelberg).

Droom - Glo - Doen. Daar is weer vanjaar gelyklopend 2 ander feeste in die Oos-Kaap ( Jeffereysbaai) en Gauteng ( Heidelberg). Droom - Glo - Doen A L G E M E N E V R A E : Waar en Wanneer en Wat kos dit? Die word aangebied by Megapark in Bredasdorp. (dis geleë op die rand van die dorp, volg net al die bordjies wat in die dorp

More information

Hoe om Depressie en Bipolêre Versteuring te oorwin. Deur: Dr. Hans Dreyer

Hoe om Depressie en Bipolêre Versteuring te oorwin. Deur: Dr. Hans Dreyer Hoe om Depressie en Bipolêre Versteuring te oorwin. Deur: Dr. Hans Dreyer Vyf belangrike Simptome van Depressie Die verandering in gedrag is: 1. Verandering in Werkspatroon 2. Verandering in Sosiale gedrag

More information

A water-soluble foliar feed with a wide range of nutrients for plants. n Wateroplosbare blaarvoeding met n wye reeks voedingselemente vir plante.

A water-soluble foliar feed with a wide range of nutrients for plants. n Wateroplosbare blaarvoeding met n wye reeks voedingselemente vir plante. FERTILIZER GROUP / MISSTOF GROEP II Reg. No. K 7652 Act/Wet 36 of/van 1947 1: 08/02/07 Oct 2013 Feed-P 2.1.2 (44) A water-soluble foliar feed with a wide range of nutrients for plants. n Wateroplosbare

More information

t BABBELTJE Vakansie in Holland Only where children gather is there any real chance of fun Mingon McLaughlin

t BABBELTJE Vakansie in Holland Only where children gather is there any real chance of fun Mingon McLaughlin Amptelike Nuusbrief van NEDSA AU PAIR, SA t BABBELTJE INHOUD Bl 1 Vakansie Bl 2 Ek sé.. Bl 3 Dissipline! Bl 4 Julle sê Bl 5 Grrot vakansie Kritiek vs Kompli M6nte Bl 6 Kooktyd Bl 7 Leer uit jou laagte-

More information

Herman Byleveld. God is met jou. 12 September 2018 No. 487

Herman Byleveld. God is met jou. 12 September 2018 No. 487 12 September 2018 No. 487 God is met jou - Berdine le Roux In n wêreld wat gereeld nie sin maak nie, voel dit vir my, het ek altyd die vrede dat God naby is. Hy het soveel beloftes in sy Woord vir ons

More information

DIE ROL VAN PERSOONLIKHEID EN STRESHANTERINGSVAARDIGHEDE BY PASIeNTE MET FIBROMIALGIE SINDROOM

DIE ROL VAN PERSOONLIKHEID EN STRESHANTERINGSVAARDIGHEDE BY PASIeNTE MET FIBROMIALGIE SINDROOM DIE ROL VAN PERSOONLIKHEID EN STRESHANTERINGSVAARDIGHEDE BY PASIeNTE MET FIBROMIALGIE SINDROOM deur CHARLENE ENSLIN Skripsie Voorgele ter gedeeltelike vervulling van die vereistes vir die graad Magister

More information

Hoe om te begin 5. Begin TomTom App... 5 Opdatering van jou TomTom App... 5 GPS-ontvangs Om 'n roete te beplan 6

Hoe om te begin 5. Begin TomTom App... 5 Opdatering van jou TomTom App... 5 GPS-ontvangs Om 'n roete te beplan 6 TomTom App Contents Hoe om te begin 5 Begin TomTom App... 5 Opdatering van jou TomTom App... 5 GPS-ontvangs... 5 Om 'n roete te beplan 6 Beplan 'n roete... 6 Roete-opsomming... 7 Deel jou roete... 7 Ander

More information

University of Pretoria EXERCISE PRACTICES, DIETARY HABITS WITH TYPE... I DIABETES YVONNE PAUL

University of Pretoria EXERCISE PRACTICES, DIETARY HABITS WITH TYPE... I DIABETES YVONNE PAUL .-~~'j ---"... University of Pretoria EXERCISE PRACTICES, DIETARY HABITS AND MEDICATION USAGE AMONG PERSONS WITH TYPE... I DIABETES BY YVONNE PAUL SUBMITTED IN FULFILMENT OF THE REQUIREMENTS FOR THE DEGREE

More information